استفاده از فرصتها نیازمند شکرگزاری و مجاهدت در مسیر حق است.
قرآن کریم به عنوان کتاب آسمانی مسلمانان، در بسیاری از آیات و سورههای خود بر اهمیت استفاده صحیح و بهرهوری از نعمتهای الهی تأکید کرده است. بهرهبرداری از فرصتها یکی از مباحث اخلاقی و تربیتی است که در سطح زندگی فردی و اجتماعی میتواند تأثیرات عمیقی بر جای بگذارد. به همین دلیل در این مقاله به تبیین چگونگی استفاده از فرصتها و اهمیت شکرگزاری و قدردانی از نعمتهایی که به ما داده شده است، خواهیم پرداخت. یکی از آیات مهم در این زمینه، آیه 7 سوره ابراهیم است که میفرماید: "وَإِذْ أَذَّنَا رَبُّكُمْ لَئِن شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ ۖ وَلَئِن كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٌ". این آیه بیانگر این نکته است که شکرگزاری از نعمتهای خداوند باعث افزایش نعمتها میشود. به عبارت دیگر، شکرگزاری نه تنها یک عمل فردی، بلکه یک رویکرد کلان در زندگی است که میتواند بر اساس آن زندگی فرد و جامعه بهبود یابد. در آیات دیگری از قرآن نیز، تأکید بر تلاش و مجاهدت در راستای حق و دستیابی به فرصتهای بیشتر به وضوح دیده میشود. به عنوان مثال، در سوره عنکبوت آیه 69، آمده است: "وَالَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا ۖ وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ". این آیه به ما میآموزد که اگر با جدیت و خلوص نیت در مسیر صواب گام برداریم، خداوند ما را در مسیر درست قرار خواهد داد و به ما فرصتهای بیشتری خواهد داد. شکرگزاری و تلاش در راستای ایجاد فرصتها، دو بخش حیاتی از زندگی هستند که با یکدیگر مرتبطاند. اگر ما شکرگزار نعمتهایمان باشیم، در واقع به نوعی خود را ملزم به استفاده بهینه از آنها میکنیم. در مقابل، اگر از نعمتها غفلت کنیم و آنها را نادیده بگیریم، به طور طبیعی فرصتی را که خداوند به ما داده است، از دست خواهیم داد. اخلاق اسلامی و آموزههای قرآن، به ما یادآوری میکند که در زندگی روزمره خود باید با نگاهی مثبت به مسائل نگاه کنیم. این رویکرد مثبت باعث میشود که حتی در شرایط سخت و چالشبرانگیز، به دنبال فرصتها و گزینههای جدید باشیم. در واقع، دنیای امروز نیازمند افراد خلاق و مبتکر است که توانایی ریسکپذیری را دارند و با شجاعت میتوانند از فرصتهای موجود بهرهبرداری کنند. باید توجه داشت که شکرگزاری از نعمتها، تنها یک عمل زبانی نیست؛ بلکه باید در رفتارها و انتخابهای ما نیز نمایان شود. به عنوان مثال، انسانی که شکرگزار نعمتهای خویش است، در زندگی روزمرهاش تلاش میکند که از آنچه دارد به بهترین نحو استفاده کند. چنین فردی میتواند الگوی خوبی برای دیگران باشد و به نوعی کانونی از نیکی و الهام بخشی در جامعه باشد. علاوه بر شکرگزاری و تلاش در راه حق، درک اهمیت سرمایهگذاری بر روی خود نیز جذاب است. به زبان دیگر، اگر ما تواناییهای خود را شناسایی و پرورش دهیم، فرصتهای بیشتری برای بهبود کیفیت زندگی خود پیدا خواهیم کرد. انسانها به عنوان موجوداتی خلاق و توانمند باید از استعدادها و قابلیتهای خود به نحو احسن استفاده کنند و دنیای بهتری را برای خود و دیگران رقم بزنند. نقش آموزش نیز در این میان بسیار مهم است. در عصر اطلاعات امروز، یادگیری و بهروزرسانی اطلاعات نقش کلیدی در شناسایی و بهرهبرداری از فرصتها ایفا میکند. افرادی که به دنبال یادگیری و توسعه مهارتهای جدید هستند، با توانایی بیشتری میتوانند به فرصتها نزدیک شوند و از آنها بهرهبرداری کنند. این نکته میتواند به ما یادآوری کند که همیشه جای پیشرفت وجود دارد و ما نباید به دستاوردهای خود قانع شویم. در نهایت، باید این نکته را در نظر داشت که هر فرصت، یک شانس برای پیشرفت و ارتقاء در زندگی است. بنابراین، ضروری است که ما با روحیهای مثبت و با امید به آینده به دنبال این فرصتها باشیم. باید بیاموزیم که چطور از چالشها به نفع خود استفاده کنیم و در هر کدام از موقعیتها به دنبال یادگیری و رشد باشیم. استفاده از فرصتها و شکرگزاری از نعمتها در حقیقت یک رویکرد جامع برای بهتر زیستن است. این پیام نه تنها در قرآن، بلکه در تمام ادیان و مکاتب اخلاقی دیگر نیز مطرح شده است. با شیوهای آگاهانه و هوشمندانه از نعمتها و فرصتهای زندگی بهرهبرداری کنیم و این چالش را به موفقیت تبدیل کنیم. به یاد داشته باشیم که زندگی همواره با فرصتها و چالشهای جدید همراه است و موفقیت در گرو پذیرش، تلاش و شکرگزاری است.
و اذی که پروردگارتان اعلام کرد اگر شکرگزار باشید، قطعاً نعمتهای شما را افزونتر میکنم و اگر کفر ورزید، عذاب من بهراستی سخت است.
و کسانی که در راه ما جهاد کردند، قطعاً ما راههای خود را به آنها نشان خواهیم داد و بیشک خداوند با نیکوکاران است.
روزی عادل، جوانی با استعداد بود که به دنبال موفقیتهای بیشتر در زندگیاش بود. او هر روز از فرصتی برای یادگیری و پیشرفت استفاده میکرد. یک روز با دوستش نشسته بود و به این فکر میکرد که چگونه میتواند از ظرفیتهای خود به خوبی بهرهبرداری کند. دوستش از او خواست که به آیات قرآن بیشتر توجه کند و عادل تصمیم گرفت با شکرگذاری از نعمتهایش و همچنین تلاش برای رفع چالشها، به سوی اهدافش حرکت کند. او توانست در نهایت به موفقیتهای بزرگ دست یابد.