پاسخ قرآن
زبان و گفتار انسانها از مهمترین و پیچیدهترین ویژگیهای بشر به شمار میرود. در قرآن کریم، به این ویژگی بهخوبی پرداخته شده و بر اهمیت آن تأکید شده است. خداوند متعال در این کتاب آسمانی به ما میآموزد که زبان را باید ابزاری برای بیان خیر و نیکی قرار دهیم. هر کلامی که از زبان ما خارج میشود، دارای اثراتی عمیق بر روی روح و روان خودمان و دیگران است. بیشک، سخنان زیبا و مثبت میتوانند رهگشای بسیاری از مشکلات باشند و برعکس، گفتار ناپسند و زشت تنها موجب انتشار نفرت و ناامیدی در جامعه میگردد. احترام به یکدیگر و ارتباط مثبت در سوره حجرات آیه 11، خداوند به مؤمنان میفرماید: 'ای کسانی که ایمان آوردهاید، مردانی بر مردان و زنان بر زنان، یکدیگر را مسخره نکنید.' این آیه نه تنها بر پایههای ایمان تأکید دارد، بلکه بر احترام به یکدیگر نیز دلالت میکند. مسخره کردن افراد، آن هم به خاطر جنسیت یا هر ویژگی دیگری، به نوعی به زیر سؤال بردن کرامت انسانی محسوب میشود. بنابراین، احترام به دیگران در گفتار و رفتار، به عنوان یکی از اصول اساسی روابط انسانی مطرح میباشد. این نکته اهمیت زبان را در برقراری ارتباطات مثبت و معنیدار نشان میدهد. میانهروی در رفتار و گفتار سوره لقمان نیز به ما یادآوری میکند که 'و در رفتار و گفتارتان میانهروی داشته باشید'. این آیه به ما آموزش میدهد که باید در گفتار خود، به ویژه در شرایط تنشزا، از افراط و تفریط پرهیز کنیم. میانهروی در گفتار، به معنای انتخاب کلمات مناسب و سنجیده در مواقع مختلف است. وقتی که ما بهجای واکنشهای تند و بیفکری، با تفکر و آرامش سخن میگوییم، نهتنها پیام مثبتتری منتقل میکنیم، بلکه خودمان را نیز از استرس و تنشهای ناخواسته رها میسازیم. زبان به عنوان ابزاری برای محبت و همکاری زبان یک ابزار قدرتمند است که میتواند برای ترویج محبت، دوستی و همکاری در میان مردم مورد استفاده قرار گیرد. در واقع، با گفتن جملات تشویقکننده و مثبت، میتوانیم به سایرین کمک کنیم تا با مشکلات خود بهتر کنار بیایند و روحیهاشان را تقویت کنیم. برای مثال، زمانی که کسی موفقیتی کسب میکند، تشویق او و بیان کلمات مثبت میتواند انگیزه او را برای پیشرفت بیشتر افزایش دهد. تأثیر مثبت زبان بر زندگی دیگران در زندگی روزمره، ما با گفتن جملات تشویقآمیز و مثبت، میتوانیم نه تنها به خودمان آرامش بدهیم، بلکه در زندگی دیگران نیز تغییر مثبتی ایجاد کنیم. در حقیقت، هر زمان که از زبان خود برای بیان کلمات خوب و مثبت استفاده میکنیم، به نوعی خود را به دیگران نزدیکتر میکنیم و روابط انسانی را تقویت مینماییم. این عمل نه تنها ما را از لحاظ روحی غنی میکند، بلکه انتقال دهنده انرژی مثبت در جامعه نیز هست. زبان و اثرات آن بر روان انسان یکی دیگر از نکات مهم در خصوص زبان، تأثیر آن بر روان انسان است. تحقیقاتی نشان دادهاند که گفتن جملات مثبت و استفاده از زبان روشن و صادقانه میتواند بر وضعیت روانی افراد تأثیرات قابل توجهی بگذارد. به طور خاص، افرادی که بهطور مرتب از زبان خود برای بیان جملات امیدوارکننده و مثبت استفاده میکنند، معمولاً دچار افسردگی و اضطراب کمتری میشوند. این در حالی است که کسانی که در گفتار خود روی زشتیها و منفینگریها تمرکز میکنند، بیشتر از مشکلات روانی رنج میبرند. ترویج فرهنگ مثبتگویی در جامعه امروز، یکی از چالشهای بزرگ، تبلیغ فرهنگ منفینگری و سخنانی است که به اصطلاح "زشت" تلقی میشوند. به همین دلیل است که ما باید بهویژه در فضای مجازی و اجتماعی، فرهنگ مثبتگویی و گفتار مؤثر را ترویج دهیم. با شروع از خود و استفاده از زبان به عنوان یک ابزار نیکو، میتوانیم همگان را به پیوستن به این حرکت تشویق کنیم. نتیجهگیری در نهایت، اهمیت زبان و گفتار در زندگی انسانها نمیتواند انکار شود. قرآن کریم بهوضوح بر این نکته تأکید کرده است که زبان باید ابزاری برای خیر و نیکی باشد. با رعایت احترام به یکدیگر و انتخاب کلمات مناسب، میتوانیم روابط انسانی را تقویت کرده و به یکدیگر کمک کنیم. ما میتوانیم با ترویج محبت، همکاری و دوستی، زندگی را زیبا و دلنشینتر کنیم. زبان، تنها وسیلهای برای ارتباط نیست، بلکه ابزاری است برای تغییر و بهبود زندگیها. با استفاده صحیح از زبان، هر یک از ما میتوانیم دنیایی بهتر بسازیم، دنیایی سرشار از عشق و احترام.
آیات مرتبط
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِّن قَوْمٍ عَسَى أَنْ يَكُونُوا خَيْرًا مِّنْهُمْ
ای کسانی که ایمان آوردهاید، مردانی بر مردان و زنان بر زنان، یکدیگر را مسخره نکنید.
حجرات : 11
وَاخْفِضْ مِن صَوْتِكَ إِنَّ أَنفَسَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِيرِ
و در رفتار و گفتارتان میانهروی داشته باشید.
لقمان : 19
داستانی دلنشین
روزی در مکانی زیبا، انسان خردمندی به نام حسین زندگی میکرد. او همیشه در جستجوی نیکی بود و باور داشت که قویترین عمل خیر، سخن نیک است. یک روز، در بین راه با مردی بیچاره مواجه شد که از کمبود غذا ناله میکرد. حسین با مهربانی به او نزدیک شد و گفت: 'چرا غمگینی؟' آن مرد از مشکلاتش گفت و حسین با صحبتهای دلگرمکنندهاش او را شاد کرد. چند روز بعد، آن مرد به حسین گفت که چه تأثیر مثبت و بزرگی بر او گذاشته است و این به حسین نشان داد که چگونه یک کلمه خوب میتواند زندگی را تغییر دهد.