پاسخ قرآن
قرآن کریم، کتاب آسمانی مسلمانان، در کنار توصیههای دینی و اخلاقی مبنی بر ارتباط با مؤمنین، آموزههای ارزشمندی نیز دربارهٔ رفتار با کسانی که به ایمان اعتقاد ندارند، ارائه داده است. این آموزهها به ما میآموزند که چگونه میتوانیم با برخوردهای مناسب و محبتآمیز، در عین حفظ ایمان خود، به دیگران نزدیک شویم و آنها را به خداوند دعوت کنیم. در این مقاله، به بررسی چند آیه از قرآن در این زمینه خواهیم پرداخت و چگونگی رفتار با افراد غیرمؤمن را بهرهبرداری خواهیم کرد. در آیه 86 سوره انعام آمده است: "وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ مَا الَّذِي أَنزَلَ رَبُّكُمْ قَالُوا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ." در این آیه، قرآن به دو نکته اساسی پرداخته است. نخست، این که برخی از افراد بیایمان ممکن است به سخره گرفتن پیامهای الهی بپردازند و این نشاندهندهٔ ناپسند بودن چنین رفتاری است. لذا باید در چنین مواجهههایی با احتیاط و صبر رفتار کرد. در واقع فرقهٔ کافران و افرادی که به قرآن و پیامهای الهی اعتقادی ندارند، ممکن است از روی نادانی یا عدم شناخت به بیاحترامی و نادیده گرفتن آموزههای دینی بپردازند. در اینجا، اعطای صبر و شکیبایی به عنوان یک اصل بنیادین در ارتباط با این افراد اهمیت دارد. بهعنوان یک مسلمان، وظیفه داریم که با طرز گفتار و رفتار خود به آنها نشان دهیم که ایمان ما چه ارزشی دارد و بر اساس محبت و احترام با آنها صحبت کنیم. باید تلاش کنیم تا ارتباطی برقرار کنیم که سبب فهم و آشنایی آنها با آموزههای دینی و پیامهای الهی شود. به جای جروبحث و درگیری، برقراری یک فضای گفتگوی مثبت و آرام میتواند بسیار سازنده باشد. در ادامه، سوره فرقان آیه 67 میفرماید: "وَالَّذِينَ لَا يَشْهَدُونَ الزُّورَ وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرامًا." این آیه به ما یادآور میشود که ما باید از دشمنی و توهین به دیگران بهویژه کسانی که به ایمان ما دسترسی ندارند، دوری کنیم. رفتار خوب، شایسته و کریمانه باید به عنوان یک اصل در تعاملات ما پذیرفته شود. آنچه که در این آیه پیشنهاد میشود، نشاندهندهٔ دوری از ناپسند و مشکلات در مباحثهها و رفتارها است. ما باید بهجای درگیر شدن در مباحث بیفایده و ناپسند، با نیکوکاری و محبت با دیگران تعامل کنیم. نکتهای که باید به آن توجه کرد این است که ایجاد یک فضای خوب میتواند زمینهای فراهم کند که افراد بدبین به ایمان و دین، از نزدیک با باورها و اصول ما آشنا شوند و در نتیجه، ممکن است به برداشت مثبت و ارتباط خوبی با این باورها برسند. بنابراین، لازم است که همواره سعی کنیم دیدی مثبت و امیدوارانه نسبت به دیگران داشته باشیم و به آنها درک و کمی صبر بدهیم. در نهایت، سوره علق آیه 19 به ما میگوید: "كَلَّا لَئِن لَّمْ يَنْتَهِ لَنَسْفَعًۭا بِالنَّاصِيَةِ." این آیۀ قرآنی به ما اشاره میکند که باید با دلسوزی و محبت دیگری را به سوی خداوند بیاید و هیچگاه از هدایت او ناامید نشویم. این نشان میدهد که در تعامل با بیایمانان باید الگوی انسانی و محبتورزانه از خود نشان دهیم. لذا، حتی اگر برخی افراد در ابتدا به سخره گرفتند یا با بیاحترامی برخورد کردند، باید با صبر و نیکوکاری، به آنها پاسخ دهیم. در نهایت، آموزههای قرآنی ما را به این درک میرسانند که ارتباط با افراد غیرمؤمن باید با محبت، صبر و نیکوکاری همراه باشد. بالاخره، هدف ما از تعامل و ارتباط با دیگران، همواره دعوت به سمت حقیقت و هدایت آنان به سوی خداوند است. بیایید همواره خاطرمان در این زمینه روشن باشد که پیامهای الهی و آموزههای دینی ما میتوانند همواره با رفتار خوب، محبت و احترام به دیگران هدایت شوند. برقراری ارتباطات سالم و محبتآمیز با کسانی که به ایمان ما اعتقادی ندارند، میتواند به گسترش درک متقابل و افزایش محبت و برادری میان انسانها کمک کند.
آیات مرتبط
وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ مَا الَّذِي أَنزَلَ رَبُّكُمْ قَالُوا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ
و هنگامی که به آنها گفته میشود چه چیزی را پروردگارتان نازل کرده است، میگویند: داستانهای پیشینیان.
انعام : 86
وَالَّذِينَ لَا يَشْهَدُونَ الزُّورَ وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرامًا
و کسانی که گواه دروغ نمیشوند و وقتی به لغو میرسند، با کرامت عبور میکنند.
فرقان : 67
كَلا لَئِن لَّمْ يَنْتَهِ لَنَسْفَعًۭا بِالنَّاصِيَةِ
هرگز! اگر او [از رفتار ناپسند خود] باز نایستد، ما او را به پیشانیاش میکشیم.
علق : 19
داستانی دلنشین
روزی روزگاری مردی به نام علی بود که دیندار و مهربان بود. او همیشه به دنبال فهمیدن مفهوم ایمان و چگونگی رفتار با دیگران بود. یک روز، او با فردی غیرمؤمن روبهرو شد و تصمیم گرفت که با صبر و محبت با او گفتگو کند. علی به او گفت: "من ایمان دارم که خدا وجود دارد و در زندگیام به من آرامش داده است. امیدوارم روزی بتوانی این را درک کنی و از آن لذت ببری." این گفتگو نه تنها برای علی آموزنده بود، بلکه بر روی آن مرد نیز تأثیر گذاشت و باعث شد که او به فکر بیفتد.