پاسخ قرآن
تضاد و اختلاف در زندگی از واقعیتهای طبیعی انسان و جامعه است. این موضوع بیانگر یکی از جنبههای مهم زندگی انسانهاست که همواره در تعاملات اجتماعی و روابط انسانی وجود دارد. این تضادها نه تنها در سطح فردی بلکه در سطوح اجتماعی و فرهنگی نیز مشاهده میشود. به عبارت دیگر، هر فردی به عنوان یک موجود اجتماعی نیازمند تعامل با دیگران است و این تعاملات ممکن است گاه به نزاع و اختلاف بینجامد. در قرآن کریم، اختلافات به عنوان یکی از آزمونهای زندگی معرفی شدهاند. در سوره آلعمران آیه 164، خداوند بیان میفرماید: "در حقیقت، خداوند به مؤمنان رحمت کرد؛ زیرا وقتی در سختیها و تنگناها دچار میشدند، بلافاصله دعا میکردند و از غفلت دور بودند." این جمله نشاندهنده این واقعیت است که انسانها در شرایط مختلف زندگی به تضاد و اختلافات برمیخورند، اما با توسل به دعا و یادآوری خداوند میتوانند بر مشکلات فائق آیند. این آیه به ما میآموزد که در اوج گرفتاریها و تنگناها باید به درگاه الهی پناه ببریم، زیرا آنجا است که آرامش و رحمت الهی را میتوان یافت. امروز نیز هستند افرادی که در زندگی روزمره خود با چالشها و تضادهایی مواجه میشوند که ممکن است نتوانند به راحتی به آنها غلبه کنند. در چنین شرایطی، نیاز به درک و تفهم متقابل در جامعه احساس میشود. انسانها همواره در جستجوی اهداف مختلف و نیازهای متفاوتی هستند. مثلاً یک فرد ممکن است به دنبال موفقیت شغلی باشد در حالی که دیگری به دنبال آرامش روحی است. این تفاوت در هدفگذاری میتواند موجب ایجاد تنش و تضاد در روابط انسانی شود. نکتهای که در این زمینه مهم است این است که خداوند در سوره شوری آیه 10 فرموده است: "و هر چیزی که در مورد آن اختلاف دارید، حکم آن به خدا است." این آیه به ما یادآوری میکند که در میان اختلافات باید به اصول و ارزشهای الهی مراجعه کنیم و در اینجا میتوانیم به ایجاد تفاهم و آرامش در میان خود دست یابیم. مراجعه به منبعی برتر، مانند قرآن، میتواند راهگشای حل تعارضات باشد. در این راستا، تلاش برای درک و پذیرش نقطه نظر دیگران میتواند به ایجاد همدلی و صلح کمک کند. از سوی دیگر، در سوره حجر، آیه 29، آمده است: "و به راستی که ما آدم را از گل خشک و سیاه آفریدیم." این آیه به یادآوری ساختار اصلی بشر و تفاوتهای طبیعی میان انسانها اشاره میکند. تفاوتهای طبیعی، فرهنگی و اجتماعی به عنوان بخشی از خلقت الهی شناخته میشوند و ما باید با این تفاوتها به عنوان حقیقیتی طبیعی برخورد کنیم. به همین دلیل، انسانها در برخورد با مسائل و چالشهای زندگی روشهای مختلفی دارند. برخی افراد با رویهای ملایم و صلحجویانه به مشکلاتش دید میکنند در حالی که برخی دیگر به صورت تهاجمی و با انتقادات تند به واکنش مینمایند. در میان این تضادها، داشتن همدلی و تحمل بسیار مهم است. انسانها باید بپذیرند که اختلاف نظر بخشی از زندگی است و این اختلافات میتوانند به رشد و توسعه فردی و اجتماعی منجر شوند. با تدبیر و عقلانیت میتوان به راهحلهایی رسید که نه تنها تنش را کاهش دهد بلکه به ایجاد یک تعامل سازنده کمک نماید. در این راستا، روشهایی مانند گفتگوی سازنده و شنیدن نقطه نظر دیگران میتواند به حل اختلافات کمک کند. همچنین، در جوامع مدرن امروزی، اهمیت ریشههای فرهنگی و مذهبی کمتر دیده میشود و اختلافات بیشتری بر اساس ایدئولوژیهای مختلف به وجود میآید. در این میان، قرآن به ما الگوی نیکویی از همزیستی و احترام به تفاوتها را نشان میدهد. به یاد داشته باشیم که در قرآن کریم خداوند رحمت و محبت را معیار اساسی روابط انسانی قرار داده است. تضادها میتوانند به رشد و یادگیری منجر شوند. هنگامی که انسانها با چالشهایی مواجه میشوند، این فرصت را دارند که بیشتر از خود یاد بگیرند و به کشف نقاط قوت و ضعف خود پرداخته و از طریق آنها رشد کنند. این امر به ویژه در روابط انسانی و اجتماعی بسیار مهم است. اهمیت درک متقابل و احترام به دیدگاههای دیگران در نهایت منجر به بهبود موقعیت اجتماعی و کاهش تنشها خواهد شد. در نهایت، باید یادآور شویم که زندگی پر از چالشها و تضادها است. اما هر فرد میتواند با مراجعه به ارزشهای الهی و اصول انسانی در راستای ایجاد تفاهم و آرامش گام بردارد. در برابر تضادها و اختلافات زندگی، باید به یاد داشته باشیم که انسانیت و فضائل انسانی میتواند بر هر گونه مشکلی غالب آید. بر اساس آموزههای قرآن، تلاش برای فهم یکدیگر و پیگیری اصول اخلاقی و انسانی میتواند به زندگی سلامتی و پربارتری منجر شود. با این دیدگاه، میتوانیم به سمت صلح، همزیستی و فهم متقابل برویم و زندگیای با کیفیت بهتر و پراستقامتتر را تجربه کنیم.
آیات مرتبط
لَقَدْ مَنَّ اللّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِّنْ أَنفُسِهِمْ ۖ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ ۚ وَإِن كَانُوا مِن قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ
بهراستی که خداوند بر مؤمنان احسان کرد، چون رسولی از خودشان در میان آنها فرستاد که آیات او را بر آنها میخواند و آنها را پاک میکند و کتاب و حکمت را به آنها میآموزد، هرچند که آنها پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند.
آل عمران : 164
وَمَا اختلفتم فيه من شيء، فحكمه إلى الله.
و هر چیزی که در مورد آن اختلاف دارید، حکم آن به خدا است.
شوری : 10
وَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِن رُّوحِي فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِينَ
و وقتی که او را آفریدم و از روح خود در آن دمیدم، پس برای او به سجده درآیید.
حجر : 29
داستانی دلنشین
روزی علی در حال تفکر درباره زندگیاش بود و با خود میاندیشید که چگونه میتواند ناملایمات و تضادهای زندگی را تحمل کند. او به آیات قرآن فکر کرد و تصمیم گرفت که برای هر چالشی راه حلی پیدا کند و از اصول دینی خود مدد طلب کند. پس از مدتی، با پذیرش تضادها و تلاش برای هدایت دینش، احساس آرامش و رضایت بیشتری در زندگیاش یافت.