برای غلبه بر ترس از مرگ، باید ارتباطی عمیق با خداوند برقرار کرده و به فکر اعمال نیک و زندگی پس از مرگ باشیم.
ترس از مرگ یکی از موضوعاتی است که بسیاری از افراد در زندگی خود با آن مواجه میشوند. این احساس طبیعی، واکنشی انسانی است که میتواند ناشی از ناآگاهی، عدم قطعیت و یا حتی تجربیات تلخ پیشین باشد. اما در دینی چون اسلام، مرگ نه تنها به عنوان یک پایان، بلکه به عنوان یک مرحله از چرخه وجود تعریف میشود. قرآن کریم، به عنوان کتاب مقدس مسلمانان، در بسیاری از آیات به موضوع مرگ و زندگی پس از آن پرداخته و به ما یادآوری میکند که زندگی و مرگ در دست خداوند است و هیچکس نمیتواند جان خود را به تعویق بیندازد یا از آن فرار کند. در سوره آل عمران آیه 185، خداوند به ما میفرماید: "هر نفس چشندهی مرگ است و حتماً در روز قیامت پاداش شما را به طور کامل خواهند داد؛ کسی که در آتش داخل نشود، در حقیقت رستگار شده است." این آیه به وضوح نشان میدهد که مرگ جزئی از طبیعیترین روند زندگی است و از آن نباید هراسی داشت. بلکه باید به آن به چشم یک تغییر و گذرگاه برای وارد شدن به دنیای دیگری نگریست. از دیگر آیات قرآنی که در این زمینه قابل توجه است، سوره مومنون آیه 99 و 100 است که بیان میدارد: "تا زمانی که مرگ به یکی از آنان برسد، میگوید: پروردگارا، مرا برگردانید. تا شاید در آنچه که ترک کرده بودم، کار نیکو انجام دهم. هرگز! این سخن فقط برای اوست و پس از آنها پشتسرشان برزخی است تا روز قیامت." این آیات به ما الهام میکنند که مرگ تنها پایان جسمانی نیست، بلکه دنیایی پس از مرگ وجود دارد که در آن اعمال ما مورد ارزیابی قرار میگیرد. نکتهی مهمی که در اینجا باید به آن توجه کرد، نحوهی ارتباط انسان با خداوند است. برای بسیاری از افراد، ترس از مرگ ناشی از عدم قطعیت دربارهی آن چیزی است که پس از مرگ رخ میدهد. به همین دلیل، برای غلبه بر این ترس، باید در زندگی به انجام کارهای نیک و ایجاد ارتباط خالص با خدا اهتمام ورزید. اینکه انسان به یقین به زندگی پس از مرگ ایمان بیاورد و از آن به عنوان فرصتی برای بهتر شدن در این دنیا و آن دنیا استفاده کند، میتواند به کاهش ترس از مرگ کمک کند. یکی از راههای مقابله با ترس از مرگ، تمرکز بر انجام اعمال نیک و رفتارهای مثبت در زندگی روزمره است. این کار نه تنها باعث بهبود زندگی فرد در این دنیا خواهد شد، بلکه او را برای دنیای پس از مرگ نیز آماده میسازد. در واقع، انجام کارهای نیک میتواند احساس رضایت و آرامش درونی را افزایش دهد و به فرد این اطمینان را بدهد که در آیندهای که به آن پرداخته نشده، نتایج بهتری دریافت خواهد کرد. از سوی دیگر، ایجاد ارتباط با خداوند و تکیه بر نماز، دعا و استغفار نیز از دیگر روشهای کاهش ترس از مرگ است. هنگامی که انسان به خداوند اعتماد دارد و به دنبال نیل به رضایت اوست، احساس آرامش بیشتری خواهد داشت. دعا و عبادت به انسان یادآوری میکند که هرچند مرگ اجتنابناپذیر است، اما تنها خداوند است که پیامدهای آن را در دست دارد. شاید یکی از اصلیترین دلایل ترس از مرگ، ناشی از ناآگاهی نسبت به آنچه پس از مرگ اتفاق میافتد، باشد. بنابراین، آگاهی و مطالعه دربارهی موضوع مرگ و پاسخهای اسلامی به آن نیز میتواند به کاهش این ترس کمک کند. مطالعه کتابهای دینی، سنن پیامبر اسلام (ص) و تجربههای معنوی افراد همچنین میتواند به فرد کمک کند تا دنیای پس از مرگ را بهعنوان یک واقعیت مثبت بپذیرد. در نهایت، باید به یاد داشته باشیم که مرگ، بخشی از زندگی است و نه انتهای آن. انسانها با مرگ خود، به نوعی به دنیای پس از آن منتقل میشوند که گاهی به آن به عنوان نشستی ابدی با خداوند نگاه میشود. این دیدگاه به معنای واقعی میتواند ترس از مرگ را به فرصتی برای شناخت عمیقتر از خداوند و تجدیدنظر در اهداف زندگی تبدیل کند. به همین دلیل، درک صحیح از مرگ و زندگی پس از آن، تقویت ایمان و انجام اعمال نیک، میتواند به کاهش ترس از مرگ کمک کند. در نهایت، ترس از مرگ نمیبایست ما را در زندگیمان متوقف کند بلکه باید آن را به عنوان یک دعوت به تغییر و بهبود زندگی افراد در این دنیا در نظر گرفت. با این رویکرد میتوانیم با اعتماد به نفس بیشتری به زندگی ادامه دهیم و با آرامش خاطر به سمت مرگ برویم و مطمئن باشیم که زندگی واقعی، در پیش است.
هر نفس چشندهی مرگ است و حتماً در روز قیامت پاداش شما را به طور کامل خواهند داد; کسی که در آتش داخل نشود، در حقیقت رستگار شده است.
تا زمانی که مرگ به یکی از آنان برسد، میگوید: پروردگارا، مرا برگردانید.
هرگز! این سخن فقط برای اوست و پس از آنها پشتسرشان برزخی است تا روز قیامت.
علی جوانی بود که همواره از مرگ هراسان بود. روزی در کنار دوستانش نشسته بود و درباره زندگی و مرگ صحبت میکردند. یکی از دوستانش به او گفت: "علی جان، ترس از مرگ مانند ترس از ورود به یک دنیای جدید و ناشناخته است. اگر یک ارتباط خوب با خدا داشته باشی و از امید و ایمان پر باشی، هیچگاه از آن نمیترسی." در این لحظه علی به تفکر فرو رفت و تصمیم گرفت که با انجام اعمال نیک و نیت خالص، بر ترس خود غلبه کند. از آن به بعد، زندگیاش رنگ و بوی دیگری به خود گرفت.