پاسخ قرآن
در قرآن کریم، مفهوم شکر و سپاسگزاری در برابر چالشها و سختیها به وضوح مطرح گردیده است. این نکته که انسانها باید در تمامی شرایط، به ویژه در زمانهای سختی و مشکلات، شکرگزار باشند، موضوعی است که قرآن با دقت و تأکید بر آن پرداخته است. شکرگزاری به عنوان یک عمل عبادی، تنها محدود به زمانهای خوشی و نعمت نیست، بلکه در زمانهای دشوار و ناامیدی نیز واجب و ضروری است. در سوره ابراهیم آیه 7، خداوند میفرماید: "وَ إِذَا أَذَاقَ النَّاسَ رَحْمَةً فَرِحُوا بِهَا ۖ وَ إِن تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ إِذَا هُمْ يَقْنَطُونَ". این آیه به ما یادآوری میکند که انسانها معمولاً در زمان شادی و نعمت، شکرگزار هستند، اما هنگامی که با مشکلات مواجه میشوند، ناامید میگردند. این موضوع به معنای آن است که شکرگزاری تنها یک عمل زبانی نیست، بلکه باید درونی و احساسی باشد. در زمانهایی که ما با مشکلات و چالشها روبهرو هستیم، یادآوری نعمتها و شکرگزاری برای آنها میتواند نیرویی به انسان بدهد تا بتواند بر مشکلات غلبه کند. در واقع، شکرگزاری در زمانهای سختی نه تنها باعث آرامش روحی میشود بلکه ما را قادر میسازد تا به خودمان و خداوند نزدیکتر شویم. یادآوری این نکته که مشکلات و چالشها موقتی هستند، یکی از شیوههایی است که به ما کمک میکند تا در زمانهای سخت شکرگزار باشیم. قرآن کریم در سوره بقره، آیه 286 میفرماید: "اللَّهُ لَا يُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا...". این آیه به ما امید میدهد که خداوند هیچ مقدار سختیای را جز به اندازه توان ما بر ما وارد نمیکند. بنابراین، با یادآوری این نکته، میتوانیم شکرگزاری کنیم زیرا این امتحانات، ما را به سمت رشد و تقویت ایمان رهنمون میشوند. شکرگزاری در سختیها به معنای نادیدهگرفتن مشکلات نیست، بلکه به معنای این است که با وجود آن مشکلات، بر روی نعمتها تمرکز کنیم و به خاطر آنها شکرگزار باشیم. در واقع، این یک تمرین روحی و ذهنی است که به ما کمک میکند تا در طول زندگیمان مثبتنگر باشیم و از ناامیدی فرار کنیم. از دیگر آیات قرآن که به مفهوم شکرگزاری در زمانهای سخت پرداخته است، سوره آل عمران آیه 139 میباشد که میفرماید: "وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ". این آیه ما را تشویق میکند تا در برابر مشکلات و چالشها تسلیم نشویم و ایمانمان را حفظ کنیم. همچنین، این آیه به ما یادآوری میکند که ایمان ما میتواند ما را از ناامیدی و یأس دور کند و به ما قدرت مبارزه با مشکلات را بدهد. شکرگزاری در زمانهای سخت نیازمند تمرین و یادآوری منافع و درسهای نهفته در هر سختی است. این بدان معناست که ما باید سعی کنیم هر تجربه سختی را به چشم یک درس بنگریم که میتواند ما را رشد دهد. به عنوان مثال، بسیاری از بزرگترین درسهای زندگی از طریق چالشها و مشکلات به دست میآیند. این بدان معنی است که هر بار که با یک مشکل روبرو میشویم، فرصتی داریم تا آموختههای جدیدی به دست آوریم و تواناییهای خود را تقویت کنیم. هرگاه احساس کردیم که گرفتار سختیها و چالشهای فراوانی هستیم، میتوانیم با تفکر در مورد نعمتها و دستاوردهای خود آرامش و شکرگزاری پیدا کنیم. این امر نه تنها به ما کمک میکند تا به زندگی ادامه دهیم، بلکه میتواند به دیگران نیز انگیزه دهد. بنابراین، شکرگزاری یک عمل خیر و مثبت است که میتواند بر زندگی فردی و اجتماعی ما تأثیرگذار باشد. علاوه بر این، شکرگزاری در زمانهای سخت میتواند به ما آگاهی بیشتری از قدرت و رحمت خداوند بدهد. زمانی که ما در مشکلات زندگیمان به خداوند تکیه میکنیم و او را شکر میکنیم، در واقع نشاندهنده اعتماد و ایمان ما به اوست. این اعتماد به ما کمک میکند تا با دشواریها به راحتی کنار بیاییم و حتی در میان سختیها نیز شادی و امید را در دلمان نگه داریم. در نتیجه، شکرگزاری در زمانهای سخت نه تنها یک عمل عبادی، بلکه یک استراتژی روانشناختی و ایمانمحور است که به ما کمک میکند تا در مواجهه با چالشها قویتر و پایدارتر باشیم. با تمرینی مداوم در شکرگزاری و یادآوری نعمتها، میتوانیم به یک زندگی شاداب و مثبت دست یابیم و با امید و اعتماد به نفس بیشتری به چالشهای آینده نگاه کنیم.
آیات مرتبط
وَإِذَا أَذَاقَ النَّاسَ رَحْمَةً فَرِحُوا بِهَا ۖ وَإِن تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ إِذَا هُمْ يَقْنَطُونَ
و هنگامی که مردم رحمت خدا را بچشند، شاد میشوند؛ اما اگر به خاطر آنچه دستهایشان انجام داده، بدیای به آنان برسد، ناامید میشوند.
ابراهیم : 7
لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا...
خداوند هیچکس را جز به قدر توانش مکلف نمیکند...
بقره : 286
وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ
و از ضعف و اندوه احساس نکنید، چرا که شما برتر هستید اگر مؤمن باشید.
آل عمران : 139
داستانی دلنشین
روزی یکی از دوستانم در بحبوحهی مشکلات و سختیهای مالیاش قرار داشت. او به یاد آیات قرآن افتاد و تصمیم گرفت تا قدردانی کند و از خدا بابت تمام نعمتهایی که دارد، شکرگزاری کند. او هر روز یاد میکرد که باوجود سختیها، زندگیاش پر از الطاف خداوند است و این شکرگزاری باعث شد که انرژی و امید بیشتری برای ادامه دادن داشته باشد.