در قرآن کریم، به انجام خوبی در برابر بدی تأکید شده و این روش میتواند به بهبود روابط و زندگیهای ما کمک کند.
در قرآن کریم، اصل مقابله به مثل و ترویج خوبی تأکید شده است. در سوره فصلت آیه 34، خداوند به ما میآموزد که 'وَ لا تَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَ لا السَّيِّئَةُ'. این آیه به انسانها میگوید که خوبی و بدی برابر نیستند و در واقع هرگز نباید در مقابل بدی، بدی کرد. بلکه برای آنکه تبدیل به انسانی بهتر شویم، لازم است که در برابر بدیها از خوبیها و نیکیها بهره بگیریم. همچنین در سوره مومنون آیه 96 آمده است 'وَ ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ'. این آیات به ما یادآوری میکنند که با رفتار نیکو و پاسخ مثبت به بدیها، میتوانیم زمینهساز تغییرات مثبت در زندگی خود و اطرافیانمان شویم. عمل به این آموزهها به ویژه در دنیای امروز که بسیاری از افراد به دلیل ناملایمات و تلخیها به همدیگر بدی میکنند، ضرورت دارد. با خوبی کردن در برابر بدیها، نه تنها ما به خود آرامش میدهیم، بلکه قادر به تجربه یک زندگی مثبتتر هستیم. در حقیقت، نور خوبی میتواند تاریکی بدی را بشکند و به زندگیهای ما معنا ببخشد. بنابراین، در پاسخ به بدی باید همیشه خوبی را پیشه کنیم. این نیکیها مانند دانههایی هستند که در دل زمین میکاریم و روزی به میوه و گلی زیبا تبدیل میشوند. در مسیر زندگی، هر انسانی با چالشها و مشکلاتی مواجه میشود. این چالشها میتوانند در قالب بدیها و ناملایمات به ما تحمیل شوند. اما نحوه مواجهه ما با این شرایط، تعیینکننده شخصیت و روحیه ماست. در بین اقوام و ملل، همواره افرادی وجود داشتهاند که در مواجهه با بدیها، به جای پاسخ به آنها با بدی، تلاش کردهاند تا با ارائه نیکی و خوبی، نه تنها خود را از تلخیها دور نگه دارند بلکه دایرهای از خوبی را به اطراف خود ببخشند. توجه به آیات قرآن نشان میدهد که خداوند همواره به بندگان خود توصیه کرده است که نیکی را ترویج دهند و از بدیها دوری کنند. در سوره مومنون، خداوند تأکید میکند که پاسخ به بدی نیازمند نیکویى و بخشایش است. این نشان میدهد که رفتار ما باید بر اساس اصول الهی و بشری باشد. پاسخ به بدی با بدی، بذر نفرت و کینه را در دلها میکارد و این چرخه منفی میتواند به نسلهای آینده منتقل شود. در دنیای امروز که شبکههای اجتماعی و ارتباطات دیجیتال، انسانها را به یکدیگر نزدیکتر کرده است، یادآوری این آموزهها بیش از هر زمان دیگری ضروری به نظر میرسد. نگاهی به تعاملات آنلاین و آفلاین نشان میدهد که چقدر راحت میتوان با یک کلمه یا رفتار ناپسند، دیگری را آزار داد. اما اگر هر یک از ما تلاش کنیم که در مواجهه با ناملایمات، خوبی را انتخاب کنیم، میتوانیم فرهنگ نیکی را در جامعه ترویج دهیم. همچنین، وقتی که ما در مقابل بدیها نیکویی را انتخاب میکنیم، این عمل به نوعی مقاومت در برابر منفینگری و ناامیدی است. در بسیاری از موارد، بدیها و چالشها میتوانند ما را به سمت کجروی و سرخوردگی سوق دهند. اما با انتخاب نیکویی، ما به خودمان یادآوری میکنیم که قدرتمندتر از آن هستیم که تحت تأثیر بدیهای دیگران قرار بگیریم. ما به خودمان اجازه میدهیم که مثبتتر و شادتر زندگی کنیم. خوبی در برابر بدی، نه تنها به منفعت فردی میانجامد، بلکه بر روی جامعه نیز تأثیرگذار است. تحقیقات متعدد حاکی از آن است که رفتارهای نیکو میتوانند دایرهای از تأثیر مثبت ایجاد کنند. وقتی که ما به دیگران خوبی میکنیم، آنها نیز تشویق میشوند تا به نوبه خود خوبی کنند و این چرخه مثبت ادامه مییابد. در حقیقت، این عمل میتواند پایۀ یک جامعه همدل و محبتآمیز باشد. یک مثال واضح از این موضوع، مشاهده رفتارهای نیکو در خانوادهها و جوامع کوچک است. کودکان از بزرگترها آموخته و سعی میکنند رفتارهای آنها را تقلید کنند. اگر آنها شاهد رفتارهای نیکو باشند، خود نیز بر همین اساس تربیت شده و به بزرگسالانی مسئول و مهربان تبدیل میشوند. بنابراین، ایجاد فرهنگی از نیکی و خوبی در خانوادهها و جوامع میتواند به تغییرات مثبت در نسلها منجر شود. در نهایت، یادآوری میشود که زندگی با اصول نیکی و خوبی میتواند جریان زندگیمان را تغییر دهد. با آغاز یک چرخه جدید از خوبی، میتوانیم به دیگران الهام بخشیم و با انتخاب بهترینها، به باروری و زیبایی جهان کمک کنیم. در این راستا، مهمترین نکته این است که این رفتار را از خودمان آغاز کنیم و با نیکویی در برابر بدیهای زندگی، به دنیایی بهتر و انسانیتر دست یابیم. بنابراین، در پایان باید به این نکته تاکید کنیم که زندگی در کنار خوب بودن، نه تنها موجب میشود تا ما آثار مثبتی در زندگی خود ببینیم، بلکه میتواند به مانند نوری که تاریکیها را میشکند، امید و الهام را در دل دیگران بیفکند. این نور، نه تنها زندگی ما را روشن میکند بلکه میتواند به زندگی دیگران نیز رنگ و نوری تازه ببخشد.
و نیکى و بدى یکسان نیستند؛ بدى را با آنچه بهتر است دفع کن، آن گاه میگوید کسى که میان تو و او دشمنى است گویى دوستى نزدیک شده است.
پس با آنچه خوبتر است دفع کن؛ ما به آنچه وصف میکنند داناتریم.
روزی دو دوست به جنگل رفتند. یکی از آنها به اشتباه پایش را در درختی به شدت زخم کرد. دوست دیگر به جای اینکه او را رها کند، شیفته، کمکش کرد و زخمهایش را مداوا کرد. این عمل محبت و کمک در برابر درد، به دوستی آنها عمق و قدرت بیشتری داد. مانند داستان این دو دوست، ما نیز باید با خوبی به بدیها پاسخ دهیم.