آموزش صحیح و ایجاد محیط معنوی و سالم برای فرزندان از عوامل کلیدی دور نگهداشتن آنها از گناه است.
در قرآن کریم، تأکیدات زیادی درباره تربیت صحیح و دور نگهداشتن فرزندان از گناهان وجود دارد. تربیت صحیح و اسلامی فرزندان، یکی از مهمترین وظایف والدین به شمار میرود که بر اساس اصول اخلاقی و دینی باید صورت گیرد. از زمانهای گذشته، خانوادهها همواره به تربیت و آموزش فرزندانشان توجه ویژهای داشتهاند و این مهم در آیات قرآن به وضوح قابل مشاهده است. یکی از مهمترین ابزارها برای دور نگهداشتن فرزندان از گناه، آموزش و تربیت صحیح است. در سوره لقمان، آیه 13، لقمان به پسرش توصیه میکند که خدا را بپرستد و از شرک دوری کند. این نشان میدهد که آموزش ادب و احترام به خداوند و آداب اسلامی از سنین پایین بسیار مهم است. والدین باید به فرزندان خود یادآور شوند که خداوند یکتا است و همواره در تمامی امور زندگی، باید به او توجه کنند. در واقع، آموزش توحید و معارف دینی به فرزندان، قدم اول در تربیت صحیح آنهاست. اهمیت این تربیت نه تنها به ایمان و اعتقادات دینی محدود نمیشود، بلکه تأثیرات مثبت زیادی بر شخصیت و رفتار فرزندان خواهد داشت. تربیت صحیح موجب میشود که فرزندان ارزشهای انسانی، اخلاقی و اجتماعی را به خوبی درک کنند و در آینده به عنوان شهروندان مسئول و کارآمد در جامعه عمل کنند. در ادامه، در سوره تحریم، آیه 6، آمده است: "ای کسانی که ایمان آوردهاید! خود و خانوادهتان را از آتش جهنم حفظ کنید." این آیه نه تنها به والدین تاکید میکند که خود را از گناه دور نگهدارند، بلکه مسئولیت تربیت صحیح خانواده را نیز بر دوش آنها میگذارد. والدین باید از تهدیدات گناهان و زشتیها آگاه باشند و نسبت به دور کردن فرزندانشان از این خطرات متعهد باشند. ایجاد محیطی سالم و معنوی در خانواده و جامعه نیز ضروری است. والدین باید به فرزندان خود کمک کنند که با ایجاد محبت و دوستی، فضای امنی برای آنها فراهم کنند. این فضا میتواند به گونهای باشد که فرزندان بدون ترس از تنبیه یا قضاوت، بتوانند مسائل و مشکلات خود را با والدین در میان بگذارند و از مشاوره و راهنمایی آنان بهرهمند شوند. همچنین، ارتباط مثبت والدین با فرزندان و برقراری گفتوگوی آزاد در مورد موضوعات دینی و اخلاقی میتواند به کاهش وقوع گناهان کمک کند. والدین باید با عشق و احترام، فرزندان خود را به سمت ارزشها و اصول اسلامی سوق دهند. این امر بستگی به نحوهی گفتوگو و تعامل والدین با فرزندان دارد. گفتوگویی آزاد و سالم میتواند به فرزندان این احساس را بدهد که والدین همیشه در کنار آنها هستند و نگرانیهای و دغدغههایشان برای والدین اهمیت دارد. به علاوه، ایجاد گروههای دوستانه و اجتماعی با دیگر خانوادهها میتواند به تعدیل رفتارها و نگرشهای فرزندان کمک کند. با برقراری ارتباط با گروههای متعهد به ارزشهای اسلامی، فرزندان میتوانند الگوبرداری کنند و از تجربیات مثبت دیگران بهرهمند شوند. دعای والدین برای فرزندان نیز از عوامل مهمی است که میتواند در هدایت و دور نگهداشتن آنها از گناه مؤثر باشد. در روایات اسلامی آمده است که دعای والدین به ویژه برای فرزندان مقبول و مؤثر است. والدین با دعاهای خود میتوانند آرامش و سکینه را به فرزندان خود منتقل کرده و در مواجهه با مشکلات و چالشها، آنها را یاری رسانند. احترام به والدین و دعا برای آنها نیز باید به فرزندان آموزش داده شود تا این ارتباط متقابل محبت و احترام در خانواده استمرار پیدا کند. در نتیجه، تربیت صحیح فرزندان از طریق آموزشهای دینی، ایجاد فضای مثبت و محبتآمیز در خانواده، برقراری ارتباط مثبت و دعای والدین، ابزاری قوی برای جلوگیری از گناهان و هدایت فرزندان در راه راست است. والدین باید به این نکته توجه داشته باشند که هیچگاه برای تربیت و آموزش فرزندان خود دیر نیست و با تلاش و کوشش، میتوانند نسلی نیکو و متعهد را در جامعه پرورش دهند.
و هنگامی که لقمان به پسرش گفت و او را نصیحت میکرد: ای پسرم! به خدا شرک نیاور، که شرک ستم بزرگی است.
ای کسانی که ایمان آوردهاید! خود و خانوادهتان را از آتش جهنم حفظ کنید که آتش آن، مردم و سنگهاست و برای کافران آماده شده است.
روزی یک پدر با فرزندش در باغ نشسته بودند و پدر به او گفت: 'ببین پسرم، اگر میخواهی از گناهان دور باشی، باید در دل پاکی و محبت نسبت به خدا داشته باشی. امیدوارم که تو هم مثل من سعی کنی همیشه در مسیر خوبی باشی و به ارزشهای خوب پایبند باشی.' پسر با شوق گفت: 'پدر جان، من به این را خواهم کوشید و سعی میکنم همیشه در انتخابهایم محتاط باشم.'