چرا انسان به دنبال لذت‌های زودگذر می‌رود؟

انسان به طور طبیعی تمایل به لذت‌جویی دارد و این تمایل نه تنها بخشی از ذات اوست، بلکه در مراحل مختلف زندگی اش прояв می‌شود. در واقع، این جستجو برای خوشی‌ها و لذت‌هایی که زندگی را شیرین‌تر می‌کنند، همواره در ذهن و رفتار انسان وجود دارد. با این حال، در آموزه‌های دینی به ویژه در قرآن کریم، بر این نکته تأکید شده است که لذت‌های دنیوی بسیار زودگذر هستند و انسان باید به درکی عمیق‌تر از طبیعت این لذت‌ها برسد. در سوره آل عمران آیه 185 می‌خوانیم: «کل نفس ذائقة الموت و إنما توفّون أجورکم یوم القیمة». این آیه به ما یادآوری می‌کند که زندگی دنیوی با تمام لذت‌هایش در نهایت به سرانجام می‌رسد و تنها پاداش‌های حقیقی در روز قیامت به انسان‌ها تعلق می‌گیرد. این حقیقت به ما می‌آموزد که نباید به لذت‌های زودگذر دنیا وابسته شویم. انسان به طور طبیعی میل دارد تا در لحظات شادی و خوشحالی، به تکرار آن احساسات برسد. اما این جستجو، اگر به درستی هدایت نشود، می‌تواند به عدم رضایت و خستگی منجر شود. به عبارت دیگر، لذت‌های زودگذر از جنس موقت و ناپایدارند و نمی‌توانند به انسان آرامش و رضایت پایدار بدهند. قرآن کریم به زیبایی این واقعیت را روشن می‌کند که لذت‌های حقیقی و پایدار در پیروی از خداوند و انجام اعمال عبادی نهفته است. در سوره مومنون، آیه 1 تا 11، به ویژگی‌های مؤمنان اشاره شده است. مؤمنانی که از حضور خود در عبادت و راستی لذت می‌برند و وقتی به خدا نزدیک می‌شوند، لذت‌هایی را تجربه می‌کنند که فراتر از لذایذ دنیوی است. مثلاً معمولاً هنگامی که مؤمن در حال عبادت است، برای چند لحظه از دغدغه‌های دنیوی رهایی می‌یابد و در جهانی از آرامش و خشنودی غرق می‌شود. از سوی دیگر، در زندگی روزمره، انسان ممکن است به دنبال تفریحات زودگذر برود تا لحظاتی را در خوشی سپری کند، اما این لذت‌ها به سرعت محو می‌شوند و انسان را با حس نارضایتی و خلأ مواجه می‌کنند. اینجا است که ضرورت توجه به اصول الهی و انجام عبادت به عنوان یک سبک زندگی، به ذهن می‌رسد. در واقع، دین به ما آموزه‌هایی می‌دهد که فراتر از لذت‌های زودگذر دنیا قابل توجهند و سکوتی عمیق در دل انسان ایجاد می‌کنند. لذت‌های طبیعی مانند لذت بردن از یک فعالیت هنری، دوستی، خانواده یا طبیعت، همه به نوعی با پیوندهای عمیق انسانی ارتباط دارند. اما اگر این لذت‌ها بی‌پایه و وابسته به اخذ چیزهایی باشند که در دنیای فانی وجود دارند، سبب نارضایتی خواهند شد. بر خلاف این، لذاتی که در پی نزدیک شدن به خداوند و افرادی دوست‌داشتنی بدست می‌آید، پایدار و عمیق است. به نوعی، موانع و لذت‌های حقیقی می‌تواند انسان را از زودگذر بودن در امان بدارد. این موانع شامل انسان‌هایی هستند که درکنار یکدیگر نشسته‌اند و با نیات پاک و محبت‌آمیز نسبت به یکدیگر رفتار می‌کنند. برقراری روابط صحیح و عاطفی با دیگران و به اشتراک گذاشتن تجربیات زیبا، می‌تواند به انسان شادی و رضایت حقیقی را بدهد. به همین ترتیب، قرآن ما را به سمت عبادت و انجام اعمال نیک می‌کشاند؛ در این حال انسان به اعتبار احساس رضایت روحی و جسمی، زندگی خود را به طرز چشمگیری تغییر می‌دهد. عبادت مانند چراغی است که در تاریکی‌ها می‌درخشد و انسان را از مسیرهای زودگذر دور می‌کند و به سمت هدف‌های بزرگ هدایت می‌نماید. دین، انسان را به زندگی‌ای دعوت می‌کند که پر از آرامش، امنیت و شادی معنوی است. به طور خلاصه، لذت‌های دنیوی نمی‌تواند جانشین لذت‌هایی باشد که از پیروی از خداوند و ارتباط با او حاصل می‌شود. این نوع لذت‌ها پایدار و عمیق هستند و به ما توانایی می‌دهند تا در اوج شادی باقی بمانیم و به زندگی معنادار بپردازیم. در قرآن نیز بارها به این معنا اشاره شده است که لذت‌های حقیقی در فرآیند ادای فریضه‌های اسلامی و ارتباط با خداوند نهفته است. بنابراین بیایید از یاد نرود که به دنیای پیرامون خود به عنوان فرصت‌هایی برای دریافت لذتی پایدار نگاه کنیم که از وفاداری و تقوی ناشی می‌شود.