پاسخ قرآن
پایبندی به عهد ازدواج یکی از موارد بسیار مهم در زندگی زناشویی است که تأثیرات عمیق و گستردهای بر روابط زناشویی، ذهنیت افراد و جامعه دارد. قرآن کریم به عنوان منبع اصلی و اساسی برای مسلمانان، به این موضوع تأکید زیادی دارد و در آیات متعددی به اهمیت عهد و پیمان اشاره کرده است. در این مقاله، سعی داریم تا به بررسی مفاهیم و آموزههای قرآنی در رابطه با عهد ازدواج و پایبندی به آن بپردازیم و همچنین جوانب مختلف این موضوع را تحلیل کنیم. یک از مهمترین آیات که به پایبندی به عهد ازدواج اشاره دارد، آیه 177 سوره بقره است. در این آیه خداوند میفرماید: "این نیست که رویتان را به سوی مشرق و مغرب ببرند، بلکه نیکوکار کسی است که به خدا و روز قیامت و ملائکه و کتاب و پیامبران ایمان آورد و مال خود را به خاطر او به خویشاوندان و یتیمان و مساکین و در راه و مسافر و سائلمان دهد و برای آزاد کردن بردگان آن را خرج کند و به نماز ایستادگی کند و زکات بدهد و کسانی که به عهود خود پایبندند، و در سختی و راحتی صبر کنند." این آیه به طور واضح نشان میدهد که نگهداشتن عهد ازدواج تنها به معنای وفاداری و عدم خیانت نیست بلکه نیازمند ایمانی عمیق و تلاش در راستای نیکی و محبت به یکدیگر است. این نوع نگاه به ازدواج از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است و میتواند بهبود قابل توجهی در روابط زناشویی به همراه داشته باشد. آیه دیگری که در این زمینه بسیار تأثیرگذار است، آیه 28 سوره روم است. در این آیه خداوند میفرماید: "و از نشانههای او این است که برایتان از جنس خودتان همسرانی آفرید تا در آنها آرامش یابید و میان شما دوستی و رحمت قرار داد." این آیه به وضوح بر این نکته تأکید میکند که خوشبختی در زندگی مشترک با محبت و دوستی شکل میگیرد. بنابراین، مهم است که زوجین از همدیگر حمایت کنند و با صبر و بردباری به یکدیگر احترام بگذارند. چنین توجهی به همسر میتواند منجر به نهادینهشدن اعتماد متقابل و رشد عاطفی بین زوجین شود. پایبندی به عهد ازدواج نیازمند توجه به نیازها و خواستههای هر یک از همسران است. در این راستا، آیه 34 سوره نساء به اهمیت نقش و مسئولیت مردان در خانواده اشاره میکند: "مردان سرپرست زنانند به خاطر آنچه خدا برخی از آنها را بر برخی دیگر برتری داده است و به خاطر آنچه از مال خود خرج کردهاند." این آیه نشان میدهد که در زندگی مشترک، دو طرف باید به نقشهای خود آگاه باشند و با درک و احترام به مسئولیتهای یکدیگر، به ایجاد فضایی سالم و دوستداشتنی کمک کنند. در زندگی زناشویی، پایبندی به عهد ازدواج همچنین به معنای ایجاد ارتباط مؤثر و حل مسائل و چالشهای روزمره نیز میباشد. ناهماهنگیهای ناشی از عدم توافقات ویژه در زندگی مشترک میتواند به مشکلات بزرگی منجر شود، بنابراین همسران باید به روشهای مؤثر و محبتآمیز برای حل اختلافات خود روی آورند. طبق آموزههای اسلامی، مذاکره و گفتگو درباره مسائل مختلف، یکی از بهترین راهکارهاست که میتواند به حفظ دوستی و محبت در خانواده کمک کند. از دیگر نکات مهمی که باید در زندگی زناشویی مطرح گردد، یادآوری و تجدید عهد و پیمان ازدواج است. در طول زمان، با افزایش مسئولیتهای زندگی و فراموشی روزمرگیها، ممکن است برخی از اصول بنیادی فراموش شوند. اما یادآوری عهد ازدواج و اهداف مشترک میتواند به تقویت پیوند زناشویی کمک شایانی کند. به طور مثال، گاهی اوقات یک گفتگو ساده درباره ارزشهای ازدواج و علت علاقهمندیهای هر یک از همسران میتواند موجب تقویت احساس نزدیکی و همدلی شود. علاوه بر این، پایبندی به عهد ازدواج به معنای ایجاد فضایی امن برای ابراز احساسات و عواطف است. زوجین باید توانایی داشته باشند که احساسات و نیازهای خود را بدون ترس از قضاوت یا واکنش منفی به یکدیگر منتقل کنند. این نوع ارتباط دوطرفه باعث میشود که هر یک از همسران احساس کنند که ارزشمند و مورد توجه هستند. نهایتاً، پایبندی به عهد ازدواج نه تنها به زنده نگهداشتن حس وفاداری و تعهد در روابط زناشویی کمک میکند، بلکه میتواند بر روی تربیت فرزندان نیز تأثیرگذار باشد. فرزندان در محیط خانواده درسهای اجتماعی و اخلاقی را میآموزند و رفتارهای والدین در این زمینه میتواند الگویی برای آنها باشد. به عبارتی دیگر، نشان دادن عشق و تعهد در زندگی مشترک میتواند به فرزندان کمک کند تا در آینده نیز در روابط خود پایبند و مسئول باشند. در پایان، میتوان گفت که پایبندی به عهد ازدواج یک مسئله چندجانبه و بنیادی است که باید تمامی جوانب آن مورد توجه قرار گیرد. با توجه به آموزشهای قرآنی و آموزههای اسلامی، این موضوع نه تنها به معنای وفاداری و عدم خیانت بلکه نیازمند محبت، احترام و توجه به نیازهای همسر نیز میباشد. در واقع، تشکیل خانوادهای سالم و موفق نیازمند تلاش، صبر و تفاهم حداقلی از سوی هر دو طرف است.
آیات مرتبط
لَيْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّوا وَجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَن آمَنَ بِالَّلهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّائِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاء وَالضَّرَّاء وَحِينَ الْبَأْسِ ۚ أُولَـئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ
نه، نیکوکاری آن نیست که روهای خود را به طرف مشرق و مغرب برگردانید، بلکه نیکوکار کسی است که به خدا و روز قیامت و فرشتگان و کتاب و پیامبران ایمان آورد و مال خود را با وجود حب به آن به خویشاوندان و یتیمان و مساکین و راهگویان و آزادسازی بندگان بدهد و به برقراری نماز و پرداخت زکات بپردازد و کسانی که به عهد خود پایبندند، و در سختی و راحتی صبر کنند.
بقره : 177
وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُم مِّنْ أَنفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ
و از آیات او این است که برایتان از جنس خودتان همسرانی آفرید تا در آنها آرامش یابید و میان شما دوستی و رحمت قرار داد.
روم : 21
الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُم عَلَى بَعْضٍ وَبِمَا أَنفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ ۗ فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِّغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ ۚ وَالَّاتِي تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَاعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضَاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّ ۚ فَإِنْ أَطَعْنَكُمْ فَلَا تَبْغُوا عَلَيْهِنَّ سَبِيلًا ۚ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيًّا كَبِيرًا
مردان سرپرست زنانند به خاطر آنچه خدا برخی از آنها را بر برخی دیگر برتری داده است و به خاطر آنچه از مال خود خرج کردهاند.
نساء : 34
داستانی دلنشین
در روزگاری، مردی به نام مهدی بود که زندگیاش را به همسرش وابسته کرده بود. او به یاد آیات قرآن افتاد که بر محبت و احترام تاکید داشت. مهدی تصمیم گرفت هر روز با همسرش وقت بگذارد و برایش هدیه بخرد. این کار نه تنها به همسرش شادی بخشید، بلکه خودش نیز از این کار بسیار شادابتر و خوشحالتر شد. سپس فهمید که پایبندی به عهد ازدواج تنها به معنای وفاداری است بلکه نیاز به محبت و احترام دارد.