قرآن وحدت و برادری را از طریق تأکید بر ایمان مشترک و همکاری در کارهای نیک ترویج میدهد.
قرآن کریم به عنوان کتاب آسمانی و راهنمای زندگی، نقش بسزایی در ترویج وحدت میان انسانها ایفا میکند. این کتاب مقدس که مسلمانان آن را وحی الهی بر پیامبر اکرم (ص) میدانند، به انسانها اصول و قواعدی را میآموزد که میتوانند به بهبود روابط انسانی و تقویت همبستگی اجتماعی کمک کنند. قرآن، با نگاهی عمیق به ماهیت انسان و روابط اجتماعی، در آیات متعددی بر اهمیت برادری و همبستگی تأکید کرده است. به عنوان یکی از تأکیدات مهم قرآن، در سوره حجرات آیه 10 آمده است: "إنما المؤمنون إخوة" که به وضوح بیان میکند که مومنان همگی برادرند و این برادری باید در رفتار و تعاملات آنها مشهود باشد. این آیه یک اصل اساسی در اخلاق اسلامی را مطرح میکند که برادری میان مومنین به معنای احترام متقابل، همدلی و کمک به یکدیگر است. این برادری نه تنها در کلام، بلکه در عمل و رفتار نیز باید تجلی یابد. قرآن خواستار آن است که هر فرد در جامعه اسلامی موظف باشد به دیگری احترام بگذارد و محبت و همدلی را در میان خود ترویج دهد. از دیگر جوانب مهم که قرآن به آن پرداخته، دعوت به فراموش کردن اختلافات و نزاعهاست. اختلافات از جمله واقعیتهای اجتنابناپذیر انسانی است، اما قرآن ما را به سمت آشتی و همبستگی هدایت میکند. سوره آل عمران نیز به اهمیت همکاری و اتحاد برای دستیابی به موفقیتها اشاره دارد. همین طور، وحدت در هدف و مقصود میتواند انسانها را به سوی تحققیات بزرگتر هدایت کند و کارآمدی آنها را افزایش دهد. در این راستا، قرآن در آیات مختلفی ما را به تلاش برای همافزایی ظرفیتها و نقاط قوت خود دعوت میکند. به عنوان مثال، در سوره مائده آیه 2 آمده است: "وتعاونوا علی البر والتقوی"، یعنی بر یکدیگر در کارهای نیک و پرهیزکاری یاری کنید. این آیه به وضوح نوعی همافزایی را ترغیب میکند و بیان میکند که در کنار هم میتوانیم در راه خیر و نیکی گام برداریم. این حکم و راهنمایی قرآن میتواند نه تنها برای مسلمانان، بلکه برای تمام بشریت به عنوان یک الگو عمل کند. تصور کنید اگر تمامی انسانها با نگاهی به محبت و همکاری یکدیگر، برای رسیدن به اهداف مشترک و آبادانی دنیا تلاش کنند، چه تحولی رقم خواهد خورد. همچنین قرآن در تأکید بر وحدت در کلام و عمل، به اهمیت همدلی و محبت اشاره کرده است. آیات قرآن خواننده را به تفکر عمیق درباره ارزشهای مشترک و مسئولیتهای اجتماعی فرا میخواند. در این راستا، نقصها و ضعفهای یکدیگر را باید ببخشیم و به هم یاری دهیم تا بتوانیم به یک زندگی سالم و پر از محبت و دوستی برسیم. قرآن همچنین بر اهمیت آگاهی از یکدیگر و نیازهای اجتماعی تأکید دارد. آیه 13 سوره حجرات میفرماید: "يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن ذَكَرٍ وَأُنثَىٰ وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا" این آیه به وضوح نشان میدهد که تنوع قومیت و نژاد نه تنها نباید باعث جدایی و اختلاف شود، بلکه باید فرصتی برای آشنایی و تعامل باشد. بنابراین، قرآن به ما میآموزد که از تنوعهای انسانی باید برای تقویت همبستگی استفاده کنیم. از این منظر، قرآن مجید یک نقشهراه برای بشر ارائه میدهد که بر پایه دوستی، محبت و همیاری باشد. این آموزهها در دنیای امروز که چالشهای فراوانی از جمله جنگها، فقر، تبعیض و تبعات منفی ناشی از اختلافات قومی و مذهبی را تجربه میکند، به شدت کاربردی و حیاتی به نظر میرسند. در نهایت، قرآن به روشنی وحدت و همبستگی را در بین انسانها ترویج میکند و بر اهمیت زندگی در کنار یکدیگر با صلح و دوستی تأکید میکند. این روزها که نیاز به حرکت در جهت تاریکیها و ایجاد روشنایی بیشتری داریم، آموزههای قرآن همچنان به عنوان چراغ راهنمای جامعه بشری شناخته میشود. مسلمانان و همه انسانها باید از این آموزهها بهرهبرداری کرده و به ایجاد جامعهای سالم، عادلانه و با محبت بیشتر بین یکدیگر تلاش کنند. در این راستا، فهم درست و عمیق آیات قرآن و عمل به آنها میتواند به عنوان یک عامل مؤثر به ترویج وحدت و همبستگی میان انسانها عمل کند.
همانا مؤمنان برادرند.
و به ریسمان خدا همگی چنگ بزنید و پراکنده نشوید.
و در کارهای نیک و پرهیزکاری یکدیگر را یاری کنید.
یک روز، گروهی از جوانان در یک مسجد جمع شدند تا در مورد قرآن و اشاعه وحدت بحث کنند. یکی از آنها به نام علی گفت: "بیایید آیات قرآن را با هم مرور کنیم و ببینیم چگونه میتوانیم بیشتر با یکدیگر همکاری کنیم." جوانان بعد از شنیدن آیات مختلف از قرآن، تصمیم گرفتند در یک پروژه اجتماعی شرکت کنند و به افراد نیازمند کمک کنند. آن روز نه تنها به وحدت خود پی بردند بلکه محبت و همیاری را نیز در دلهای خود تقویت کردند.