پاسخ قرآن
مقدمه قرآن کریم، کتاب مقدس مسلمانان، مجموعهای از آیاتی است که نه تنها راهنما و متن مقدس برای زندگی روزمره انسانها است، بلکه در خود حاوی عمیقترین آموزههای اخلاقی، اجتماعی و روحانی است. یکی از مفاهیم کلیدی که در این کتاب الهی مطرح شده، حکمت و عدل خداوند در امور زندگی انسانهاست. در این مقاله سعی میکنیم به بررسی این نکته بپردازیم که چگونه خداوند در زندگی انسانها از حکمت و عدالت استفاده میکند و اینکه هر سختی و امتحانی که انسانها در زندگی تجرب میکنند، دارای حکمت خاصی هستند. حکمت خداوند در آفرینش حکمت خداوند به معنای غایت و هدف در آفرینش و تمام امور دنیا است. در قرآن کریم، خداوند بر این نکته تأکید کرده است که هیچ چیزی در جهان بیهدف نیست. این مفهوم در آیات متعددی مورد تأکید قرار گرفته است. به عنوان مثال، در سوره بقره، آیه 155، آمده است: "وَ لَنَبْلُوَنَّكُم بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَالِ وَ الْأَنفُسِ وَ الثَّمَرَاتِ ۗ وَ بَشِّرِ الصَّابِرِينَ". در این آیه، خداوند به ما میگوید که وی ما را آزمایش میکند. این آزمایشها شامل ترس، گرسنگی و کاستیها در اموال و نفوس هستند. به عبارت دیگر، تمایز اصلی بین انسانها در چگونگی واکنش آنها به این آزمایشهاست. در واقع، سختیها و بحرانها فرصتی برای رشد و تقویت ایمان در نظر گرفته شدهاند. آزمون و صبر ایمانی که در برابر چالشها و سختیها شکل میگیرد، نشاندهنده بلوغ و تکامل روحی انسانهاست. در سوره آل عمران، آیه 186 خداوند به صابران وعده میدهد: "اِنَّمَا يُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَيْرِ حِسَابٍ". این آیه تصریح میکند که صابران در برابر مشکلات پاداشی بینهایت خواهند داشت. بنابراین، این آیات نشاندهنده این است که هر سختی که ما در زندگی به آن مواجه میشویم، بدون حکمت نیست و دارای هدفی خاص است. حکمت الهی در مشکلات وقتی به سختیها و چالشهای زندگی مینگریم، ممکن است به نظر برسد که این مشکلات فقط برای آزردگی و ناراحتی ما ایجاد شدهاند. اما در واقع، خداوند از طریق این مشکلات میخواهد ما را به سمت بلوغ روحانی و رشد فردی سوق دهد. یکی از ویژگیهای انسانی، مقاومت و صبر در برابر مشکلات است. این صبر نه تنها موجب رشد فردی میشود، بلکه به سرنوشت ابدی انسان نیز تأثیرگذار است. فرصتهای رشد سختیها و چالشها به نوعی فرصتهایی برای رشد و تغییر در زندگی ما هستند. وقتی انسانها در برابر مشکلات قرار میگیرند، ممکن است احساس کنند که تحت فشار هستند، اما زمانی که از این شرایط عبور میکنند، میتوانند به خود و تواناییهایشان پی ببرند. این فرایند، مردم را هرچه بیشتر به باور به قدرت و حکمت خداوند نزدیک میکند. رشد روحانی و آگاهی در دقیقا همان حال که مشکلات میتوانند ما را به سمت ناامیدی و یأس ببرند، اما به فرموده قرآن، این مشکلات که در مسیر زندگی برای ما پیش آمدهاند، میتوانند به ما درسهایی آموزنده بدهند. در سوره بقره، آیه 286، خداوند میفرماید: "اللَّهُ يُرِيدُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ"؛ یعنی خداوند خواهان آسانی برای ما است و نه دشواری. این نشان میدهد که در پشت تمامی آزمایشات خداوند، نیّت خیر و حکمت خاصی نهفته است. نتیجهگیری در نهایت، میتوان نتیجه گرفت که قرآن کریم به طور مکرر بر وجود حکمت و عدل در امور زندگی تأکید میکند. هر سختی و امتحانی که ما با آن مواجه میشویم، بیانگر مسیری است که ما را به سمت تکامل روحانی و رشد فردی سوق میدهد. این آزمونها دقیقاً همان فرصتی هستند که خداوند در زندگی ما قرار داده تا بتوانیم به شناخت عمیقتری از خود و از زندگی دست یابیم. در این مسیر، صبر و استقامت در برابر چالشها امری حیاتی است، و همه ما باید همواره به یاد داشته باشیم که در پس این مشکلات، حکمت و هدفی الهی نهفته است.
آیات مرتبط
وَ لَنَبْلُوَنَّكُم بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَالِ وَ الْأَنفُسِ وَ الثَّمَرَاتِ ۗ وَ بَشِّرِ الصَّابِرِينَ
و مسلماً شما را با چیزی از ترس و گرسنگی و کم شدن اموال و جانها و میوهها آزمایش میکنیم؛ و بشارتی برای صابران است.
بقره : 155
إِنَّمَا يُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَيْرِ حِسَابٍ
قطعاً صابران پاداشی بیحساب خواهند داشت.
آل عمران : 186
داستانی دلنشین
روزی روزگاری، زنش و فرزندش به سختی زندگی میکردند و عدهای در محلهشان مشکلات بزرگی داشتند. آن خانواده در تلاش بودند تا با مشکلاتشان کنار بیایند. یک روز، مردی از اهالی محله به آنها مراجعه کرد و گفت: سختیها برای بلاغت و رشد روحانی شماست. او به آنها آیات قرآن را نشان داد و توضیح داد که خداوند خواسته انسانها را در سختیها آزمایش کند تا ایمانشان قویتر شود. پس از آن، آن خانواده شروع کردند به دیدن سختیها به عنوان فرصتی برای رشد.