پاسخ قرآن
قرآن کریم، کتاب هدایت و راهنمایی برای بشریت، در آیات متعددی به اهمیت تلاش و کوشش در زندگی انسانها اشاره کرده است. از جمله سوره‌های پرمعنا در این زمینه، سوره عصر است که به صراحت بر لزوم عمل صالح و پیگیری تلاش‌های مثبت تأکید میکند. آیات اولیه این سوره به وضوح بیان می‌کنند که انسانها در وضعیت خسارت و زیان قرار دارند، مگر آنکه به ایمان و عمل صالح و توصیه به حق و صبر بپردازند. در واقع، سوره عصر به عنوان یک یادآوری از اهمیت کار و استقامت در مواجهه با چالش‌ها و دشواری‌ها، ابزاری است که به مسلمانان انگیزه می‌دهد تا از تلاش دست برندارند و همواره به دنبال بهبود شرایط خود باشند. آیات این سوره به مخاطبان خود اعلام میکند که در جهانی که پر از مشکلات و تناقض‌هاست، تنها با ایمان و عمل صالح می‌توان به پیروزی و سعادت دست یافت. در واقع، سوره‌ای که در عصر بی‌تعهدی و بی‌توجهی به تعالیم دینی نازل شده است، می‌کوشد تا مردم را از خطرات خودخواهی و بی‌تفاوتی نجات دهد و آنها را به سوی کوشش و تلاش راهنمایی کند. تلاش در دین اسلام تنها به معنای کار کردن برای کسب مال و ثروت نیست. بلکه شامل کوشش در رسیدن به اهداف معنوی و تقوی نیز می‌شود. انسانها باید نه تنها در زندگی مادی خود کوشا باشند، بلکه همچنین به دنبال پرورش روح و نفس خود نیز برآیند. قرآن کریم در سوره بقره و آیه 286 به وضوح می‌آید که خداوند هرگز از انسانها بیشتر از توانایی‌های‌شان انتظار ندارد. این آیه به انسانها یادآوری میکند که تلاش و کوشش در حد وسع و قدرت هر فرد مورد انتظار است و نباید از مرز توانایی‌های خود فراتر روند. تأکید بر تلاش و کوشش در قرآن، نشانه‌ای از آن است که هرگونه سستی و بی‌تفاوتی در برابر چالش‌ها و مشکلات زندگی ناپسند شمرده می‌شود. به مومنان آموخته شده است که با اراده و همت می‌توانند مشکلات را پشت سر گذارند و به سوی موفقیت‌های فردی و اجتماعی حرکت کنند. در نگاه کلی، قرآن تلاش را به عنوان یک اصل اساسی در زندگی معرفی میکند که موثرترین راه برای رسیدن به سعادت و رستگاری در دنیا و آخرت است. در سوره عصر، که به عنوان یکی از سوره‌های مؤکد قرآن شناخته می‌شود، عواقب سوء بی‌توجهی به این پیام‌ها به وضوح دیده می‌شود. بدون شک، افرادی که به توصیه‌های قرآنی در مورد کوشش در عمل صالح و صبر توجه نمی‌کنند، در نهایت دچار خسارت خواهند شد. این خسارت می‌تواند در جنبه‌های مختلف زندگی نظیر خانواده، جامعه و حتی جنبه‌های روحی انسانها تجلی یابد. از سوی دیگر، قرآن کریم به وضوح بیان میکند که با تمسک به تلاش، انسانها می‌توانند به تحقق آرمان‌های خود دست یابند. به همین خاطر، نباید یأس و ناامیدی را به خود راه داد. همه ما با چالش‌ها و مصائب زندگی روبرو هستیم، اما این عزم و اراده ماست که مشخص میکند چگونه با این چالش‌ها مواجه خواهیم شد. انسان‌هایی که به تلاش ادامه می‌دهند، در نهایت به پیروزی خواهند رسید و به سعادت دست پیدا خواهند کرد. مهم‌تر از همه این است که قرآن می‌آموزد که تلاش و کوشش را تنها در زمینه‌های مادی نبینیم. بلکه باید به دنبال درک عمیق‌تری از هدف زندگی و معنای واقعی آن نیز باشیم. این فعالیت‌های معنوی و تلاش در جهت شناخت خداوند و عمل به دستورات او، از منظر اسلام به عنوان بالاترین نوع تلاش محسوب می‌شود. در پایان، می‌توان نتیجه گرفت که پیام اصلی قرآن کریم در مورد تلاش و کوشش به وضوح روشن است. زندگی پر از چالش‌ها و مشکلات است، اما با ایمان، عمل صالح و صبر می‌توان بر این مشکلات غلبه کرد و به خوشبختی و آرامش دست یافت. بنابراین، هر انسانی ملزم است که با جدیت و اراده در مسیر رشد و پیشرفت خود گام بردارد و در این راه از آموزه‌های ناب قرآن بهره‌مند شود.
آیات مرتبط
وَالْعَصْرِ
قسم به عصر
عصر : 1
إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِي خُسْرٍ
قطعاً انسان در خسران است
عصر : 2
اللَّهُ لَا يُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا
خداوند هیچ‌کس را جز به اندازه‌ی وسعش مکلف نمی‌کند
بقره : 286
داستانی دلنشین
روزی روزگاری، جوانی به نام امیر قصد داشت که در زندگی‌اش تعداد بیشتری از اهدافش را محقق کند. او به دنبال نصیحت بزرگان رفت و یکی از آنها به او گفت: "ببین، هر چیز ارزشمندی نیاز به تلاش و پشتکار دارد. تو باید هر روز بر دانش و مهارت‌هایت تولید کنی و هیچ وقت ناامید نشوی." امیر با شنیدن این کلام قوی، انگیزه‌ای جدید پیدا کرد و برنامه‌ریزی کرد که هر روز حداقل یک ساعت به یادگیری و تمرین اختصاص دهد. پس از مدتی تلاش و کوشش، او به موفقیت‌های بزرگی دست یافت و همیشه در یادش بود که دستاوردهایش نتیجه‌ی ثمرات پیگیری و تلاشش بودند.