پاسخ قرآن
قرآن کریم، کلام وحی و کتاب مقدس مسلمانان، به موضوعات مختلفی از جمله آراستگی ظاهری اشاره کرده است. هرچند که این متن به طور مستقیم به آراستگی ظاهری نپرداخته است، اما آداب و رسوم زیبایی را در زندگی مسلمانان به طرز غیرمستقیم معرفی کرده است. در این مقاله، به بررسی آراستگی ظاهری در آموزههای قرآن و سنت پیامبر اسلام (ص) میپردازیم و نحوه ارتباط این آموزهها با زندگی روزمره مسلمانان را تحلیل میکنیم. یکی از آیات قرآن که به نوعی به تلاش انسان در جهت نزدیک شدن به خدا اشاره دارد، سوره انشقاق آیه 6 است که در آن خداوند میگوید: 'یا ایها الانسان انک کادح الی ربک کدحاً فملاقیه'. این آیه به انسانها میگوید که باید به سوی پروردگار خود تلاش کنند. اما این تلاش صرفاً به مسائل معنوی مربوط نمیشود. به باور نویسندگان و مفسران، این تلاش شامل تمام جنبههای زندگی انسان، از جمله آراستگی ظاهری نیز میشود. اعضای جامعه اسلامی نباید فراموش کنند که ظاهر زیبا جزو نشانههای سلامتی و احترام به خود و دیگران است. اگر انسان به دنبال کسب رضایت خدا باشد، باید به آراسته بودن ظاهری خود نیز توجه کند. علاوه بر آیات قرآن، سنت پیامبر اسلام (ص) نیز به موضوع آراستگی ظاهری اشارههای فراوانی دارد. یکی از احادیث نبوی که به زیبایی و اهمیت آن تأکید دارد، میگوید: "خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد". این حدیث نشان میدهد که زیبایی جزء فطرت انسانی است و کوشش در جهت آراستگی و زیبایی، نه تنها مورد پسند است بلکه باید به عنوان یک ارزش در زندگی مسلمانان در نظر گرفته شود. افراد مسلمان باید از آراستگی ظاهری غافل نشوند و به نظافت و زیبایی ظاهری خود اهمیت دهند. در سوره 7 آیه 31، خداوند به انسانها توصیه میکند که 'لباسهای خود را بپوشند و زیبایی خود را در موقعیتهای مناسب به نمایش بگذارند'. این آیه نشان دهنده اهمیت آراستگی در زندگی اجتماعی مسلمانان است. به عنوان مثال، در مناسبتهای مذهبی و اجتماعی، آراستگی ظاهری میتواند نمادی از احترام به خود و دیگران باشد. این مسئله در بسیاری از فرهنگها و جوامع دیده میشود که افراد در مهمانیها، جشنها و سایر مناسبتها سعی در زیبایی و آراستگی خود دارند. آراستگی ظاهری تنها به انتخاب لباسهای زیبا و جذاب مربوط نمیشود، بلکه شامل رعایت نظافت شخصی نیز میشود. رعایت بهداشت فردی، نظافت بدن، استفاده از عطر و بوی خوش و نیز توجه به جزئیات دیگر بخشی از آراستگی ظاهری میباشد. در اینجا میتوان به تاثیر روانی و اجتماعی آراستگی نیز اشاره کرد. تحقیقات نشان میدهند که افراد آراسته و مرتب معمولاً از اعتماد به نفس بیشتری برخوردارند و در روابط اجتماعی خود بهتر عمل میکنند. آراستگی ظاهری همچنین به حفاظت از سلامتی جسمی و روحی کمک میکند. فردی که به نظافت شخصی و آراستگی ظاهری توجه میکند، معمولاً از جمله افرادی است که به سلامت خود اهمیت میدهد. این مسئله باعث میشود که افراد با حس خوبی از خود خارج شده و به نوعی به دیگران نیز حس خوبی انتقال دهند. در این راستا، میتوان گفت که آراستگی ظاهری نه تنها به فرد بلکه به جامعه نیز خدمت میکند. در دین اسلام، اهل بیت و صحابه پیامبر (ص) نیز در آراستگی ظاهری مشهور بودند و این موضوع به عنوان یک بعد از شخصیت و دیانت آنها شناخته میشود. آنها همواره به نظافت شخصی و آراستگی دقت میکردند و تلاش میکردند تا در برابر دیگران با ظاهری مرتب و زیبا حاضر شوند. این مسئله نشان دهنده اهمیت فرهنگی و دینی آراستگی ظاهری در اسلام است. از سوی دیگر، آراستگی ظاهری باید با درون انسان متناسب باشد. یعنی صرف داشتن ظاهری زیبا نمیتواند به تنهایی انسان را شایسته معرفی کند. انسانها باید سعی کنند تا با تلاش و کوشش در بهبود خلق و خوی خود و تقویت صفات اخلاقی، درون خود را نیز زیبا کنند. در واقع، آراستگی بیرونی باید نمایانگر زیبایی درونی باشد. به همین دلیل، در دین اسلام بر روی صفات اخلاقی و رفتارهای نیکوی انسانی نیز تأکید شده است. در نتیجه، میتوان گفت که هرچند قرآن کریم به طور مستقیم به آراستگی ظاهری اشاره نکرده است، اما به طور غیرمستقیم این مسئله را در قالب آیهها و روایات متنوع بیان کرده است. آراستگی ظاهری به عنوان یک اصل مؤثر در زندگی مسلمانان و از نشانههای احترام به خود و دیگران با اهمیت است. نظافت، زیبایی و آراستگی باید جزو فرهنگ و رفتار روزمره مسلمانان قرار گیرد. مسلمانان باید تلاش کنند تا با رعایت این اصول در زندگی خود، به خود و دیگران احترام بگذارند و در مسیر الهی خود گام بردارند.
آیات مرتبط
يَا أَيُّهَا الإِنْسَانُ إِنَّكَ كَادِحٌ إِلَى رَبِّكَ كَدْحًا فَمَلاَقِيهِ
ای انسان، تو به سوی پروردگارت با زحمت میکوشی و او را ملاقات خواهی کرد.
انشقاق : 6
يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِندَ كُلِّ مَسْجِدٍ
ای فرزندان آدم، زینت خود را در هر مسجد بپوشید.
اعراف : 31
داستانی دلنشین
روزی عاطفهای زیبا در جمع دوستانش نشسته بود و آنها به آراستگی ظاهریاش اشاره میکردند. او با لبخند به آنها گفت که همیشه تلاش میکند که نه تنها ظاهر خود را زیبا نگه دارد، بلکه درون خود را نیز پاک و پاکیزه نگه دارد. عاطفه به دوستانش گفت: "زیبایی فقط به ظاهر نیست، بلکه آرامش و خوش قلبی در درون نیز مهم است." دوستانش از او الهام گرفتند و تصمیم گرفتند که به زیبایی ظاهری و باطنی خود بیشتر اهمیت دهند.