پاسخ قرآن
قرآن کریم بهعنوان کتاب مقدس مسلمانان و پیامآور وحی الهی، در خود مضامین عمیق و ارزشمندی را درباره رحمت بینهایت خداوند جای داده است. این رحمت به قدری وسیع و گسترده است که هیچ فردی از آن خارج نیست و همواره در دسترس انسانها قرار دارد. در این مقاله، به بررسی ابعاد مختلف رحمت الهی در قرآن پرداخته خواهد شد و آیات متعددی که به این موضوع اشاره دارند، مورد تحلیل و بررسی قرار خواهد گرفت. رحمت خدای متعال یکی از ویژگیهای بارز الهی است. بهطوری که در سوره زمر آیه 53 میفرماید: "بگویید، ای بندگان من که به خودتان برگزیدید، هر کس که در زمین نیکوکار کرده است، به رحمت عظیم خداوند ناامید نشوید؛ زیرا خداوند همه گناهان را میبخشد. اوست که بسیار آمرزنده و رحیم است." این آیه بهروشنی نشاندهنده رحمت بینهایت خداوند است. خدایی که میخواهد بندگانش را با کلماتش تسلی بدهد و به آنها امید دهد که هیچگاه نباید از رحمت او ناامید شوند. این آیه بهویژه به انسانهایی که مرتکب گناه شدهاند، اطلاع میدهد که میتوانند به رحمت الهی امیدوار باشند و با عزم و اراده به روشهای صحیح بازگشته و از خداوند طلب عفو کنند. در سوره بقره آیه 186 نیز آمده است: "و بگو، حتی اگر گناهان شما به آسمان برسد، اگر به خداوند نزدیک شوید، او شما را خواهد بخشید." این بیان حکایت از آن دارد که نزدیکی بندگان به خداوند و نیت توبه و بازگشت، موجب بخشش گناهان میشود. به این ترتیب، قرآن کریم نهتنها رحمت الهی را یادآوری میکند، بلکه بندگان را به انجام اعمال نیکو و پرهیز از گناهان تشویق مینماید. اهمیت امیدواری به رحمت خداوند در زندگی روزمره ما نیز بهطور ویژهای احساس میشود. در دنیای پُر از چالشها، سختیها و ناکامیها، انسانها به امید و رحمت الهی نیاز دارند تا بتوانند در برابر مشکلات ایستادگی کنند و به ادامهی مسیر زندگی بپردازند. قرآن کریم میگوید که اگر انسانها در جستوجوی نیکوکاری باشند، خداوند ایشان را از مسیر ظلمانی گناهان عبور میدهد و سفرشان را به سمت نور راست هدایت میکند. سوره مومنون نیز با این مطلب در آیه 29 به مومنان وعده میدهد که "وَجَعَلْنَا مِن حَوْلِهِمْ حِصْنًا"؛ یعنی رحمت او شامل حال مومنان است و از آنها محافظت میکند. این آیه نشاندهندهی این است که خداوند نهتنها به بندگان خود رحمت میکند، بلکه آنها را در برابر خطرات و مشکلات زندگی نیز در پناه رحمت خود قرار میدهد. این توصیف از رحمت الهی به بندگان این اطمینان را میدهد که آنها در دنیا و آخرت تحت حمایت و مراقبت خداوند قرار دارند. قرآن به نوعی انسانها را دعوت به خودسازی میکند. خداوند در آیات مختلف از بندگان میخواهد که با انجام نیکوکاریها و تلاش برای بهبود شخصیت خود به رحمت او دست یابند. برای نمونه، در سوره انعام آیه 54 بیان میشود: "و هنگامی که کسانی که به آیات ما ایمان میآورند به تو بیایند، بگو: سلام بر شما! پروردگارتان بر خودش رحمتی نوشته است، که هر کس از شما مرتکب کار زشت شود و سپس پس از آن توبه کند و در ایمان با عمل نیکو به خداوند بازگردد، او خواهد آمرزید و رحمت خواهد کرد." این آیه به بشارت میدهد که کسی که با نیکو کاری و توبه برگردد، به رحمت پروردگار خود دست مییابد. جنبه دیگری از رحمت خداوند در قرآن، آن است که برای بندگانش فرصتهای متعدد فراهم میکند تا به او بازگردند. در سوره زمر آیه 7 آمده است: "اگر کافر شوید، خداوند از شما بینیاز است و او بندگانش را به سزای عملهای نیک و پاداشهای بزرگ دعوت میکند. این رحمت بیپایان بر زندگی انسانها بهعنوان امید و نور است. به این ترتیب، قرآن بهوضوح نشان میدهد که رحمت الهی همواره آماده و در دسترس است، به شرطی که بندگان به نیکی و توبه نزدیک شوند. هر آیه از قرآن، به نوعی بندگان را به یاد رحمت الهی و فراخنوازی او میاندازد و امیدوار میکند که زندگیشان با نور رحمت الهی روشن شود. بنابراین، مسلمانان با خواندن آیات مختلف قرآن و تأمل در آن، توصیه میشوند که در زندگی خود به رحمت خداوند تکیه کنند و همواره در جستوجوی نیکی و آرامش باشند. در نهایت، قرآن نهتنها به رحمت الهی اشاره میکند، بلکه انسانها را دعوت میکند که با انجام اعمال نیکو و پرهیز از گناهان، به این رحمت دست یابند و دلهای خود را با محبت و آمرزش الهی پر کنند.
آیات مرتبط
قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا رَبَّكُمْ ۖ لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا فِي هَذِهِ الدُّنْيَا حَسَنَةٌ ۖ وَأَرْضُ اللَّـهِ وَاسِعَةٌ ۚ إِنَّمَا يُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَيْرِ حِسَابٍ
بگویید، ای بندگان من که ایمان آوردهاید، از پروردگارتان بترسید. بیتردید برای نیکوکاران در این دنیا نیکوی است و زمین خدا وسیع است. بیگمان، صابران پاداششان بدون حساب داده میشود.
زمر : 53
وَجَعَلْنَا مِن حَوْلِهِمْ حِصْنًا
و ما دوری آنها را حصاری قرار دادیم.
مومنون : 29
وَقُلْ لَهُمْ إِنْ بَلَغَتْ ذُنُوبُكُمْ السَّمَاءَ، فَإِنِ الْتَجَأْتُمْ إِلَى اللَّـهِ سَيَغْفِرُ لَكُمْ
و بگو، اگر گناهان شما به آسمان برسد، اگر به خداوند نزدیک شوید، او شما را خواهد بخشید.
بقره : 186
داستانی دلنشین
روزی در یک باغ، مردی به نام حسن بود که در پی آرامش میگشت. او به رحمت خدا فکر کرد و تصمیم گرفت که بر روی خوبی کردن به دیگران تمرکز کند. او به اطرافیانش کمک میکرد و با محبت رفتار مینمود. پس از مدتی، حسن احساس کرد که زندگیاش پر از برکت و آرامش شده است. او متوجه شد که رحمت خداوند همیشه نزدیک اوست، کافی است که امیدوار باشد و تلاش کند.