دعایی که بیفایده به نظر میرسد، از عدم درک مفهوم آن ناشی میشود و خداوند همیشه دعاها را میشنود.
احساس بیفایده بودن دعاها اغلب باعث ایجاد شک و تردید در دل انسان میشود. این احساس نه تنها میتواند به یکی از موانع بزرگ در روند ارتباط با خداوند تبدیل شود، بلکه میتواند منجر به سستی در ایمان و اعتماد به خدا نیز گردد. برای درک این احساس، لازم است که مفهوم دعا و رابطه آن با اراده الهی را به طور عمیقتری بررسی کنیم. دعا در واقع به عنوان ابزاری برای نزدیکی به خداوند شناخته میشود. در زندگی روزمره، افرادی که به خداوند ایمان دارند، معمولاً دعا را به عنوان یک عمل روحانی و پرمعنا در نظر میگیرند. اما در مواقعی که دعاها برآورده نمیشوند یا پاسخهای مورد نظر را نمیگیریم، ممکن است احساس ناامیدی و بیفایده بودن آن به وجود آید. اینجاست که فهم عمیقتری از مفهوم دعا و اثرات آن بر زندگیمان ضروری است. در قرآن، دعا به عنوان یکی از مهمترین عبادات خداوند شناخته میشود. در سوره غافر آیه 60، خداوند میفرماید: "وَ قَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ". این آیه نشاندهنده اهمیت دعا در زندگی مسلمانان است. خداوند به صراحت میگوید که اگر بندگانش او را بخوانند، پاسخ خواهند گرفت. این آیه به ما یادآوری میکند که دعا همیشه با پاسخ مثبت الهی همراه است، اما ممکن است پاسخ در زمان مناسب یا به شکل دلخواه ما نباشد. علاوه بر این، در سوره بقره آیه 186، خداوند بیان میدارد: "وَ إِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ". این آیه نشاندهنده نزدیکی خداوند به بندگانش است و تأکید میکند که خداوند دعاهای آنها را میشنود. در اینجا، فاصله بین دعا و پاسخ، فاصله زمانی یا شکلی است که ممکن است ما به درستی درک نکنیم. گاهی اوقات، ما در درخواستهای خود با خواستهها و تمایلات شخصیمان کنار نمیآییم. انسانها ممکن است در زندگی خود چیزهایی را بخواهند که به صلاح آنها نیست. بنابراین، در چنین حالتی، حکمت الهی میتواند به شکل عدم برآورده شدن دعاها ظاهر شود. این بدین معنا نیست که دعا بیفایده است، بلکه نشاندهنده آن است که ما باید به حکمت خداوند اعتماد کنیم. دعا همچنین میتواند در اشکال مختلفی در زندگی ما تجلی یابد. ممکن است احساس آرامش در دل، افزایش توانایی برای مقابله با مشکلات یا تغییرات مثبت در زندگی ما، نمونههایی از پاسخهای دعا محسوب شوند. در واقع، خداوند به دعاهای ما پاسخ میدهد، اما لزوماً در شکلی که ما انتظار داریم، بلکه در شکلی که به نفع ماست. به عنوان مثال، ممکن است فردی برای یافتن شغل جدید دعا کند و در عوض با شرایطی روبهرو شود که او را به سمت تحصیلات بیشتر سوق دهد. در اینجا، هرچند خواسته ابتدایی او برآورده نشده است، اما ممکن است پاسخ الهی در این باشد که او را به سمت یک مسیر بهتر و پرپشتتر هدایت کند. از سویی دیگر، دعا یکی از راههای ارتباط با خداست که به ما یادآوری میکند که برای نزدیکی به او باید صبر و اعتماد داشته باشیم. دعا یک عمل قلبی و درونی است که ارتباط ما را با خداوند تقویت میکند. این ارتباط عمیق به ما آرامش و امید میبخشد و ما را در شرایط سخت زندگی یاری میکند. در حقیقت، دعا تنها ابزاری نیست برای درخواست خواستههای خود، بلکه ابزاری است برای گسترش ایمان و تقویت روحیه ما. با دعا، ما به خداوند نزدیکتر میشویم و سعی میکنیم روح خود را با او متصل کنیم. این امر ما را قادر میسازد تا به آرامش درونی برسیم و در زمانهای دشوار به راحتی و اعتماد نزدیکتر شویم. به یاد داشته باشیم که دعا باید با نیت خالصانه و ایمان انجام شود. در این صورت، حتی اگر پاسخ دعا به شکل مورد انتظار خود نیست، اما میتواند به ما کمک کند تا از مشکلات و چالشهای زندگی عبور کنیم و به مسیر درست هدایت شویم. در پایان، باید گفت دعا بیفایده نیست. آنچه در واقع نیاز داریم، صبر، اعتماد به حکمت خداوند و درک عمیقتری از روند پاسخ به دعاهاست. خداوند همیشه به ما پاسخ میدهد، اما اشکال و زمان پاسخ همیشه در اختیاز ما نیست. لذا باید با ایمان و باور در دعای خود ادامه دهیم و همواره به یاد داشته باشیم که این ارتباط با خداوند خود به عنوان یک رحمت بزرگ در زندگی ما محسوب میشود.
و پروردگارتان گفت: مرا بخوانید تا شما را پاسخ دهم.
و وقتی بندگان من از تو درباره من سؤال کنند، پس من نزدیکم.
روزی در کوی و برزن، مردی به نام علی وجود داشت که همیشه نسبت به دعاهاش شکایت میکرد. او میگفت: "چرا هیچگاه دعای من مستجاب نمیشود؟" روزی دوستش به او گفت: "علی جان، دعا تنها یک خواسته نیست، بلکه یک ارتباط است. به خدا نزدیک شو و او را بخوان." علی تصمیم گرفت این نصیحت را جدی بگیرد و به دعا کردن ادامه داد. چندماه بعد، او در زندگیاش آرامش و خوشبختی را احساس کرد و فهمید که دعاهایش مستجاب شدهاند اما به شکلی متفاوت از آنچه انتظار داشت.