پاسخ قرآن
مقدمه کمک به یتیمان از جمله موضوعات مهم و حساس در دین اسلام و به ویژه در قرآن کریم است. دین اسلام همواره به نیکی و احترام به یتیمان تأکید داشته و این موضوع بارها در آیات الهی مطرح شده است. در این مقاله، به بررسی آیات مختلف قرآن کریم درباره یتیمان، اهمیت نیکی به آنها و تأثیر این رفتار در جامعه خواهیم پرداخت. اهمیت یتیمان در قرآن آیات قرآن کریم به روشنی بر حق یتیمان و وظایف مسلمانان در قبال آنها تأکید دارد. خداوند متعال در آیات مختلف قرآن، مسلمانان را به رفتار نیکو با یتیمان دعوت کرده و اهمیت این عمل را نشان داده است. یکی از آیات بارز در این زمینه، آیه 220 سوره بقره است که میفرماید: "و در دنیا و آخرت با یتیمان نیکو رفتار کنید." این آیه به وضوح اهمیت رفتار نیکو با یتیمان را مشخص میکند و نشان میدهد که مسلمانان باید در هر زمانی به فکر یتیمان باشند. همچنین در سوره انعام، آیه 152، خداوند به مسلمانان دستور میدهد که "و به یتیمان اموالشان را ندهید مگر به بهترین صورت و تا زمانی که به سن بلوغ برسند." این آیه نه تنها بر نیکی به یتیمان تأکید دارد بلکه خواستار آن است که این نیکوکاری به بهترین شکل ممکن انجام شود. در واقع، حفظ اموال یتیمان و مراقبت از آنها تا سن بلوغ نیز از نقاط قوت این آموزهها محسوب میشود. احترام به یتیمان و نیکی به آنها احترام به یتیمان و کمک به آنها نه تنها یک وظیفه دینی بلکه یک وظیفه اجتماعی نیز است. یتیمان معمولاً افرادی هستند که در شرایط سخت و دشواری زندگی میکنند و حمایت و محبت دیگران میتواند تأثیر بسزایی در زندگی آنها داشته باشد. کمک به یتیمان ممکن است به شکلهای مختلفی مانند تأمین معیشت، تحصیل، آموزش و ... باشد. به علاوه، یتیمان به دلیل فقدان والدین خود، نیازمند بیشتری به محبت و حمایت عاطفی دارند. خداوند در قرآن کریم با تأکید بر نیکی به یتیمان، این مطلب را به مسلمانان یادآوری میکند که باید با آنها به نیکویی رفتار کرده و دلسوزی نمایند. در سوره الرحمن، آیات 60 تا 61 میفرماید: "آیا جزای نیکی جز نیکی است؟" این آیات به وضوح نشان میدهد که هر نیکی که انجام دهیم، بازخورد مثمر خواهد داشت. بنابراین نیکی به یتیمان نه تنها از نظر اخلاقی بلکه از نظر دینی نیز خواسته شده و مورد تأکید قرار گرفته است. تأثیرات نیکی به یتیمان در جامعه کمک به یتیمان نه تنها بر زندگی آنها بلکه بر جامعه نیز تأثیر زیادی دارد. وقتی که افراد جامعه به یتیمان کمک میکنند و نیکی به آنها را در مورد خود قرار میدهند، این اصلاح رفتار به نسلهای بعدی نیز منتقل میشود. فرزندان به الگوهای رفتاری والدین خود توجه میکنند و در آینده به تبعیت از آنها میپردازند. این بدین معناست که جامعهای که به یتیمان نیکو رفتار میکند، قطعاً جامعهای سالم و با محبت خواهند بود. نیکی به یتیمان به ویژه در شرایط بحرانی مانند جنگ، بلایای طبیعی و فقر اقتصادی اهمیت بیشتری مییابد. در چنین شرایطی، یتیمان با مشکلات دو چندانی مواجه میشوند و حمایتهای جامعه میتواند در کاهش مشکلات آنها نقش بسزایی داشته باشد. نیکوکاران و خیرین میتوانند با کمک مالی، توزیع اقلام مورد نیاز و برگزاری برنامههای معیشتی به یتیمان یاری رسانند. نتیجهگیری در نهایت، اهمیت یتیمان در دین اسلام به وضوح در قرآن کریم آمده است و مسلمانان موظف به نیکی و احترام به آنها هستند. آیات مرتبط با یتیمان به ما یادآوری میکند که یتیمان نه تنها به عنوان افرادی آسیبپذیر بلکه به عنوان حقوقداران جامعه خود باید مورد حمایت قرار گیرند. کمک به این قشر از جامعه نه تنها از جنبه دینی بلکه از جنبه انسانی و اخلاقی نیز لازم و ضروری است. در نهایت، نیکی به یتیمان باعث ایجاد جامعهای سالمتر، با محبتتر و با آیندهای درخشانتر خواهد شد.
آیات مرتبط
وَيسْتَفْتُونَكَ عَنِ الْيَتَامَى ۖ قُلْ إِصْلاحٌ لَّهُمْ خَيْرٌ ۖ وَإِن تَخْلِطُوا إِلَيْهِمْ أَخَوَاتٍ فَلَا تَغُلُّوا أَمْوَٰلَهُمْ.
و از تو درباره یتیمان میپرسند، بگو: اصلاح برای آنها بهترین است و اگر با آنها در میآمیزید، پس جانتان را تحت سلطه نگیرید.
بقره : 220
وَلا تَقْرَبُوا مَالَ الْيَتِيمِ إِلَّا بِأَحْسَنِ مَا كَانَتْ تَارِيَةً إِلَى الْكَامِلِينَ.
و به اموال یتیمان نزدیک نشوید مگر به بهترين طریقی که از خویش نگهداری کنید.
انعام : 152
أَمْ جَزَآءُ الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ.
آیا جزای نیکی جز نیکی است؟
رحمن : 60
داستانی دلنشین
روزی مردی به نام حسن بسیار غمگین بود و از زندگی خود راضی نبود. او درباره کارهای نیک و کمک به دیگران فکر میکرد. روزی به یاد آیات قرآن افتاد که در آن خداوند پیام داده بود: 'و به یتیمان نیکی کنید.' ایدهای به ذهنش رسید که میتواند به یتیمان محلهاش کمک کند. از آن روز به بعد، حسن وقت خود را برای مراقبت و کمک به یتیمان گذاشت و زندگیاش پر از شادی و رضایت شد.