پاسخ قرآن
مفهوم روزی و تأمین معیشت یکی از موضوعات اساسی در قرآن کریم به شمار میآید. آیات بسیاری از این کتاب مقدس به فلسفه روزیدهی و تأمین نیازهای مادی بندگان خاص اشاره میکند. خداوند در آیات مختلف قرآن به عنوان روزیدهنده اصلی معرفی شده است و این مفهوم نمادی از رحمت، قدرت و حکمت اوست. در سوره ذاریات آیه 58، خداوند به وضوح خود را به عنوان "الرزاق" و "ذو القوة المتین" معرفی میکند، جایی که تأکید بر قدرت و قوی بودن او در تأمین نیازهای انسانی وجود دارد. این آیه به مومنان پیام میدهد که برای تأمین معیشت نباید نگران باشند، چرا که خداوند از هر چیزی قادرتر است و روزی بندگانش را به عهده دارد. این نکته موجب آرامش در دل مومنان میشود و آنان را به توکل به خدا دعوت میکند. همچنین در سوره آلعمران آیه 27، خداوند به تسلط و سلطه خود بر امور جهانی اشاره میکند. این آیه نشان میدهد که توزیع روزیها تحت کنترل و اراده خداوند است و اوست که به هر کس که بخواهد، میدهد و از هر کسی که بخواهد، میگیرد. این نکته قوی به مومنان یادآوری میکند که در زندگی خود باید به این حقیقت توجه کنند که تأمین روزی به اراده و خواست خداوند متکی است و هیچ فردی نمیتواند بدون اجازه او چیزی را به دیگری بدهد یا از او بگیرد. آیه دیگری که اشاره به روزی و تأمین نیازهای مخلوقات دارد، سوره هود آیه 6 است که میگوید: "وَما مِن دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللهِ رِزْقُهَا". این آیه به وضوح برمیدارد که هر جنبندهای که بر روی زمین است، روزیاش بر عهده خداوند است. این موضوع نه تنها به مومنان یادآوری میکند که در دنیای وسیع اطرافشان خداوند همه چیز را در کنترل دارد، بلکه موجب عالمگیری ایمان و توکل بر او میشود. قرآن کریم، علاوه بر تأکید بر این نکته که خداوند روزیدهنده اصلی است، بندگان را به تلاش و کوشش در زمین نیز تشویق میکند. آیات بسیاری وجود دارد که دعوت به کار و کوشش در زندگی را به مومنان میکنند. این تداخل بین توکل بر خدا و تلاش انسانی، یکی از محوریترین اصول اسلامی است. از منظر اسلامی، روزی تنها محدود به تأمین نیازهای مادی نیست، بلکه شامل روزی روحی و معنوی نیز میشود. مومنان باید تلاش کنند تا با تقویت ارتباط خود با خداوند، روزی معنوی نیز به دست آورند. در این راستا، نماز، دعا و کسب علم از جمله راههایی است که به مومنان کمک میکند تا به روزی معنوی دست یابند. با توجه به اینکه خداوند وعده داده است که روزی هر مخلوقی را تأمین میکند، مومنان باید با ایمان و اعتماد به او زندگی کنند. از طرفی، این مفاهیم نیز به آنان یادآوری میکنند که نباید در دنیا بهدنبال مال و ثروت تنها باشند، بلکه باید ارزشهایی مثل صداقت، انصاف و کمک به دیگران را نیز در زندگی خود مدنظر قرار دهند. در واقع، روزی از نگاه قرآن فراتر از تنها تأمین مادی است و این موضوع به وضوح بر اهمیت روحانی زندگی تأکید دارد. در جوامع معاصر، این مفاهیم بیش از پیش حائز اهمیت میشود. در دنیای مدرن که انسانها به دنبال ثروت و قدرت هستند، یادآوری این نکته که تأمین معیشت در دست خداوند است، میتواند همچون راحتی و آرامش در دلها ایجاد کند. به همین دلیل، مومنان باید در هر شرایطی به خدا توکل کنند و تلاشهای خود را با نیت خلوص و برای رضایت او انجام دهند. در نتیجه، مفهوم روزی در قرآن کریم یک مفهوم پیچیده و حائز اهمیت است. خداوند در مقام روزیدهنده اصلی، بندگانش را دعوت به توکل و تلاش میکند. مومنان باید با آگاهی به این نکات و بهکارگیری آنها در زندگی روزمره خود، به روزیهای مادی و معنوی دست یابند و از رحمتهای خداوند بهرهمند شوند. تقویت توکل به خدا و تلاش در راستای ارزشهای انسانی، دو اصل اساسی در راه به دست آوردن روزی واقعی به شمار میآیند و بدون شک میتوانند زندگیهای ما را تغییر دهند.
آیات مرتبط
إنّ الله هو الرزاق ذو القوة المتين
قطعاً خداوند، روزیدهنده و تواناست.
ذاریات : 58
تُؤْتِي الْمُلْكَ مَن تَشَاءُ وَتَنزِعُ الْمُلْكَ مِمَّن تَشَاءُ
تو حکومت را به هر کس بخواهی میدهی و از هر کس بخواهی میگیری.
آل عمران : 27
وَما مِن دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى اللهِ رِزْقُهَا
و هیچ جنبندهای در زمین نیست، جز آنکه روزیش بر عهده خداست.
هود : 6
داستانی دلنشین
یکی از روزها، یونس جوانی سختکوش و مسئولیتپذیر بود. او همواره به کار و تلاش خود اهمیت میداد، اما هرگز نمیتوانست به خوبی در زندگی خانوادهاش تأمین کند. یک روز وقتی در درختی نشسته بود و به آسمان نگاه میکرد، آیات قرآن در ذهنش آمد که میگفت خداوند روزیدهنده اصلی است. او تصمیم گرفت که قبل از هر کاری، به خداوند توکل کند و سپس به تلاش خود ادامه دهد. از آن پس، او با آرامش و اعتماد به نفس بیشتری زندگی میکرد و به تدریج برکت را در زندگیاش مشاهده کرد.