هدف از آفرینش انسان عبادت و بندگی خداوند است و انسان به عنوان خلیفه خدا در زمین ماموریت دارد که زمین را آباد کند.
خداوند متعال در قرآن کریم به قضاوت و حکمت آفرینش اشاره کرده و هدف از خلقت انسان را مشخص کرده است. آیات قرآن همواره تأکیدی بر معنا و ارزش زندگی دارند و به نوعی رویای انسانی را آشکار میسازند. در سوره ذاریات آیه 56، فرموده است: 'وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ'، که به وضوح نشان میدهد که هدف اصلی خداوند از خلقت انسان و جن، بندگی و عبادت اوست. در این آیه، ما با مفهوم عبادت به عنوان اصل اساسی وجود انسان آشنا میشویم. این بدان معناست که بندگی، نه تنها یک عمل فیزیکی، بلکه یک حالت روحانی و ذهنی نیز محسوب میشود. در حقیقت، انسان صرفاً برای زندگی مادی و دنیوی خلق نشده است، بلکه او باید به درک عمیقتر از هستی و عبادت دست یابد. در سوره البقره آیه 30 نیز آمده است: 'وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً' که در اینجا خداوند به فرشتگان میگوید که انسان را به عنوان خلیفه خود در زمین قرار داده است. این موضوع به ما یادآور میشود که انسان نه تنها به عنوان یک موجود بیهدف خلق نشده، بلکه او وظیفه خطیری به عهده دارد. خداوند انسان را به عنوان خلیفهای در زمین انتخاب کرده و به همین دلیل است که انسان باید در کمال و آبادانی زمین کوشا باشد. این مأموریت مستلزم تلاش در راستای ارزشهای اخلاقی و انسانی است. با توجه به آیات ذکر شده، میتوان نتیجه گرفت که خداوند انسان را به عنوان موجودی مختار و با اراده آفریده است. این آزادی انتخاب، قدرتی است که انسان را قادر میسازد تا در مسیر عبادت و خدمت به خداوند گام بردارد. اصولاً زندگی انسان باید بر اساس ارزشهای الهی و اصول اخلاقی فوقالعادهای بنا شود که در قرآن به آنها اشاره شده است. این مسأله تأکید میکند که درک و تحقق این هدف از زندگی به ما کمک میکند تا به سمت معنویت و کمال پیش برویم و در خود آگاهی عمیقتری از وجود خود پیدا کنیم. از منظر فلسفی نیز، قضاوت و حکمت آفرینش همواره در نظر گرفته شده است. بطور کلی، یکی از سؤالات بنیادی که انسان همواره با آن دست و پنجه نرم میکند این است که چرا انسان به وجود آمده است. این سؤال، نه تنها در ادیان بلکه در فلسفههای مختلف نیز مطرح است. در حالی که ادیان غالباً به وجود خدا و قصد او در آفرینش پاسخ میدهند، فلسفهها ممکن است به بررسی وجودی انسان بپردازند. انسان باید در زندگی خود به دنبال شناخت خداوند و رسیدن به حالتی از خودآگاهی باشد. در حقیقت، یک انسان واقعی باید همواره در تلاش باشد تا با خداوند ارتباط برقرار کند و درک عمیقتری از وجود خود و دیگران پیدا کند. این مسیر هرچند ممکن است در ظاهر پر از چالشها و مشکلات باشد، اما دستیابی به معنای واقعی زندگی و شناخت الهی در نهایت میتواند منجر به آرامش و کمال روحی شود. هدف انسان از آفرینش در حقیقت، از دیدگاه اسلامی به معنای سیر و سلوک در راه خدا و استفاده از قدرت اختیار برای نزدیک شدن به خداوند است. در این راستا، انسان باید در تمامی عوالم وجودی، از جمله عوالم مادی و معنوی، به دنبال کمال و حقیقت باشد. قرآن کریم به عنوان یک راهنمای جامع، به انسانها ابزارهایی میدهد تا با استفاده از آن به بهترین شکل ممکن در این مسیر حرکت کنند. به همین ترتیب، اخلاق و رفتار نیکو به عنوان یکی از حلقههای کلیدی در این مسیر پیروز و موفق محسوب میشوند. در واقع، اگر انسانها با یکدیگر با احترام، محبت و دوستی رفتار کنند، این رفتارها نه تنها جامعه را به سمت رشد و تعالی سوق میدهد، بلکه همچنین باعث میشود که آنها بتوانند به هدف نهایی خود که همان عبادت و بندگی خداوند است، برسند. این عمل نیکو نه تنها در سطح شخصی بلکه در سطح جمعی نیز تأثیرگذار است. در نهایت، مهم است که به یاد داشته باشیم که زندگی خود را مدیریت کنیم و با نیت خالص به سمت اهداف الهی پیش برویم. ما باید همواره در این مسیر ثابت قدم باشیم و از معصیت و دوری از خداوند پرهیز کنیم. یقیناً با رعایت این اصول و نزدیک شدن به ارزشهای الهی میتوانیم به سرمنزل مقصود که هدف اصلی آفرینش ماست، دست پیدا کنیم. با گام برداشتن در مسیر الهی و تلاش در راستای عبادت خداوند، میتوانیم به سعادتی پایدار و حقیقی دست یابیم.
وَما خلقت الجن و الإنس الا ليعبدون.
و هرگاه پروردگارت به ملائکه گفت: من در زمین جانشینی قرار میدهم.
روزی جوانی به نام علی به شدت در فکر زندگی خود بود و از خود میپرسید که زندگیاش چرا و به چه دلیلی است. او به باغی در کنار روستای خود رفت و به درختان سرسبز و شکوفههای زیبا نگاه کرد. ناگهان به یاد آیات قرآن افتاد که هدف از آفرینش را تبیین میکنند. او تصمیم گرفت که زندگیاش را با عبادت و خدمت به دیگران پر کند و هر روز سعی کند در راه خدا گام بردارد. علی متوجه شد که هر چه بیشتر در این مسیر قدم بردارد، احساس آرامش و خوشبختی بیشتری خواهد داشت.