پاسخ قرآن
در قرآن کریم، تأکید فراوانی بر اهمیت احقاق حق مظلومان و دفاع از حقوق آنها مشاهده می‌شود. این تأکید به‌ویژه در سوره‌هایی چون سوره النساء و سوره مائده به وضوح به چشم می‌خورد. در سوره النساء آیه 135 خداوند به مؤمنان دستور می‌دهد که برای خدا به عدل شهادت دهند، حتی اگر این شهادت بر خلاف منافع شخصی آنها یا حتی والدین و خویشاوندانشان باشد. این آیه به روشنی نشان می‌دهد که شهادت به حق و برقراری عدالت، یکی از مهم‌ترین وظایف انسانی است و سکوت در برابر ظلم و ستم قابل قبول نیست. در این راستا، می‌توان گفت که شباهت‌های زیادی بین اصول انسانی و دینی در خصوص عدالت وجود دارد. در بسیاری از فرهنگ‌ها و ادیان مختلف، عدالت به‌عنوان یکی از ارزش‌های اساسی شناخته شده است و این نکته نه‌تنها در قرآن بلکه در سایر متون مذهبی و فلسفی نیز مورد تأکید قرار گرفته است. سکوت در برابر ظلم نه‌تنها اخلاقاً ناپسند است، بلکه موجب تساهل و تسامح در برابر ظالم نیز می‌شود و در نهایت به تداوم ظلم و بی‌عدالتی منجر می‌گردد. در سوره مائده آیه 8 نیز خداوند از مؤمنان می‌خواهد که در مواجهه با ظلم و ستم، به حمایت از حق و عدالت بپردازند و از هر گونه بغض و کینه قومی دوری کنند. این آیه تأکید می‌کند که اگرچه ممکن است انسان‌ها در برابر ظلم و بی‌عدالتی با فشارهایی مواجه شوند، اما مسئولیت اجتماعی آنان ایجاب می‌کند که همیشه در کنار حق بایستند و به حمایت از مظلوم بپردازند. به‌عبارت‌دیگر، مؤمنان باید در برابر ظلم و فساد عقب‌نشینی نکرده و صدای خود را در حمایت از عدالت بلند کنند. از نظر دینی، عدم اقدام در برابر ظلم و بی‌عدالتی نه‌تنها گناه محسوب می‌شود، بلکه به نوعی ظلم به خود مظلوم نیز تلقی می‌گردد. اگر جامعه‌ای در برابر مظلوم سکوت کند و یا در ترویج عدالت کوتاهی نماید، به‌نوعی به ظلم و ستم موجود کمک کرده است. به همین دلیل، هر فرد باید این را به‌خوبی درک کند که مسئولیت او فراتر از زندگی شخصی‌اش است و به عنوان یک عضو از جامعه، موظف است که در راستای برقراری عدالت و حمایت از مظلومان گام بردارد. سکوت در برابر بی‌عدالتی و ظلم یکی از بزرگ‌ترین معضلات جامعه بشری محسوب می‌شود. بسیاری از انسان‌ها به دلایل مختلف، از جمله ترس، بی‌خبری یا عدم آگاهی، در برابر ظلم سکوت می‌کنند و این سکوت به‌نوعی ممکن است به تداوم بی‌عدالتی و ظلم منجر شود. به همین دلیل، لازم است که هر فرد در جامعه نسبت به مسئولیت‌های اجتماعی خود آگاه باشد و از همه ظرفیت‌های خود برای برقراری عدالت استفاده کند. در نهایت، می‌توان گفت که مسؤولیت اجتماعی ما ایجاب می‌کند که در برابر ظلم و بی‌عدالتی سکوت نکنیم. اقدام نکردن یا سکوت در این موارد، به نوعی کمک به ادامه ظلم و بی‌عدالتی است و می‌تواند تبعات و پیامدهای منفی برای خود ما، جامعه و انسانیت به همراه داشته باشد. در این راستا، گام‌های مؤثری نظیر آگاهی‌بخشی، ارتقاء فرهنگ نقادی و تشویق به مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی می‌تواند به تضعیف دیوارهای ظلم و ستم کمک نماید. بنابراین، در جوامع امروز، نقش افراد در تحقق عدالت و احقاق حق مظلومان بیش از پیش اهمیت یافته است. خداوند در قرآن کریم، همیشه بر ضرورت حمایت از مظلومان و برپایی عدالت تأکید داشته و این پیام را باید همواره به یاد داشته باشیم. هر یک از ما به‌عنوان یک عضو از جامعه بشری، در برابر مسئولیت‌های اجتماعی‌مان نباید غافل شویم و باید همواره با صدای بلند در حمایت از حق و عدالت فریاد بزنیم. با این کار می‌توانیم نه‌تنها به خودمان بلکه به جامعه‌امان نیز خدمت کنیم و روز به روز در راستای ترویج عدالت و حقوق بشر قدم برداریم. جوامع باید متوجه شوند که حقیقت و عدالت همیشه بر ظلم و ستم پیروز خواهد شد، مشروط بر اینکه ملت‌ها به اعتقادات و آموزه‌های خود پایبند باشند و در برابر ضرر و زیان‌های ناشی از سکوت در برابر ظلم، از خود واکنش نشان دهند.
آیات مرتبط
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاءَ لِلَّهِ وَلوْ عَلَى أَنفُسِكُمْ أَوِ الْوَالِدَيْنِ وَالأَقْرَبِينَ.
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! برای خدا به عدل شهادت دهید، حتی اگر بر ضد خودتان یا والدین و خویشاوندانتان باشد.
نساء : 135
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ.
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! برای خدا شاهدی باشید به عدالت.
مائده : 8
داستانی دلنشین
یک روز در بازار، دو نفر با هم صحبت می‌کردند. یکی از آنها درباره ظلمی که بر یک خانواده مظلوم رفته بود، سخن گفت. دیگری عذر می‌آورد و می‌گفت که مگر ما چه کاری می‌توانیم انجام دهیم؟ در همین حین، مردی از دور نزدیک شد و با صدای بلند گفت: "آیا سکوت در برابر این بی‌عدالتی درست است؟ ما وظیفه داریم که صدای مظلومان باشیم!" این کلمات در دل همه نشست و آنها تصمیم گرفتند که با هم جمع شوند و به کمک مظلومان بروند.