انسانها بهدنبال راحتی و آسایش هستند و این تمایل به آنها انگیزه میدهد که به دنبال راههای میانبر باشند.
قرآن کریم به عنوان منبعی الهامبخش و جامع، همواره به مسائلی پرداخته که در زندگی انسانها اهمیت دارد. یکی از این مسائل، بررسی انگیزهها و رفتارهای انسانهاست. در این نوشتار به راههای میانبر در زندگی بشر و انگیزههای ناشی از آن پرداخته میشود و دلایل شکلگیری این رفتارها از منظر قرآن کریم تبیین میگردد. در سوره البقره آیه 186، خداوند میفرماید: "و اگر از بندهام درباره من بپرسند، به یقین نزدیکم؛ دعای دعا کننده را (اجابت میکنم)". این آیه به وضوح نشان میدهد که انسانها تمایل به راحتی و آسایش دارند و به دنبال حل مسائل خود به صورت سریع و فوری هستند. Desire for ease یا تمایل به آسانی باعث میشود که برخی افراد به دنبال راههای میانبر بروند و از چالشها و شرایط دشوار فرار کنند. اوهام و آرزوها به انسان این احساس را میدهند که میتوانند بدون زحمت خاصی به اهداف خود برسند. در واقع، این انتظارات غیرواقعی، فرد را به سمت رفتارهایی میکشاند که ممکن است کوتاهمدت به نتایج سریع و مطلوب منجر شود، اما در طولانیمدت میتواند عواقب جبرانناپذیری داشته باشد. این امر بهویژه در دنیای امروز که تحت تأثیر تکنولوژی و اینترنت قرار دارد، بیشتر به چشم میآید. بسیاری از جوانان به دنبال شهرتهایی میروند که از طریق راههای غیرقانونی یا نادرست به دست میآید. این مسأله به دلیل عدم تحمل و صبر در مواجهه با سختیها و چالشهای زندگی است. آیه دیگری که به این موضوع اشاره میکند، آیه 60 سوره الرحمن است که میگوید: "هل جزاء الاحسان الا الاحسان؟" این آیه به انسانها یادآوری میکند که عدالت در زندگی همیشه برقرار است و در نهایت، انسانها به آنچه که شایسته آن هستند خواهند رسید. در اینجا نیز میتوان به تمایل انسانها برای دریافت نتایج فوری اشاره کرد. در واقع، این قبیل آیات قرآن نشاندهنده آن است که برای دستیابی به دستاوردها، نیاز به زحمت و کوشش است و نمیتوان به راحتی به اوج قلهها رسید. به عنوان مثال، بسیاری از افرادی که به دنبال موفقیتهای زودگذر و شهرت هستند، اغلب فراموش میکنند که این موفقیتها نمیتوانند جایگزین زحمت و کوشش واقعی باشند. در برخی موارد، افراد به سمت اقدامات نادرست میروند تا سریعتر به هدف خود برسند، اما در این مسیر ممکن است عواقب سختی را تجربه کنند. قرآن کریم همواره به ما یادآوری میکند که باید با تحمل و صبر به سوی اهدافمان پیش برویم و از مواجهه با چالشها و سختیها نهراسیم. آیه 53 سوره زمر نیز در این راستا نقش بسزایی دارد. خداوند در این آیه میفرماید: "ای بندگان من، که بر خودتان اسراف کردهاید، از رحمت خدا ناامید نشوید؛ زیرا خداوند همه گناهان را میآمرزد؛ به یقین او، خود آمرزنده و مهربان است." این آیه نشاندهنده آن است که حتی کسانی که در پی آسانی و راحتیهای فوری به دام گناه افتادهاند، میتوانند از رحمت الهی امیدوار باشند. این امیدواری به انسانها میآموزد که هرگز نباید تسلیم شوند و همواره در تلاش برای درست انتخاب کردن و برطرف کردن اشتباهات خود باشند. قرآن کریم با بیان این موضوعات به ما میآموزد که جستجوی آسانی و راههای میانبر ممکن است ما را از مسیر صحیح و رشد حقیقی بازدارد. در زندگی، صبر و تلاش نمایانگر قدرت اراده انسانی است و در طول تاریخ ثابت شده که صرف تلاش کردن و تحمل ناکامیها، در نهایت فرد را به موفقیت خواهد رساند. در برابر مشکلات و چالشها تنها باید از خداوند کمک خواست و به تواناییهای خود اطمینان داشت. نتیجهگیری از موضوعاتی که در این مقاله به آنها پرداخته شد، به ما میآموزد که اگرچه تمایل به راحتی و آسایش امری طبیعی است، اما باید به یاد داشته باشیم که رشد و پیشرفت واقعی نیازمند زحمت، صبر و تلاش است. راههای میانبر ممکن است در کوتاهمدت پاسخگو باشند، اما در نهایت باید عواقب انتخابهای خود را بپذیریم. قرآن کریم با دعوت به امید و رحمت خداوند، به ما یادآوری میکند که همیشه برای برگشتن به مسیر درست و جستجوی راههای صحیح، فرصت داریم. در پایان، قرآن کریم به ما میآموزد که بهرهمندی از صبر و تحمل در زندگی، کلید موفقیت واقعی و پایدار است.
و چون بندگان من از تو درباره من بپرسند، من نزدیکم، دعای دعا کننده را هنگامی که مرا میخواند، اجابت میکنم.
آیا جزای نیکی، جز نیکی است؟
بگو: ای بندگان من که ایمان آوردهاید، از پروردگارتان پرهیز کنید، که برای کسانی که در این دنیا نیکو عمل کردند، نیکیای خواهد بود.
روزی در یک دهکده، مردی به نام حسن زندگی میکرد که همیشه به دنبال راههای راحت و آسان برای به موفقیت رسیدن بود. او معمولاً کارش را به تعویق میانداخت و سعی میکرد از کارهای سخت دوری کند. اما زمانی که کارش به سرانجام نمیرسید، به یاد آیات قرآن میافتاد که امید و صبر را یادآور میشد. روزی با یک عالم دین مشورت کرد و او به او گفت: 'اگر شیوههای میانبر را رها کنی و در کارهایت صبر و استقامت داشته باشی، از نتایج خوبی برخوردار خواهی شد.' حسن از آن روز به بعد سعی کرد صبر کند و در کارهایش جدیت بیشتری نشان دهد و بدین ترتیب نه تنها موفق شد بلکه آرامش درونی هم پیدا کرد.