پاسخ قرآن
قرآن کریم به ما یادآوری میکند که در زندگی دنیوی باید به یاد آخرت باشیم و اینکه افراط در خنده و شادی ممکن است ما را از یادآوری هدف اصلی زندگی دور کند. در سوره الفرقان آیه 70، خداوند میفرماید: "مگر کسانی که توبه کنند و ایمان بیاورند و عمل صالح انجام دهند، به اینها خداوند چیزهای نیکو خواهد داد." این آیه به ما یادآوری میکند که توبه و پرداختن به کارهای خیر باید در اولویت قرار گیرد. در این مقاله به بررسی این مفاهیم پرداخته و تأثیر آنها بر زندگی فردی و اجتماعی انسانها را تحلیل خواهیم کرد. زندگی دنیوی همواره با چالشها، شادیها و غمها همراه است. انسانها معمولاً برای فرار از سختیهای زندگی به انواع لذتها و تفریحات تمسک میجویند. حال سوال اینجاست که آیا این لذتها و تفریحات میتواند هدف زندگی را تحت شعاع قرار دهد؟ قرآن به صراحت در آیات خود تأکید میکند که برنامهریزی برای زندگی دنیوی باید همواره با یادآوری آخرت همراه باشد. اگرچه زندگی دنیوی ارزش و معنای خاص خود را دارد، اما در نهایت این زندگی دنیوی تنها یک گذرگاه میباشد تا سعادت ابدی و آخرتی را برای انسانها به ارمغان بیاورد. توجه به اینکه خداوند در این آیه، توبه و ایمان را به عنوان دو رکن اصلی ذکر کرده است، نشاندهنده اهمیت این مفاهیم در زندگی انسانهاست. توبه، بازگشت به سوی خداوند و تصحیح اعمال گذشته است. در زندگی روزمره، انسانها ممکن است درگیر وسوسهها و گناهان شوند، اما توبه موجب بازگشت به مسیر صحیح و تقویت ایمان است. در اصل، توبه باید به عنوان یک فرایند دائمی در زندگی انسانها مورد توجه قرار گیرد. با توجه به مشکلات و ناکامیها، شاید برخی افراد احساس کنند که دیگر نمیتوانند به خداوند بازگردند، اما قرآن به ما میگوید که هیچگاه دیر نیست و همواره فرصتی برای بازگشت وجود دارد. ایمان نیز به عنوان دیگر رکن مهم در زندگی مؤمنان به شمار میآید. ایمان به خدا، باور به روز قیامت و عمل صالح، فلسفه حیات را شکل میدهد. در شرایطی که دنیا مملو از ناامیدی و سردرگمی است، ایمان میتواند به عنوان یک چراغ راهنما در زندگی فردی و اجتماعی انسانها مطرح شود. انسانهایی که در زندگی خود ایمان به خداوند دارند، نه تنها به آستان خداوند نزدیکتر میشوند بلکه قادر به ایجاد تأثیرات مثبت در جامعه خود نیز هستند. عمل صالح نیز بهعنوان سومین رکن اصلی در آیه اشاره شده است. انسانها باید تلاش کنند که با انجام کارهای خیر، زندگی خود را رنگینتر کنند. کارهای خیر نه تنها برای جامعه مفید است، بلکه باعث رضایت خداوند و نزدیکی به آخرت میشود. بر اساس احادیث معصومان، باید بین لذت و یاد خدا تعادل برقرار کنیم. از نظر دین، کارهای خیر مجاز است و حتی باید تشویق و تقویت شود. اما نکته اساسی این است که این کارها باید با یاد خدا و آخرت توأم باشد. امام علی (ع) نیز در نهج البلاغه میفرماید: "بخندید ولی برای یاد خدا." این جمله بیانگر این نکته است که خنده و شادی نمیتواند جدا از ارتباط با خداوند باشد. زندگی باید شامل شادی و خنده باشد، اما نباید ما را از اصل زندگی، که همان عبادت و تقوی است، دور کند. در دنیای امروز، که بسیاری از افراد برای کسب لذت حداکثری و شادی افراطی تلاش میکنند، یادآوری این نکته حیاتی است که باید به یاد آخرت باشیم و از غفلت دور شویم. افراط در شادی و خنده ممکن است ما را از یادآوری اهداف اصلی زندگی، یعنی عبادت، خدمت به خلق و تقوای الهی، دور کند. در واقع، ممکن است افراد به واسطه خندههای بیمورد و تفریحات بیمعنا از یاد خداوند و آخرت غافل شوند. در این راستا، باید در نظر داشت که توازن در زندگی، کلید موفقیت است. به بیان دیگر، برای هر چیزی باید یک زمان مشخص داشته باشیم. زندگی متوازن شامل فعالیتهای روحی، جسمی و معنوی است. انسانها باید وقت خود را با توجه به نیازهای روزمره تقسیم کنند. اوقات خود را به یاد خدا و عبادت اختصاص دهند و در عین حال از شادمانی و خنده نیز غافل نشوند. در طول روز، ساعاتی برای تفریح، خنده، و شادی در نظر بگیرند، اما ساعاتی نیز برای عبادت و یاد خدا. در نهایت، میتوان گفت که زندگی باید به گونهای باشد که هم شامل لذت و شادی باشد و هم با یاد خدا و آخرت همراه. این ترکیب میتواند موجب آسایش خاطر و آرامش روحی انسانها گردد. در نتیجه، باید گفت که زندگی انسانها همواره نیاز به توجه و یادآوری متوازن از اهداف اصلی آن دارد. افراط در هر چیزی میتواند خطرناک باشد، و این شامل شادی و خنده نیز میشود. با یادآوری آخرت و انجام کارهای صالح، میتوانیم به یک زندگی بهتر و معنادارتر دست یابیم. در حقیقت، اگر زندگی انسانها متوازن و معنادار باشد، هم خنده و شادی در آن وجود دارد و هم عبادت و تقوا. در این شرایط است که انسانها میتوانند به مقصد نهایی خود، یعنی قرب الهی، نزدیکتر شوند.
آیات مرتبط
إِلَّا مَن تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُو۟لَـٰئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئَـٰتِهِمْ حَسَنَـٰتٍ ۗ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا
مگر کسانی که توبه کنند و ایمان بیاورند و عمل صالح انجام دهند، به اینها خداوند چیزهای نیکو خواهد داد.
فرقان : 70
داستانی دلنشین
روزی روزگاری، مردی به نام احمد به زندگی شاد و خندهداری پرداخته بود. او خیلی میخندید و از شاد بودن لذت میبرد، اما یک شب در خواب، او به یاد آخرت افتاد و ترسی به دلش راه یافت. صبح روز بعد، او تصمیم گرفت که در کنار خنده و شادی، به عبادت و نیکی هم بپردازد. از آن روز به بعد، نه تنها لبخند بر لب داشت بلکه همیشه به یاد خداوند و آخرت بود. این تغییر دیدگاه او باعث شد زندگیاش روشنتر و شادتر شود.