پاسخ قرآن
در قرآن کریم، خداوند به مومنان توصیه میکند که به یکدیگر محبت کنند و در سختیها از یکدیگر حمایت نمایند. این مفهوم از اهمیت بسیار زیادی در آموزههای اسلام برخوردار است و میتواند به عنوان یک اصل بنیادین در زندگی مومنان در نظر گرفته شود. یکی از آیات مهم در این زمینه سوره آل عمران، آیه 103 است که در آن خداوند به مومنان فرمان میدهد که همواره به وحدت و تعاون پرداخته و از دوستی و اخوت یکدیگر استفاده کنند. این آیه به وضوح بر لزوم اتحاد مسلمانان و حمایت از یکدیگر در شرایط مختلف تأکید میکند، همچنین به این نکته اشاره دارد که برپایی اصول محبت و دوستی میان مومنان میتواند موجب تقویت روح اتحاد و همبستگی در جامعه اسلامی شود. محبت و دوستی بین مومنان نیز به عنوان یکی از صفات خداوند در قرآن کریم ذکر شده است. خداوند در سوره بقره، آیه 177، صفات کسانی را که در راه او انفاق میکنند، تعریف کرده و میفرماید: 'وَآتَى ٱلْمَالَ عَلَى حُبِّهِۦ ذَوِى ٱلْقُرْبَىٰ وَٱلْيَتَامَىٰ وَٱلْمَسَـٰكنِ وَٱلسَّائِلِينَ وَفِي ٱلرِّقَابِ' این آیه نشانگر اهمیت کمک به دیگران و انفاق در راه خدا است. خداوند به مومنان میفرماید که باید به نیازمندان کمک کنند و از ثروت خود با کسانی که به آنها نیاز دارند، دریغ نکنند. از نظر اسلامی، انفاق نه تنها یک عمل خیر است، بلکه یک وظیفه اخلاقی و اجتماعی نیز به شمار میرود. از دیدگاه مذهب اسلام، انفاق و کمک به دیگران گام مهمی در جهت رسیدن به رضایت خداوند و ثواب آخرتی است. مدد کردن به دیگران و رعایت حال نیازمندان میتواند موجب افزایش محبت و محبتورزی در جامعه شود و روابط اجتماعی و انسانی را تقویت کند. همچنین، در سوره نساء، آیه 36، خداوند میفرماید: 'وَاعْبُدُوا۟ ٱلَّذِى خَلَقَكُمْ وَٱلَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ'. این آیه به معنای پرستش خداوند و رفتار نیکو با دیگران است. خداوند میخواهد که ما نه تنها در ارتباط با او، بلکه در ارتباط با دیگران نیز قلبی پاک و رفتاری اخلاقی داشته باشیم. نتیجهگیری میکنیم که caring برای دیگران نه تنها از نظر انسانی، بلکه از جنبه دینی نیز مورد محبت خداوند قرار میگیرد. در راستای این موضوع، کمک به دیگران و نیکوکاری فقط مختص به مومنان نیست، بلکه یکی از اصول انسانی و اخلاقی است که میتواند در زندگی روزمره ما تأثیر محسوس و معناداری داشته باشد. پس اگر انسانها در زندگی خود به دیگران کمک کنند و به فکر آنها باشند، قطعاً مورد محبت و رضایت خداوند قرار خواهند گرفت و همچنین میتوانند محیطی بهتر و انسانیتر برای زندگی یکدیگر پدیدآورند. به عبارتی دیگر، با توجه به آموزههای قرآن کریم، یکی از ویژگیها و صفات مسلمین واقعی محبت به یکدیگر و کمک به همنوعان است. این محبت باید در تمامی ابعاد زندگی خود را نشان دهد؛ از خانواده و دوستان گرفته تا جامعه و انسانهای نیازمند. احساس مسوولیت نسبت به یکدیگر و مشارکت در مشکلات اجتماعی نیز از دیگر مثالهای محبت در عمل است. اجازه دهید تا در اینجا به چند نکته عملی در ارتباط با محبت و همیاری در زندگی روزمره بپردازیم: 1. کمک به نیازمندان: یکی از روشهای ابراز محبت به دیگران، ارائه کمک مادی و معنوی به نیازمندان است. این کمک میتواند شامل تأمین نیازهای اولیه، آموزش و مشاوره و یا حتی صرف زمان برای صحبت و همدلی باشد. 2. ترویج محبت و دوستی: ایجاد محیطی دوستانه و محبتآمیز در خانواده و محیط کار از اهمیت زیادی برخوردار است. برگزاری مراسمهای اجتماعی، رویدادهای فرهنگی و فعالیتهای دستهجمعی میتواند به تقویت روابط کمک کند. 3. امیدواری و تشویق: در مواقع سخت و چالشها، امیدواری و تشویق یکدیگر میتواند روحیه را بالا ببرد. افرادی که شرایط دشواری را تجربه میکنند، نیازمند دلسوزی و حمایت عاطفی از سوی دیگران هستند. 4. مشارکت در فعالیتهای اجتماعی: دین اسلام مسلمانان را به فعالیتهای اجتماعی و خدمت به جامعه ترغیب میکند. فعالیتهایی مانند خیریه، داوطلبی و حمایت از پروژههای اجتماعی میتواند باعث تقویت احساس همیاری و دستهجمعی باشد. 5. توسعه فرهنگ کار گروهی: کار گروهی یکی از بهترین روشها برای کمک به دیگران و ایجاد وحدت میان مومنان است. در این راستا، میتوان به پروژههای مشترک، نظیر برنامههای اجتماعی، آموزشی و فرهنگی پرداخت. در نهایت، محبت به یکدیگر نه تنها یک عمل انسانی است، بلکه یک اصل مهم دین اسلام است که باید به آن توجه ویژهای شود. در دنیای امروز که تنهایی و ناامیدی در حال افزایش است، ایجاد فضایی سرشار از محبت و همکاری میتواند کمک شایانی باشد. در نتیجه، تلاش برای ایجاد محبت و دوستی در جامعه، یک وظیفه دینی و انسانی به شمار میرود.
آیات مرتبط
وَٱعْتَصِمُوا بِحَبْلِ ٱللَّهِ جَمِيعًۭا وَلَا تَفَرَّقُوا۟ ۖ وَاذْكُرُوا۟ نِعْمَتَ ٱللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِۦ إِخْوَانًۭا
و به ریسمان خدا همگی چنگ بزنید و پراکنده نشوید، و نعمت خدا را بر خود یاد کنید. زمانی که دشمن یکدیگر بودید، او دلهای شما را به هم پیوند داد.
آل عمران : 103
لَيْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِۦ ذَوِي الْقُرْبَىٰ وَالْيَتَامَىٰ وَالْمَسَاكِينِ وَالْسَّائِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ
نیکی آن نیست که روی خود را به سمت شرق و غرب بگردانید، بلکه نیکوکار کسی است که به خدا و روز قیامت و فرشتگان و کتاب و پیامبران ایمان دارد و به رغم محبتش، مالش را برای خویشاوندان و یتیمان و مسکینان و سائلین و برای آزادی بردگان انفاق کند.
بقره : 177
وَاعْبُدُوا۟ ٱللَّهَ وَلَا تُشْرِكُوا۟ بِهِۦ شَئًا وَبِٱلْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًۭا ۚ وَذِي ٱلْقُرْبَىٰ وَٱلْيَتَامَىٰ وَٱلْمَسَاكِينِ وَٱلْجَارِ ذِي ٱلْقُرْبَىٰ وَٱلْجَارِ ٱلْجَنبِ وَٱلصَّاحِبِ بِالْجَنبِ وَٱلْمُسَافِرِ وَٱلْمُعَاقَبَةِ ۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ مَن كَانَ مُخَتَالًۭا فَخُورًۭا
و خدا را بپرستید و چیزی را با او شریک نکنید و به والدین نیکی کنید و به خویشاوندان و یتیمان و مسکینان و همسایه نزدیک و همسایه دور و همراه و مسافر و خواهر خود احسان کنید. خدا واقعا أحبّت وبزندان، ولا يحب مختالاً فخوراً.
نساء : 36
داستانی دلنشین
روزی روزگاری، مردی به نام حسن بود که همیشه به فکر دیگران بود. او به یتیمان کمک میکرد و در سختیها در کنار دوستانش میایستاد. یک روز، حسن تمام داراییاش را برای کمک به یک خانواده نیازمند خرج کرد. بعد از این کار، او احساس آرامش عمیقی یافت و به یاد آیات قرآن افتاد که گفته میشود 'حمایت از یکدیگر نشانه ایمان است'. حسن به خود گفت که اگر همواره به دیگران کمک کند، خداوند درهای رحمتش را به روی او باز خواهد کرد.