راهکارهای قرآن برای غلبه بر ترس شامل توکل به خدا، یاد او و صبر است.
در قرآن کریم، ترس به عنوان یک احساس طبیعی و بشری معرفی شده است. این احساس ممکن است ناشی از عوامل مختلفی همچون خطرات، عدم اطمینان و شرایط نامساعد باشد. اما مهمتر از این احساس، راهکارهایی است که خداوند برای غلبه بر این ترسها ارائه داده است. در این نوشتار، به بررسی این راهکارها و روشهای غلبه بر ترس بر اساس آیات قرآن خواهیم پرداخت. یکی از آیات مهم در این خصوص، آیه 173 سوره آل عمران است: 'الَّذِينَ قَالَ لَهُمُ النَّاسُ إِنَّ النَّاسَ قَدْ جَمَعُوا لَكُمْ فَاخْشَوْهُمْ فَزَادَهُمْ إِيمَانًا وَقَالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ وَنِعْمَالْوَكِيلُ'. این آیه به وضوح نشان میدهد که مسلمانان وقتی با ترس و تهدیداتی از سوی دیگران مواجه شدند، نه تنها به ترس دامن نمیزنند، بلکه ایمانشان بیش از پیش تقویت میشود. در واقع، توکل به خدا و سنجش قدرت او به عنوان یک سپر دفاعی در برابر ترس و وحشت به شمار میرود. این توکل به انسان یادآوری میکند که خداوند بر همه چیز تواناست و هیچ تهدیدی نمیتواند او را از حمایت خود بازدارد. نکته مهم دیگری که در قرآن به آن اشاره شده است، یادآوری دائم خداوند است. در سوره رعد، آیه 28، خداوند میفرماید: 'أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ'. این آیه میگوید که دلها با یاد خدا آرام میگیرد. یاد خداوند به عنوان یک عامل مؤثر در کاهش ترس و اضطراب شناخته میشود. وقتی انسان به یاد خدا باشد و در دلش محبت و نگرانی او وجود داشته باشد، بسیاری از ترسها و نگرانیهای دنیوی دیگر قدرت خود را از دست میدهند. از این رو، اهمیت یاد خداوند در زندگی روزمره یک مسلمان غیرقابل انکار است. همچنین، قرآن بر اهمیت صبر نیز تأکید ویژهای دارد. در سوره بقره، آیه 153، خداوند میفرماید: 'يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ'. این آیه به مسلمانان توصیه میکند که در زمانهای سخت و هنگامی که با ترس و نگرانی مواجه میشوند، به صبر و نماز روی آورند. صبر به عنوان یک فضیلت اخلاقی در قرآن شناخته میشود و در واقع، روح انسان را تسکین میدهد و به او این قدرت را میدهد که با آرامش بیشتری با مشکلات و چالشها برخورد کند. صبر نه تنها روح انسان را قویتر میکند، بلکه به او این امکان را میدهد که به طرز صحیحی به مسائل نگاه کند و از احساسات منفی خود فاصله بگیرد. قرآن همچنین به مسلمانان یادآوری میکند که ترس ممکن است در زندگی هر انسانی وجود داشته باشد، اما این انتخاب ما است که چگونه به آن پاسخ دهیم. آیا ترس ما را از انجام کارهای خوب و مفید باز میدارد یا اینکه ما را به جستجوی راههای مؤثر برای غلبه بر آن سوق میدهد؟ این انتخاب یکی از clearest lesson هایی است که از آیات قرآن میتوان آموخت. در واقع، خداوند به انسانها این اجازه را داده است که با استفاده از ابزارهایی که در اختیار دارند، بر ترسهای خود غلبه کنند. هیچ کدام از ما نمیتواند از احساس ترس و نگرانی فرار کند، اما با استفاده از توکل به خدا، یاد او و صبر، میتوانیم زندگی آرامتری داشته باشیم. در نتیجه، در قرآن کریم، راهکارهای متنوعی برای غلبه بر ترس و نگرانیها وجود دارد. توکل به خدا، یاد او و صبر از جمله مهمترین این راهکارها هستند. این مؤلفهها به مسلمانان این امکان را میدهند که در برابر مشکلات و چالشهای زندگی با قاطعیت و آرامش بیشتری رفتار کنند. به عبارت دیگر، ما باید از ترسها به عنوان فرصتی برای تقویت ایمان خود و نزدیکتر شدن به خداوند استفاده کنیم و در نهایت، با ایمان و اعتماد به تواناییهای الهی، بر ترسهای خود غلبه کنیم.
آنان که مردمی به آنها گفتند: مردم به شما جمع شدهاند، پس از آنها بترسید. پس این (خبر) بر ایمانشان افزود و گفتند: خداوند ما را کافی است و او بهترین حافظ است.
آگاه باشید! دلها با یاد خدا آرام میشود.
ای کسانی که ایمان آوردهاید، از صبر و نماز یاری جویید؛ قطعاً خدا با صابران است.
روزی به عالم بزرگوار گفتند: در دنیا هراس از آینده، بسیاری را از حرکت و تلاش باز میدارد. او در پاسخ گفت: 'تا زمانی که به خدا توکل کنید، هیچ ترسی ندارد.' او داستانی از یک مرد شجاع برزگر تعریف کرد که در هنگام بروز طوفان، با تکیه بر ایمانش بر اراضیاش کار کرد و بالاترین محصول را برداشت. در نتیجه، ایمان او به خدا و تلاشش در دنیای پرفراز و نشیب، باعث شد که ترسها در زندگیش محو شوند.