پاسخ قرآن
در قرآن کریم، بهرهبرداری از دوران جوانی و استفاده از فرصتها به شدت توصیه شده است. جوانی به عنوان یکی از دورانهای حساس زندگی انسان، با روحیهای پرانرژی و امیدآفرین همراه است که میتواند در آن، افراد به خودسازی، تحصیل علم، و انجام کارهای نیک بپردازند. این دوران، فرصتی طلایی برای جوانان است تا با برنامهریزی درست و هدفمند، پایهگذاری آیندهای روشن و موفق را برای خود رقم بزنند. یکی از نکات مهمی که در قرآن کریم به آن اشاره شده، اهمیت زمان و چگونگی استفاده از آن است. در سوره عصر، خداوند به زمان و اهمیت آن تأکید میکند و میفرماید: "به تحقیق که انسان در زیان است، مگر کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده و به حق و صبر توصیه کردهاند" (عصر: 1-3). این آیات به وضوح نشان میدهند که یکی از بهترین طرق استفاده از دوران جوانی، انجام اعمال نیکو و تقویت ایمان است. در واقع، جوانانی که در این دوران از فرصتهای موجود به درستی بهرهبرداری کنند، نه تنها در زندگی خود شکوفا خواهند شد، بلکه در جامعه نیز تأثیرگذار خواهند بود. علاوه بر آیات سوره عصر، در سوره لقمان نیز به جوانان نصیحت شده است. در آیه 13 این سوره، خداوند لقمان را به عنوان یک الگو معرفی میکند که چگونه میتواند به فرزندش نصیحت کند و او را به سوی خداوند و اعمال نیک راهنمایی نماید. این آیه نمایانگر اهمیت توجه به خداوند و انجام کارهای صالح در دوران جوانی است. علاوه بر این، جوانان باید در این دوران با مباحث دینی و علمی آشنا شوند و خود را از نظر فکری و معنوی پرورش دهند. هیچ چیز به اندازه علم و معرفت نمیتواند انسان را در مسیر درست هدایت کند. علاوه بر خودسازی و تحصیل علم، توجه به خانواده و خدمت به والدین نیز از دیگر نکات قابل توجه در این دوران است. در سوره اسراء آیه 23، خداوند به احسان و احترام به والدین تأکید میکند و این موضوع به طور خاص در فرهنگ اسلامی از اهمیت بالایی برخوردار است. این آیه اشاره میکند که حتی در شرایط سخت و دشوار نیز باید به والدین احترام گذاشته و به آنها خدمت کرد. این نوع توجه و احترام به والدین نه تنها سبب تقویت روابط خانوادگی میشود بلکه انسان را نیز در مسیر خوشبختی و آرامش روحی قرار میدهد. جوانی، همچنین دورانی است که فرد میتواند با طراحی اهداف و چشماندازهای بلندمدت برای آینده خود، در مسیر درست قرار بگیرد. هدفگذاری صحیح، به جوانان کمک میکند تا با تمرکز بر روی اولویتها و آرمانهای خود، از گم شدن در زندگی روزمره پرهیز کنند و با داشتن برنامهای منسجم، به سمت آیندهای روشن پیش بروند. در این مسیر، تقویت روحیه کارآفرینی و خلاقیت نیز از مسائلی است که جوانان باید به آن توجه ویژهای داشته باشند. زیرا جوانان با این روحیه میتوانند نه تنها به شکوفایی فردی دست یابند، بلکه در جامعه نیز نقش آفرینی کرده و منجر به ایجاد تغییرات مثبت شوند. در نهایت، جوانی زمانی است که فرد میتواند مهارتها و توانمندیهای خود را کشف و تقویت کند. جوانان میتوانند از این دوران به عنوان فرصت طلایی برای کسب تجربه، یادگیری مهارتهای جدید و توسعه فردی استفاده کنند. در این راستا، شرکت در دورههای آموزشی، کارگاهها و فعالیتهای فرهنگی-اجتماعی، نمونههایی از راهکارهایی است که میتواند جوانان را در مسیر رشد و پیشرفت کمک کند. نکته دیگر این است که جوانان باید به خودسازی و تقویت ایمان توجه ویژهای داشته باشند. ایمان به خدا و اعتقاد به اصول دینی، نه تنها انسان را در برابر مشکلات و چالشهای زندگی مقاومتر میسازد بلکه به او امید و انگیزه میدهد تا با دیدی مثبت به زندگی نگاه کند. به طور خلاصه، قرآن کریم با تأکید بر اهمیت جوانی و استفاده بهینه از فرصتها، راهنماییهای ارزشمندی به جوانان ارائه میدهد. این دوران، زمانی حساس و سرنوشتساز است و جوانان میتوانند با بهرهبرداری صحیح از آن، خود را به افراد مؤثری در جامعه تبدیل کنند. انجام اعمال نیک، تقویت ایمان، تحصیل علم و توجه به خانواده، از جمله نکات کلیدی هستند که جوانان باید در این مسیر به آنها توجه کنند. با برنامهریزی صحیح و هدفمندی در دوران جوانی، میتوان به آرزوها و اهداف بزرگ دست یافت و زندگی پرمعنا و موفقی ساخت.
آیات مرتبط
وَالْعَصْرِ
قسم به زمان
عصر : 1
وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ وَهُوَ يَعِظُهُ يَابُنَيَّ لَا تُشْرِكْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ
و هنگامی که لقمان به پسرش گفت در حالی که او را پند میداد: پسرم! هیچگاه به خداوند شرک نبر که شرک بزرگترین ظلم است.
لقمان : 13
وَقَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا
و پروردگارت فرمان داده است که جز او را نپرستید و به والدین نیکی کنید؛
اسراء : 23
داستانی دلنشین
در روزگاری نه چندان دور، جوانی به نام امیر بود که آرزو داشت برای جامعهاش مفید باشد. او به آیات قرآن توجه میکرد و میدانست که باید از جوانیاش بهرهبرداری کند. امیر تصمیم گرفت هر روز به امور خیر بپردازد و وقتش را صرف یادگیری علم و دانش کند. با گذشت زمان، او توانست به اهدافش دست یابد و به الگویی برای دیگران تبدیل شود. دوستانش او را تحسین میکردند و او همچنان به کارهای نیک ادامه میداد.