عدم گرایش به حق ممکن است ناشی از جهل، تمایلات دنیوی و غفلت از یاد خدا باشد.
در قرآن کریم، دلائل بسیاری برای عدم گرایش برخی افراد به راه حق و ایمان وجود دارد. خداوند در سوره بقره آیه 26 میفرماید: 'إن الله لا يستحيي أن يضرب مثلا ما بعوضة فما فوقها...' این آیه نشاندهندهی این است که برخی افراد بر اثر جهل و نادانی نمیتوانند حقایق را درک کنند. این درک نادرست میتواند ناشی از موانع قلبی و روانی آنها باشد. همچنین، موانعی مانند تمایلات دنیوی و شک و تردید نیز بر روی انتخابهای روزمره انسانها تأثیر میگذارد. در سوره یونس آیه 100 آمده است: 'وما كان لنفس أن تؤمن إلا بإذن الله...' این بدان معناست که هدایت یک نعمت الهی است و اگر خدا بخواهد، فردی را به سمت حق راهنمایی میکند. در واقع، برخی افراد به خاطر بیتوجهی به آیات الهی و غفلت از یاد خدا به اشتباهات خود ادامه میدهند. همچنین، در سوره زمر آیه 53 خداوند میفرماید: 'قل يا عبادي الذين آمنوا اتقوا ربكم...' که نشان از این دارد که خدا همواره بندگان مؤمن خود را دعوت به پرهیزگاری و تقوا میکند. در این میان، نیاز است که انسانها برای بازگشت به سوی خداوند، خود را از زنجیرهای دنیا آزاد کنند و برای حقایق زندگی، احساساتی از قبیل عشق، محبت و شفقت را در خود پرورش دهند.
خدا هیچگاه از زدن مثل به مَثَل مگس یا بالاتر از آن شرم نمیکند...
و هیچنفس نمیتواند بدون اجازه خدا ایمان بیاورد...
بگو ای بندگان من که ایمان آوردهاید، از خدا پرهیز کنید...
داستانی از سعدی میگوید که روزی مردی به دلایلی از حق دور شده بود و در عالمی پر از کفر و شک به سر میبرد. روزی به خاطر یک آیه از قرآن با خود فکر کرد و تصمیم گرفت تا بازگردد. او به یاد آورد که خدا او را دوست دارد و دلش را با یاد خدا آرام کرد و به راه راست برگشت.