پاسخ قرآن
پایبندی به نیکی در زندگی انسان از اهمیت بالایی برخوردار است و قرآن کریم به این موضوع بارها اشاره کرده است. نیکی نه تنها در زندگی فردی، بلکه در زندگی اجتماعی و معنوی ما نقش کلیدی و مؤثری ایفا می‌کند. همه ما به دنبال آرامش روحی و خوشبختی هستیم و این آرامش و خوشبختی در واقع نتیجه پایبندی به نورانی‌های نیکی و احسان است. در این مقاله به بررسی مفهوم نیکی از دیدگاه قرآن و پیامدهای آن در زندگی روزمره می‌پردازیم. یکی از آیات کلیدی قرآن که به این موضوع پرداخته است، آیه 177 سوره بقره می‌باشد. در این آیه خداوند صفت نیکوکاران را چنین بیان می‌کند: "خیرات آنان تنها به سمت رویکرد به قبله نیست، بلکه نیکی کسانی هستند که به خدا، روز قیامت، فرشتگان، کتاب، پیامبران ایمان دارند و در راه خدا مال خود را می‌دهند..." این آیه به‌روشنی نشان می‌دهد که نیکی فراتر از یک عمل صرف و محدود به یک مساله خاص است. بلکه آنچه در واقع موجب نیکی میشود، ایمان عمیق به اصول الهی، عمل به آن اصول و برخورد نیکو با دیگران است. نیکی شامل باور به خداوند و روز قیامت، برخورد صحیح با دیگران و برقراری عدالت در جامعه می‌باشد. در این راستا، نیکی به عنوان یک ویژگی پایه‌ای در شخصیت مؤمنین مطرح میشود. به عبارت دیگر، نیکی به انسان‌ها قوام می‌بخشد و به آن‌ها هویت معنوی می‌دهد. طبق آیات قرآن، نیکی به مؤمنان پیمان می‌دهد که در سختی‌ها و چالش‌ها از خداوند مدد بخواهند و خود را به عمل خیر تشویق کنند. در سوره مائده، آیه 8، خداوند به مؤمنان سفارش می‌کند که به عدالت و نیکی رفتار کنند: "ای کسانی که ایمان آورده‌اید، در راه خدا شهادت دهید و به عدالت رفتار کنید..." این آیه نشانگر آن است که نیکی و عدالت از الزامات زندگی مؤمنانه هستند و در هر شرایطی باید رعایت شوند. به‌ویژه در جوامع امروزی، پایبندی به نیکی و عدالت به عنوان دو رکن اساسی در ایجاد جامعه‌ای سالم، توسعه و پیشرفت ضروری به حساب می‌آید. علاوه بر آیات قرآن، نیکی به‌طور مستقیم در زندگی روزمره ما نیز معنای خاصی دارد. برای پایبند ماندن به نیکی، علاوه بر انجام کارهای خیر، نیازمند ارتباط مداوم با خداوند و توجه به پیامی است که از طرف او به ما رسیده است. دعای روزانه، صدقه دادن، احترام به والدین و دوستان، و کمک به نیازمندان از جمله اوصافی است که در قرآن به آن‌ها تأکید شده است. این امور نه تنها به رشد فردی کمک می‌کنند، بلکه به بهبود روابط اجتماعی و تقویت همکاری و همدلی میان افراد نیز کمک می‌نماید. بی‌تردید نیکی در ابعاد مختلف زندگی ما تجلی پیدا می‌کند. نیکی به‌عنوان یک روش زندگی، می‌تواند تأثیر مثبتی بر سلامت روان و جسم انسان داشته باشد. افرادی که به نیکی در زندگی پایبندند، معمولاً از آرامش بیشتری برخوردارند و احساس رضایت بیشتری از زندگی خود دارند. همچنین، با اعمال نیکویی که انجام می‌دهند، می‌توانند دیگران را نیز به نیکی تشویق کنند و در این روند، کارهای خوب بزرگ‌تری را در جامعه شکل دهند. از دیدگاه دینی، پایبند ماندن به نیکی می‌تواند به ما فرصتی بزرگ برای نزدیکی به خداوند بدهد. هنگامیکه ما به دیگران کمک می‌کنیم یا انصاف و عدل را در رفتارهای خود رعایت می‌کنیم، در واقع سعی داریم که روح معنوی خود را پرورش دهیم و به خدا نزدیک‌تر شویم. این نزدیک شدن به خدا نیز موجب آرامش قلب و روح ما خواهد بود. نیکی نه تنها برای خود انسان مفید است، بلکه بر جامعه نیز تأثیرات مثبتی به جا می‌گذارد. جوامع مبتنی بر نیکی و حسن اخلاق نسبت به دیگران، از بسترهای خوب برای رشد و شکوفایی برخوردارند. در عین حال، جوامعی که نیکی و عدالت در آن‌ها نادیده گرفته می‌شوند، به راحتی دچار ناهماهنگی، تنش و بی‌اعتمادی می‌گردند. از اینرو، نقش نیکی در ایجاد و نگه‌داشتن صلح و آرامش در جامعه پررنگ‌ترین است. در پایان، می‌توان گفت که نیکی و پایبندی به آن تنها محدود به انجام کارهای خیر و نیکو نیست، بلکه شامل رویکرد ما به زندگی، ارتباطات‌مان با دیگران و همچنین برخوردمان با چالش‌ها و سختی‌های زندگی است. از این رو، نیاز داریم که همواره در فکر ارتقاء نیکی در زندگی خود باشیم و از تعالیم قرآن بهره‌مند شویم. چرا که نیکی نه تنها به ما آرامش می‌دهد بلکه بستری برای ساختن جامعه‌ای بهتر فراهم می‌آورد.
آیات مرتبط
لَيسَ بِرَّكَ أَن تُوَلُّوا وَجُوهَكُمْ قِبَلَ المَشرِقِ وَالمَغرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَن آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّائِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ
نیکی به این نیست که روی خود را به سمت شرق و غرب کنید، بلکه نیکی این است که به خدا و روز قیامت و فرشتگان و کتاب و پیامبران ایمان داشته باشید و از روی محبت به نزدیکان و یتیمان و مساکین و مسافران و سائلان و در راه خدا انفاق کنید.
بقره : 177
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ وَلَوْ عَلَى أَنفُسِكُمْ أَوِ الْوَالِدَيْنِ وَالْأَقْرَبِينَ...
ای کسانی که ایمان آورده‌اید، به خاطر خدا، به عدالت گواهی بدهید، حتی اگر بر علیه خودتان یا والدین و خویشاوندانتان باشد.
مائده : 8
داستانی دلنشین
در یک روز زیبای بهاری، دو دوست به نام‌های علی و فرید در پارک نشسته بودند و درباره ارزش‌های زندگی صحبت می‌کردند. علی از فرید می‌پرسید: «چگونه می‌توانیم همیشه به نیکی پایبند بمانیم؟» فرید با لبخند گفت: «به یاد داشته باشیم که نیکی همیشه از قلب شروع میشود. ما باید از خدا یاری بخواهیم و در اعمالمان صادق باشیم.» آن‌ها به یاد آیات قرآن افتادند و تصمیم گرفتند با همدیگر در انجام کارها خیر همکاری کنند. علی گفت: «ما می‌توانیم با هم به نیازمندان کمک کنیم و در این راه، نیکی را در زندگی‌مان جاری کنیم.» فرید این ایده را پسندید و با هم برنامه‌ای برای انجام کارهای خیر تهیه کردند و آغاز یک سفر دوستانه به سوی نیکی را رقم زدند.