برای جلوگیری از هدر دادن عمر، باید به ایمان و اعمال صالح توجه کنیم و زمان خود را به کارهای مفید اختصاص دهیم.
اهمیت زمان و نحوه استفاده از آن مسألهای fundamental و حیاتی برای هر انسان است. قرآن کریم، که به عنوان کتاب آسمانی مسلمانان شناخته میشود، در آیات مختلف به بررسی این موضوع پرداخته و آن را به صورت عمیقتری روشن میکند. در سوره عصر، خداوند با استفاده از بیانی شیوا و گویا به این موضوع کلیدی پرداخته است. این سوره در سه آیه کوتاه، مفاهیم عمیق و ارزشمندی را به ما آموزش میدهد. به طور مشخص، در سوره عصر، آیات 1 تا 3 میفرماید: "به نام خداوند عصر، که انسان در خسارت است، مگر کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام دهند و یکدیگر را به حق و صبر توصیه کنند." در این آیات، با توجه به سیر منطقی آیات، به وضوح نمایش داده میشود که زمان از ارزش بالایی برخوردار است و انسان باید از این نعمت به بهترین شکل ممکن بهرهبرداری کند. این پیام به ما یادآوری میکند که با تمامی مشغلههای روزمره، نباید فراموش کنیم که یک عمر در دست ماست و مسوولیت استفاده صحیح از آن به عهده خود ماست. زمان، همانند یک طلاست که اگر چه به ندرت میتوان آن را باز گرداند، اما با توجه به ارزش بالای آن، باید به شیوهای آگاهانه و هدفمند با آن برخورد کنیم. سوره عصر، در واقع یک زنگ خطر برای ماست تا به اهمیت زمان توجه بیشتری داشته باشیم و درک کنیم که در بسیاری از حوادث و نقاط عطف تاریخ بشر، زمان دقیق و استفاده صحیح از آن، تأثیرات عمیقی بر سرنوشت انسانها گذاشته است. پس از اینکه خداوند در آیات فوق به خسارت انسانها اشاره میکند، شعاع نور امید را با عبارت "مگر کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام دهند" روشن میسازد. این عبارت نشان میدهد که نجات و رستگاری در گرو ایمان و عمل صالح نهفته است و به ما یادآوری میکند که استفاده صحیح از زمان، تنها در گرو فعالیتهایی است که با نیت خالص و صادقانه انجام میدهیم. خداوند از ما انتظار دارد که روزانه با نیتی خالص به وظایف خود عمل کنیم و برای ترغیب یکدیگر به حق و صبر، همواره در کنار یکدیگر باشیم. یکی از نکات دیگری که در آیات قرآن کریم باید همواره مدنظر قرار گیرد، توجه به اهمیت ارتباطات مثبت در زندگی است. زندگی روزمره ما را احاطه کرده است و از آنجایی که زمان قابل بازگشت نیست، لازم است از لحظات خود به بهترین نحو استفاده کنیم. بهترین شیوهها برای بهرهبرداری از وقت شامل یادگیری، مطالعه، کسب علم و تجربیات جدید، کمک به دیگران و انجام کارهای خیرخواهانه است. کارهایی که به ما معنا و هدف زندگی میدهند و روح ما را تغذیه میکنند. همچنین، خداوند در سوره لقمان، آیه 18 اشاره میکند که "و در کارهای کثیر تفکر کنید". این آیه به ما تأکید میکند که زمانی را که صرف کارهای بیفایده میکنیم، باید کاهش دهیم و به جای آن به کارهایی توجه کنیم که هدفمند و مفید هستند. تفکر در امور زندگی و کارها، باعث میشود که ما از زمان خود به درستی استفاده کنیم و در خلأ اندیشه و عمل بیهدف قرار نگیریم. با کمی تلاش و دقت میتوانیم دریابیم که به کدام یک از فعالیتهای روزمره خود بیشتر توجه میکنیم و از کدامیک میتوانیم کم کنیم یا اصلاح کنیم. در دنیای امروز، که با مشغلههای بسیار و تنشهای روانی روبهرو هستیم، باید همواره به یاد داشته باشیم که زمان بسیار ارزشمند است. هر لحظهای که از عمر ما میگذرد، فرصتی برای یادگیری، رشد و توسعه است. استفاده صحیح از زمان، نه تنها برای خود ما، بلکه میتواند بر زندگی دیگران نیز تأثیر بگذارد. بنابراین، برای تبدیل کردن ساعتها و روزهای خود به یک عمر پربار، باید آگاهانه برنامهریزی کنیم و برای اهدافمان وقت بگذاریم. رشد و توسعه شخصی از طریق استفاده بهینه از زمان، به ما این امکان را میدهد که با همدلی و تمرین در کنار یکدیگر قرار بگیریم و به یکدیگر کمک کنیم. در این راستا میتوانیم الگوهایی از رفتارهای مثبتی را برای دیگران ایجاد کنیم و به دیگران انگیزه دهیم. در حقیقت، زمان و موفقیت در زندگی، ارتباطی تنگاتنگ با یکدیگر دارند و هیچ چیز نمیتواند به اندازه استفاده صحیح از زمان، زمینههای موفقیت ما را مستحکم کند. در نهایت، باید همیشه به یاد داشته باشیم که هر روز و هر لحظه باید از فرصتی که در اختیار داریم، بهترین استفاده را ببریم و به یاد خداوند باشیم. تلاش برای زندگی به شیوهای متعالی، فراتر از آداب و رسوم روزمره، در واقع به معنای آن است که از زمان خود به درستی استفاده کنیم و به آرزوی بزرگتر پی ببریم. در این راستا، همواره باید بر این نکته مهم تأکید کنیم که استفاده صحیح از زمان میتواند ما را به آدمهای بهتری تبدیل کند و ما را در مسیری قرار دهد که هم به خود و هم به دیگران خدمت کنیم.
و العصر
قطعاً انسان در زیان است.
مگر کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام دهند و یکدیگر را به حق و صبر توصیه کنند.
روزی مردی در بازار نشسته بود و به گذر زمان میاندیشید. او مشاهده کرد که دوستانش به سرگرمیها و اموری بیفایده مشغولند. به یاد آورده بود که خداوند میفرماید "انسان در خسارت است مگر کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام دهند". پس او تصمیم گرفت از وقتش به بهترین نحو استفاده کند، علم بیاموزد و به دیگران کمک کند، تا از عمر خود هیچگاه بهرهوری غافل نشود.