پاسخ قرآن
نیکی کردن، یکی از اصول مهم زندگی است که در قرآن کریم به آن تأکید شده است. در واقع نیکی کردن نه تنها یک عمل فردی، بلکه یک وظیفه اجتماعی است که میتواند تأثیر عمیقی بر زندگی فرد و جامعه داشته باشد. در دنیای امروز که بسیاری از روابط انسانی تحت تأثیر مشکلات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی قرار گرفته است، برقراری ارتباطات انسانی مثبت و نیکو میتواند به عنوان یک راهکار مؤثر برای بهبود زندگی افراد و جامعه مطرح شود. نیت خالص، نخستین گام به سوی نیکی کردن است. به طور کلی، نیت هر عمل در اسلام اهمیت زیادی دارد و در واقع نیکی باید برای رضای خداوند انجام شود. در سوره بقره آیه 177، خداوند به صراحت بیان میکند که فعل نیکو تنها بر اساس چهره و ظاهر نیست، بلکه ابتدا ایمان به خدا و معاد و سپس رفتارهای مناسب به دیگران اهمیت دارد. این آیه مستقل از زمان و مکان، راهنمایی برای گام برداشتن در راستای نیکی است و نشان میدهد که نیکوکاری به تدبیر و جامعهپذیری مرتبط است. در این آیه، خداوند به موارد مختلف نیکی اشاره میکند از جمله دادن مال به نیازمندان، کمک به یتیمان و مسکینان، حمایت از در راه ماندگان و به عبارت دیگر، افرادی که در موقعیتهای سخت قرار دارند. این کارها نه تنها به نیازمندان کمک میکند بلکه باعث ایجاد همبستگی و همدلی در جامعه میشود. به همین دلیل، نیکی کردن باید به یک عادت تبدیل شود که در زندگی روزمره افراد جاری باشد. برای عادت کردن به نیکی، ابتدا باید نیکی را در کوچکترین مقیاس شروع کرد. سلام کردن به دیگران، کمک به بچههای یتیم، احسان به والدین و دوستان، همه اینها میتواند به تدریج در فرد عادت شود و به عنوان بخشی از شخصیت و زندگی آنان تبدیل شود. این رفتارهای کوچک نه تنها افراد را به یکدیگر نزدیک میکند بلکه تأثیر عمیقی بر سلامتی روانی خود فرد نیز دارد. شرکت در مراسمات خیریه و حمایت از فعالیتهای اجتماعی نیز یکی از بهترین شیوهها برای ترویج نیکی و احسان در جامعه است. زمانی که افراد در فعالیتهای خیریه شرکت میکنند، احساس تعلق و ارتباط پیدا میکنند و این خود به افزایش حس نیکوکاری آنها کمک میکند. انجام فعالیتهای اجتماعی و خدمات به جامعه نه تنها به خود افراد بلکه به کل جامعه کمک خواهد کرد تا با چالشهای روزمره بهتر مقابله کنند. نیکی کرده و احسان به دیگران به عنوان یک رشته زندگی نه تنها برای خود فرد بار معنوی به همراه دارد بلکه باعث ریشهدار شدن عشق و محبت در جامعه میشود و این خود نوعی نیکی به جامعه است. در نهان، این کارها متضمن بنای ذهنیت مثبت در افراد است و افراد را به سمت رفتارهای نیکو سوق میدهد. علاوه بر این، دعا و طلب یاری از خداوند نیز یکی از عوامل مؤثر برای نیکی کردن است. دعا برای دیگران به فرد این حس را میدهد که از نعمتهای دیگران برخوردار است و این امر میتواند احساس آرامش و فراهمآوری حال خوب را در انسان به وجود آورد. به طور کلی، دعا کمال انسان را پایهریزی کرده و به او کمک میکند تا با وقار و صداقت بیشتری به اعمال نیک رو آورد. در نهایت، برای رسیدن به یک زندگی نیکو و احساسی رضایت بخش، نیکی کردن باید به عنوان یک روش زندگی پذیرفته شود. انسانها باید یاد بگیرند که زندگی خود را صرفاً برای خودشان نگذرانند، بلکه باید به فکر دیگران و نیازهای آنها باشند. چنانچه هر یک از ما در تلاش برای نیکی کردن باشیم، تأثیر مستقیمی بر محیط اطرافمان خواهیم داشت و به طور کلی جامعهای نیکو و پرصلابت را تشکیل میدهیم. به یاد داشته باشید که نیکی نه تنها تأثیرگذار است، بلکه دوستی و محبت در بین فرد و دیگران را ممکن میسازد. بنابراین، با شروع نیکیهای ساده و تعهد به این اصل در زندگی، میتوان جامعهای بهتر و انسانیتر را بنا نهاده و با فرآیند نیکوکاری به سمت زندگی و دنیای بهتر حرکت کرد.
آیات مرتبط
لَيْسَ بِرَّا أَنْ تَوَلُّوا وَجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبرَّ مَن آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّائِلِينَ وَفِي الْرِقَابِ وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَالْمُفُونَ إِذَا عَاهَدُوا عَهْدًا وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ وَحِينَ الْبَأْسِ ۚ أُولَـٰئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا ۖ وَأُولَـٰئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ
نیکی به این نیست که روهایتان را به سوی شرق و غرب گردانید؛ بلکه نیکی کسی است که به خدا و روز قیامت و فرشتگان و کتاب و پیامبران ایمان آورد و مالش را به خاطر محبتش به نزدیکان، یتیمان، مسکینان، در راه ماندگان و سائلین و برای آزادسازی بندگان هزینه کند و نماز را برپا دارد و زکات بدهد و وقتی عهدهای را به دوش میگیرد از آن پیروی کند و در سختیها و مصائب و جنگها صبر کند. اینها هستند که راستگو هستند و اینها پرهیزکارند.
بقره : 177
داستانی دلنشین
روزی روزگاری، جوانی به نام آرش تصمیم گرفت که به نیکی کردن عادت کند. او هر روز صبح، قبل از رفتن به کار، یک کار نیک انجام میداد. روزی به یک پیرمرد که در خیابان نشسته بود کمک کرد و به او غذا داد. پیرمرد خیلی شکرگزار بود و گفت: 'این کار تو مرا خوشحال کرد.' از آن به بعد، آرش دریافت که هر بار نیکی انجام میدهد، نه تنها خشنود است، بلکه حس رضا و آرامش در قلبش جاری میشود. این احساسات خوب او را تشویق کرد تا بیشتر به نیکی کردن ادامه دهد.