برای اینکه زندگیای با هدف داشته باشیم، باید به خداوند نزدیک شویم و اهداف معنوی را در زندگیامان تعریف کنیم.
در قرآن کریم، مفهوم هدف در زندگی به وضوح و بهطور خاصی مطرح شده است. این مفهوم، ابعاد مختلفی دارد و میتواند به عنوان یکی از اساسیترین اصول زندگی انسانی مورد توجه قرار گیرد. هدف در زندگی، نه تنها یک ایده یا مفهوم انتزاعی است بلکه بر اساس تعالیم قرآن و آموزههای دینی ما، دارای معانی عمیق و روحانی است. یکی از آیات کلیدی در این زمینه، آیه 61 سوره هود است که میفرماید: "اوست که شما را از خاک آفرید و شما را به همسرتان وعده داده است و سپس از جانب او روحی در شما دمید." این آیه نشاندهنده این است که زندگی انسان بهطور مستقیم با خلقت و روح الهی مرتبط است. اشاره به این که ما از خاک خلق شدهایم و سپس روح الهی در ما دمیده شده، این پیام را منتقل میکند که زندگی انسانی دارای هدفی بزرگ و فراتر از جنبههای مادی و ظاهری است. زندگی، یک سفر روحانی است و انسان باید تلاش کند تا اهدافی فراتر از مسائل مادی برای خود تعیین کند. در بسیاری از مواقع، انسانها در جستجوی خوشبختی هستند و سعی میکنند آن را از طریق مال و مقام به دست آورند. اما در سوره منافقون آیه 9، خداوند هشدار میدهد: "ای کسانی که ایمان آوردهاید! اموال و فرزندان شما شما را از یاد خدا غافل نسازد." این آیه نهتنها به انسان یادآوری میکند که نباید از خداوند غافل شود، بلکه همچنین به او یادآور میشود که هیچ چیزی ارزشمندتر از ارتباط با خداوند نیست. پس از این هشدار، سؤال اساسی مطرح میشود: هدف واقعی زندگی چیست؟ با توجه به آیات قرآن، هدف زندگی میتواند بهدست آوردن سعادت واقعی از طریق نزدیک شدن به خداوند و تحقق اهداف اخلاقی و انسانی باشد. در واقع، اهداف انسانی باید با آموزههای دینی و اخلاقی سازگار باشند. این امر میتواند کمک کند تا انسان در دوران سختی و چالشها قویتر شود. به معنای دیگر، وقتی که انسان هدفی معنوی برای زندگی خود تعریف میکند، میتواند در مقابله با مشکلات و سختیها توانمندتر باشد. از سویی دیگر، اهداف زندگی باید در زمینه مسئولیت فرد در قبال جامعه نیز قرار گیرد. بهبیان دیگر، اینکه همگی ما بخشی از یک جامعه هستیم و ملزم به تعامل با یکدیگر و کمک به یکدیگر هستیم، باید در اهداف ما تجلی پیدا کند. در واقع، در کنار تلاش برای تحقق آرزوهای شخصی، باید به شراکت اجتماعی و کمک به نیازمندان نیز توجه کنیم. این نوع از مشارکت نهتنها به دیگران کمک میکند، بلکه خود انسان را نیز در امنیت روحانی و آرامش درونی قرار میدهد. سوره طلاق، آیه 2 نیز به توصیف دیگری از هدف در زندگی میپردازد: "و کسی که تقوای خدا را پیشه کند، خداوند برای او راهی از هر کجا که نمیاندیشد قرار میدهد." این آیه نشان میدهد که وقتی انسان به خداوند وابسته باشد و در زندگیاش هدف مشخصی داشته باشد، خداوند او را در مسیر صحیح و درست راهنمایی خواهد کرد. با قدم گذاشتن در مسیر تقوا، انسان نه تنها به آرامش درونی دست خواهد یافت، بلکه در زندگیاش شادمانی و رضایت بیشتری احساس خواهد کرد. به طور کلی، هدفگذاری صحیح در زندگی به انسان کمک میکند تا در برابر چالشها و دشواریهای روزانه، قوت و استقامت بیشتری داشته باشد. همچنین، ارتباط نزدیک با خداوند و تمرکز بر اهداف معنوی و اخلاقی میتواند زمینهساز رضایتمندی و سعادت واقعی فرد باشد. در واقع، هر چه بیشتر به خداوند نزدیک شویم و تلاش کنیم تا زندگیمان را بر اساس اصول انسانی و اخلاقی بسازیم، به هدفگذاری صحیحی دست پیدا خواهیم کرد که نه تنها زندگی ما را معنادارتر میکند بلکه بر دیگران نیز تأثیر مثبت خواهد گذاشت. بهعلاوه، واقعیاتی که در زندگی روزمره با آنها مواجه هستیم نیز میتوانند به ما در تعیین هدف کمک کنند. به عنوان مثال: آیا میخواهیم صرفاً برای کسب درآمد کار کنیم؟ یا اهداف بالاتری از جمله خدمت به دیگران و ایجاد تغییر مثبت در جامعه را دنبال میکنیم؟ در نهایت، این نوع هدفگذاری ما را به سمت آرامش عمیقتر و رضایتمندی کلیتر هدایت خواهد کرد. نتیجهگیری نهایی این است که هدف زندگی یک مفهوم بنیادین در آموزههای دینی ماست که باید به آن توجه کنیم. زندگی با هدف، نه تنها باعث ایجاد رضایت درونی میشود، بلکه فرد را به سمت بهبود و تعالی انسانیت میبرد. بنابراین، هر فرد مسلمان باید خود را بر اساس اصول قرآن و تعالیم پیامبران تربیت کند و هدفی درست و معنوی را در زندگی مشخص کند.
اوست که شما را از خاک آفرید، سپس از نطفه و بعد شما را به زوجهای خود شکل داد.
ای کسانی که ایمان آوردهاید! اموال و فرزندان شما را از ذکر خدا غافل نسازد.
و هر کس از خدا بترسد، الله برای او راه خروجی قرار میدهد.
روزی جوانی به نام امیر در جنگلی بزرگ قدم میزد. او از زندگیاش ناراضی بود و نمیدانست به کجا میخواهد برود. در دل آن جنگل، به درختی بزرگ برخورد که بر روی آن آیههای قرآن حک شده بود. امیر به دقت به آنها نگاه کرد و با خود عهد بست که بهتر زندگی کند و هدفی معنوی برای خود انتخاب کند. از آن روز به بعد، او تصمیم گرفت که به خدا نزدیکتر شود و با انجام کارهای خوب به دیگران کمک کند. کمکم، احساس آرامش و رضایت بیشتری در زندگیاش پیدا کرد.