امید به خدا و تلاش مکمل یکدیگرند و هر دو باید در کنار هم وجود داشته باشند.
در قرآن کریم، رابطه بین امید به خدا و تلاش بسیار اهمیت دارد و هیچ‌گاه این دو عنصر در تضاد نیستند. امید به خداوند باید به عنوان یک نیروی محرکه برای تلاش و کار مفید در نظر گرفته شود. در سوره آل عمران، آیه 139، خداوند می‌فرماید: 'وَلاَ تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ'؛ این آیه نشان می‌دهد که مؤمنان باید همواره به خداوند امید داشته باشند و اجازه ندهند ناامیدی یا شکست آنان را متوقف کند. همچنین در سوره البقرة، آیه 286، خداوند می‌فرماید: 'لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا'؛ این نشان می‌دهد که هرگز نمی‌توانیم به خداوند تکیه کنیم بدون اینکه خودمان نیز تلاش کنیم. در قرآن، دعا و کوشش باید در کنار هم وجود داشته باشند. این بدان معنا است که امید به خدا باید ما را به انجام بهترین تلاش‌ها و حرکت به سمت اهداف‌مان تشویق کند. در سنت پیامبر اسلام نیز به این نکته اشاره شده است که اقدامات و کوشش‌های ما باید با نیت خالص و امید به رحمت خداوند انجام شود. بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که امید به خدا و تلاش نه‌تنها متناقض نیستند، بلکه یکدیگر را در مسیر رشد و پیشرفت انسان تکمیل می‌کنند.
و هرگز ضعیف نشوید و غمگین نگردید، که اگر ایمان دارید، شما بالا هستید.
خداوند هیچ‌کس را جز به اندازه توانایی‌اش تکلیف نمی‌کند.
روزی روزگاری، جوانی به نام امیر در دلش به خداوند امید داشت، اما احساس می‌کرد که تلاشش کافی نیست. او تصمیم گرفت که با نیت پاک و امید به رحمت خداوند، سخت‌تر کار کند. روزها و شب‌ها از جان و دل تلاش کرد و موفق شد در کارش پیشرفت کند. وقتی به عقب نگاه کرد، فهمید که چگونه امیدش به خداوند او را در مسیر تلاش و کوشش یاری کرده است.