قرآن درباره فرزندآوری و تربیت نکات مهمی دارد و والدین را به تربیت صحیح و محبت به فرزندان تشویق میکند.
قرآن کریم به عنوان کتاب مقدس مسلمانان، در انتقال مفاهیم مهم زندگی انسانی و اجتماعی، نقش بسزایی دارد. یکی از موضوعاتی که در قرآن به شکل قابل توجهی مورد توجه قرار گرفته، موضوع فرزندآوری و تربیت فرزندان است. این موضوع نه تنها از منظر دینی بلکه از جنبههای روانشناختی و اجتماعی نیز اهمیت بسیار زیادی دارد. در این مقاله به بررسی آیات قرآن در زمینه فرزندآوری و تربیت فرزندان پرداخته خواهد شد و اهمیت این موضوعات روشنسازی خواهد شد. اولین موضوعی که باید به آن اشاره کرد، اهمیت فرزندآوری در قرآن است. خداوند در سوره انعام آیه 151 در بیان اهمیت فرزندان میفرماید: "قُلْ تَعَالَوْا أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ أَلَّا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَأَلَّا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ مِنْ إِمْلاقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِيَّاكُمْ..." (انعام: 151). در این آیه تأکید شده است که فرزندان و اموال انسانها آزمایش هستند. این به این معناست که انسانها باید به خوبی توجه کنند که چگونه این آزمون را سپری میکنند. واژه فرزند در قرآن به عنوان یکی از بزرگترین نعمتهای الهی مطرح شده است. در سوره زمر آیه 49، خداوند میفرماید: "وَإِذَا مَسَّ الْإِنْسَانَ ضُرٌّ دَعَا رَبَّهُ مُنِيبًا إِلَيْهِ ثُمَّ إِذَا خَوَّلَهُ نِعْمَةً مِّنْهُ نَسِيَ مَا كَانَ يَدْعُو إِلَيْهِ...". این آیه به انسانها توصیه میکند که در دعاهای خود از خداوند بخواهند که فرزندان نیکو به آنها عطا کند. درواقع، خداوند در این آیه به ما یادآوری میکند که فرزندان بخشی از زندگی ما هستند که باید با نیت پاک و عشق و محبت در خانواده شکل بگیرند. تربیت فرزندان یکی از مسئولیتهای بزرگ والدین است. قرآن در سوره طه آیه 132 به پیامبر(ص) دستور میدهد که خانوادهاش را به نماز سفارش کند و از آنها بخواهد که به خدا ایمان بیاورند: "وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا..." (طه: 132). این آیه نشان میدهد که تربیت فرزندان فقط به معنای برقراری نیازهای جسمی نیست، بلکه نیاز به آموزش معنوی و عبادی نیز دارد. والدین باید فرزندان خود را به ارزشهای اخلاقی، دوستی و محبت آموزش دهند تا آنها در آینده به عنوان افرادی مفید و سالم در جامعه ظاهر شوند. علاوه بر این، در آموزههای قرآن بر عشق و احترام به فرزندان نیز تأکید شده است. والدین باید سعی کنند که با محبت به فرزندان خود رفتار کنند تا آنها احساس امنیت و عشق کنند. در سوره لقمان آیه 14، خداوند میفرماید: "وَوَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ..." منظور از این آیه این است که والدین به فرزندان خود باید احترام بگذارند و آنها را با محبت تربیت کنند. تربیت صحیح فرزندان به معنای ایجاد یک محیط مناسب برای رشد فکری و روانی آنهاست. همچنین آموزش باید شامل اصول اخلاق، مذهبی و اجتماعی باشد تا آنها به عنوان یک فرد اجتماعی و مسئول در آینده زندگی کنند. در واقع، قرآن تاکید میکند که والدین باید فرزندان خود را به شکلی تربیت کنند که همواره به یاد خدا باشند و به سمت خوبیها و نیکوکاریها حرکت کنند. مسئولیت والدین در تربیت فرزندان به حدی بزرگ است که قرآن به صراحت در مورد آن هشدار میدهد. در سوره تحریم آیه 6، خداوند به والدین توصیه میکند که خود و خانواده خود را از آتش جهنم حفظ کنند: "يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوْا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَارًا..." (تحریم: 6). این آیه به وضوح نشان میدهد که والدین باید نسبت به تربیت و هدایت فرزندان خود مسئولیتپذیر باشند. در نهایت، میتوان نتیجهگیری کرد که قرآن کریم نه تنها به موضوع فرزندآوری بلکه به تربیت صحیح فرزندان نیز توجه ویژهای دارد. والدین باید بدانند که فرزندانشان بزرگترین امانتهای الهی هستند و باید با محبت و علم، آنها را تربیت کنند. در این راستا باید به اصول اخلاقی، ارزشهای انسانی و دینی توجه ویژهای داشت تا فرزندان به بزرگترین منابع ماندگار جامعه تبدیل شوند. بهطور کلی قرآن اهمیت زیادی به فرزندآوری و تربیت صحیح فرزندان میدهد و والدین باید به این نکات توجه جدی داشته باشند.
و بگویید: این حقایق در بررسی آفرینش و تعالیم به فرزندان شما، نشانه رحمت پروردگار است.
و به او بگویید: ای پروردگار من، به من فرزندان نیکو عطا نما.
و به خانوادهات دستور بده که نماز خوانده و به آن صبر کن.
روزی روزگاری، زنی به نام زهرا زندگی میکرد که خواهان فرزندان خوب و صالح بود. او همیشه در دعایشان از خداوند میخواست که فرزندانش را به راه راست هدایت کند. زهرا به تربیت بچهها وقت و انرژی زیادی میگذاشت و سعی میکرد به آنها ارزشها و اخلاق الهی را یاد بدهد. روزی یکی از فرزندانش در حال دعای شبانه گفت: "خداوندا، به خاطر مادر خوبی که داری، به من فرزندی نیکو عطا کن." زهرا به طور عمیق از این دعا خوشحال شد، چون فهمید که تربیت صحیح فرزندانش به نتیجه رسیده است.