پاسخ قرآن
شادی و دینداری دو مقولهای هستند که در قرآن کریم به گونهای عمیق به آنها پرداخته شده است. این دو مفهوم نهتنها از نظر روانشناختی بلکه از نظر اجتماعی نیز پیوندی ناگسستنی دارند. در دنیای مدرن، بسیاری از انسانها به دنبال شادی و رضایت در زندگی هستند و دینداری و ایمان میتواند یکی از مهمترین عوامل دستیابی به این شادی باشد. بررسی ارتباط میان دینداری و شادی در قرآن کریم نشاندهنده این است که این دو مقوله نهتنها بهصورت جداگانه قابل بررسی نیستند، بلکه بههمپیوسته و مکمل یکدیگر هستند. شادی به عنوان یک نیاز انسانی شادی نهتنها یک احساس بلکه یکی از نیازهای اساسی انسانها به شمار میرود. انسانها بهدنبال شاد بودن و رهایی از استرس و نگرانی در زندگی خود هستند. در این راستا، آموزههای دینی میتواند نقش بسزایی در ایجاد و تقویت احساس شادی در انسانها داشته باشد. در اسلام، شادی بهعنوان یک نعمت الهی معرفی شده است و انسان مؤمن، با اتکا به ایمان خود و ارتباط با خدا به آرامش و شادی میرسد. آرامش در سایه یاد خدا در قرآن کریم، اشاره به نقش یاد خدا در رسیدن به آرامش و شادی بهوضوح در آیه 28 سوره رعد آمده است: 'آگاه باشید که تنها با یاد خدا دلها آرامش مییابد.' این آیه به روشنی بیان میکند که ارتباط با خدا، بهعنوان منبع اصلی آرامش و شادی توصیف شده است. با ایمان به خدا و یاد او، انسانها میتوانند بر مشکلات و چالشهای زندگی غلبه کنند و به شادی واقعی دست یابند. ایمان، شادی و عمل صالح پیامبر هود (ع)، در سوره هود آیه 88 میفرماید: 'و من تأمل در آیات خدا کند و قد جاءکم منه وفاء فاعملوا به.' این آیه تأکید بر این دارد که ایمان و عمل صالح، نخستین گامها برای رسیدن به شادی و سعادتی واقعی است. دین اسلام به پیروان خود توصیه میکند که در زندگی خود، بر اعمال نیک تمرکز کنند و از یاد خدا غافل نشوند. شادی در دینداری و عمل نیک اسلام بهعنوان دینی کامل، بر اهمیت شادی تأکید میورزد. شاد بودن در کنار دینداری نهتنها ممکن است، بلکه بسیار مورد تأکید قرار گرفته است. حفظ جان و زندگی نیز بهعنوان یکی از ارزشهای اساسی در دیانت اسلامی شناخته میشود. در سوره مائده آیه 32 آمده است: 'اگر کسی یک نفر را به قتل برساند، گویا تمام بشریت را کشته است' که نشان میدهد حفظ جان و زندگی برابر شادی و سعادتی اجتماعی و فردی است. به این ترتیب، میتوان گفت دین با اصول خود، انسانها را به سمت شادی و آرامش هدایت میکند. عارفانه و اجتماعی عارفان و علمای دین همواره بر این نکته تأکید داشتهاند که شادی در سنین مختلف و در زندگی روزمره افراد تجلیاتی متفاوت دارد. از شادی در دوران کودکی و نوجوانی گرفته تا شادی در بزرگسالی و پیری، همواره این تجربیات بهگونهای به دینداری و ایمان مرتبط هستند. عارفان با ایجاد فضایی از محبت و عشق، به انسانها یادآوری میکنند که خود را از زنجیرهای مادی و دنیوی رها کنند و به سمت معانی عمیقتری از شادی و آرامش حرکت کنند. پیامدهای دینداری بر شادی اجتماعی دینداری نهتنها بر فرد تأثیر میگذارد، بلکه بر جامعه نیز اثرات مثبتی دارد. جامعهای که در آن افراد دیندار و با ایمان زندگی میکنند، عموماً دارای انسجام و امنیت بیشتری است. در این جوامع، با ارتقاء اخلاق و ارزشهای انسانی، شادی و خوشبختی بیشتری در بین افراد شکل میگیرد. دینداری میتواند بهعنوان پیوندی در میان افراد جامعه عمل کند و مصالح اجتماعی را تأمین نماید. نتیجهگیری در نهایت، میتوان گفت که دینداری با شادی در هماهنگی است و این دو نهتنها در تضاد نیستند، بلکه با همدیگر ارتقاء مییابند. ارتباط مستقیم و مثبتی بین ایمان و شادی وجود دارد و این آموزههای دینی است که میتواند مشعل راه تعالی انسانها باشد. دین اسلام با توجه به این واقعیت که زندگی پر از چالش و سختیهاست، به پیروان خود یادآوری میکند که میتوانند با ایمان و عمل صالح به شادی و آرامش دست یابند. در عصر حاضر، درگیریهای اجتماعی و فردی بیشتر از گذشته بهوجود آمدهاند و انسانها بهدنبال راهی برای دستیابی به شادی و آرامش هستند. ایمان به خدا و دینداری میتواند راهحلی برای مشکلات و چالشهای زندگی باشد. اگر مردم بهخصوص جوانان بتوانند از آموزهها و اصول دینی بهرهبرداری کنند، میتوانند نهتنها در زندگی خود، بلکه در سطح جامعه نیز به سمت شادی و موفقیت حرکت کنند. در این راستا، باید یادآوری کرد که دینداری بهعنوان یک سرمایه اجتماعی و فرهنگی، میتواند در کنار شادی بهعنوان نعمت الهی، به جامعه و افراد آن رونق و بهروزی بدهد.
آیات مرتبط
أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ
آگاه باشید که تنها با یاد خدا دلها آرامش مییابد.
رعد : 28
وَمَا أَعْلَمُ مَا يُفِيضُ عَلَيْكُمْ
وَمن تأمل في آيات الله وعمل بها سيوفق للسعادة.
هود : 88
مَن قَتَلَ نَفْسًا بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِي الْأَرْضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعًا
هر کس انسانی را بدون دلیل به قتل برساند، انگار تمام بشریت را کشته است.
مائده : 32
داستانی دلنشین
روزی روزگاری، جوانی به نام یاسر بود که به تازگی به ایمان آورده بود. او همواره احساس دلتنگی و بیقراری داشت. یک روز به مسجد رفت و با یکی از روحانیون در مورد دلایل شادی و آرامش صحبت کرد. استاد گفت: 'خدا از تو انتظار دارد که خودت را به او بسپاری و ایمان واقعی را حس کنی.' یاسر با یاد خدا و دعا به آرامش رسید و زندگی جدیدی را آغاز کرد.