کمک به خانواده از اقداماتی نیکوست که در قرآن بر آن تأکید شده و پاداشهای زیادی دارد.
خانواده به عنوان یکی از اساسی ترین نهادهای اجتماعی در زندگی انسان ها، نه تنها در فرهنگ های مختلف، بلکه در دین اسلام نیز جایگاه ویژهای دارد. در قرآن کریم، اهمیت و ارزش خانواده به وضوح بیان شده و بر کمک به اعضای خانواده تاکید میشود. قرآن نه تنها خانواده را به عنوان یک نعمت بزرگ الهی معرفی میکند، بلکه در آیات مختلف به محبت، حمایت و همکاری اعضای آن با یکدیگر اشاره میکند. خانواده به عنوان واحد بنیادی جامعه، نقش بسزایی در شکل گیری شخصیت افراد دارد. محیط خانواده، جایی است که انسان ها نخستین درس های زندگی را یاد میگیرند و ارزش های انسانی را به ارث میبرند. در این نهاد مقدس، محبت، احترام و همکاری باید حاکم باشد. در این راستا، قرآن کریم آیات زیادی دارد که به این موضوع میپردازد. یکی از آیات بارز در این خصوص، سوره نور آیه 61 است که میفرماید: "لا جُناحَ عَلَيهِ أَنْ يَأكُلُوا مَعَكُمْ أَوْ أَشْرَبُوا إِنْ أَخَذُوا مَعَكُمْ مَسْكَنًا". این آیه به وضوح نشان میدهد که همکاری و کمک به اعضای خانواده چیست و به سادگی بیان میکند که هیچ ایرادی ندارد که خانوادهها با یکدیگر در تغذیه و مسکن شریک باشند. این امر تاکید میکند که زندگی مشترک و کمک به یکدیگر از ضروریات زندگی خانوادگی است و نباید در مواقع نیاز، از یکدیگر دریغ کرد. آیه دیگری که در این زمینه قابل توجه است، سوره بقره آیه 177 است. در این آیه از خداوند میخوانیم: "الَّذِينَ يُنفِقُونَ فِي السَّرَّاءَ وَالضَّرَّاءَ". در واقع، این آیه به ما یادآوری میکند که مؤمنان باید در هر شرایطی، به ویژه در زمانهای سخت، به نیازمندان کمک کنند و این نیازمندان شامل اعضای خانواده خود نیز میشوند. این آموزه نشان میدهد که کمک به خانواده نه تنها یک عمل خیر است، بلکه جزء اصلی دین و اخلاق اسلامی به شمار میرود. در ادامه، آیه 23 سوره اسراء به موضوع نیکی به والدین پرداخته است: "وَقَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا". این آیه یک درس ارزشمند از دین اسلام به ما میدهد، که علاوه بر عبادت خداوند، نیکی به والدین نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. با این بیان، قرآن کریم متذکر میشود که تمامی اعمال نیکو از جمله کمک و احسان به والدین، در مرتبه بالایی قرار دارند و مورد رضایت پروردگار هستند. نکتهای که در اینجا حائز اهمیت است، این است که کمک به خانواده تنها به جنبههای مادی محدود نمیشود. محبت، احترام و توجه عاطفی به یکدیگر نیز باید در زندگی خانوادگی وجود داشته باشد. در این راستا، رسول خدا (ص) نیز فرمودهاند: "بهترین صدقه، صدقهای است که در خانواده داده شود". این سخن نه تنها نشاندهنده اهمیت کمک مالی به خانواده است، بلکه میتواند به عنوان یک دورنمای از محبت و شفقتی که باید در میان خانوادهها وجود داشته باشد، در نظر گرفته شود. اسلام در واقع از ما خواسته است که در تمامی جنبههای زندگی به یکدیگر کمک کنیم. این کمک میتواند در قالب حمایتهای معنوی، عاطفی و اجتماعی نیز باشد. کمک به خانواده، به معنای ایجاد روحیه همبستگی و همکاری در میان اعضای خانواده است که در نتیجه میتواند به یک زندگی سالمتر و متعادلتر منجر شود. در نهایت، باید بگوییم که کمک به خانواده نه تنها یک عمل نیکوست، بلکه بر اساس آموزههای دینی، پاداشهای زیادی در دنیا و آخرت به دنبال دارد. بر اساس تربیت اسلامی، هدف از زندگی باید خدمت به یکدیگر و کمک به خانواده باشد. این آموزهها در قرآن کریم و به ویژه در سخنان رسول خدا (ص) به وضوح بیان شده و بر ماست که به آنها توجه کنیم و در زندگی روزمره خود پیاده کنیم. به این ترتیب، میتوان نتیجه گرفت که خانواده هسته اصلی جامعه را تشکیل میدهد و توجه به آنها در دین اسلام بسیار مورد تاکید قرار گرفته است. کمک به خانواده به صورتهای مختلف میتواند تاثیر بسیاری بر سلامتی روحی و روانی تمامی اعضای آن داشته باشد و در راستای تقویت بنیاد خانوادگی و اجتماعی منجر به موفقیتهای بزرگتری گردد. از این رو باید به این موضوع توجه بیشتری داشته باشیم.
بر او گناهی نیست که با شما بخورند یا بنوشند اگر از شما مسکنی بگیرند.
نیست نیکی که روی خود را به سوی مشرق و مغرب کنید، بلکه نیکی آن کسی است که به خدا و روز قیامت و فرشتگان و کتاب و پیامبران ایمان آورد و دارایی خود را با وجود محبتش به آن به نزدیکان ... بدهد.
و پروردگارت فرمان داده است که جز او را نپرستید و به والدین نیکی کنید؛
یکی از روزها، عادل در حال فکر کردن به زندگیاش بود و از خود میپرسید چه چیزی بیشتر از همه برایش اهمیت دارد. او به یاد آیات قرآن افتاد و متوجه شد که اولویتهای زندگی باید شناخته شوند. پس از آن تصمیم گرفت که میخواهد بیشتر تمرکز خود را روی برقراری ارتباط با خدا بگذارد و در کنار آن، به والدینش محبت کند. عادل بعد از مدتی دید که زندگیاش تغییر کرده و احساس آرامش بیشتری پیدا کرده است.