پاسخ قرآن
انسان در زندگی روزمره خود به دلیل عوامل مختلف دچار غفلت میشود. غفلت یکی از مشکلات اصلی انسانها در مسیر رشد و تعالی است و کسانی که در این وضعیت گیر میکنند، به راحتی از معانی عمیق زندگی و اهداف اساسی آن غافل میمانند. یکی از مهمترین علل این غفلتها، سرگرم شدن به مسائل دنیوی و نپرداختن به معانی عمیق زندگی است. زندگی انسان امروز به گونهای است که در دریایی از مسائل مادی و دنیوی غوطهور است و این مشکلات، فرد را به شدت درگیر میکند و او را از یادآوری آنچه واقعاً ارزشمند است، غافل میسازد. در قرآن کریم، خداوند در سوره اعراف آیه 179 میفرماید: 'و لقد ذّرأنا لجهنم کثیرا من الجِنّ و الانس، لهم قلوب لا یفقهون بها و لهم اعین لا یبصرون بها و لهم آذان لا یسمعون بها.' این آیه به ما یادآوری میکند که بسیاری از مردم به رغم داشتن قوه تفکر و درک، به غفلت دچارشدهاند و از حقایق بزرگ زندگی غافل میمانند. این غفلت نه تنها زندگی فردی انسان را تحت تأثیر قرار میدهد، بلکه بر روی جامعه و فرهنگ نیز تأثیر میگذارد و در نهایت، تقدیر انسانها را به سمتی میبرد که شاید هیچگاه قابل بازگشت نباشد. یکی دیگر از عوامل غفلت، زندگی در دنیایی پر از زرق و برق و سرگرمیهای متنوع است. با پیشرفت تکنولوژی، دسترسی به اطلاعات و سرگرمیها به شکلی همواره در دسترس قرار گرفته است. این وضعیت، انسان را به صورتی دچار روزمرگی میکند که او را از تفکر در مورد اهداف بزرگ و معانی عمیق وجودش بازمیدارد. این گونه دنیای پرهیاهو، باعث میشود که انسان در سطحی از زندگی بماند که از جستجوی عمق وجودی خود غافل گردد. در این زمینه، خداوند در سوره تغابن آیه 14 میفرماید: 'یا أیها الذین آمنوا لَا تَشْغَلَكُمْ أَمْوَالُكُمْ وَلَا أَولَادُكُمْ عَنْ ذِكرِ اللَّه.' این پیام بهروشنی نشان میدهد که چقدر مهم است که انسانها تحت تأثیر زرق و برق دنیا قرار نگیرند و به یاد خداوند و معانی روحانی زندگی بپردازند. در واقع، آیه به ما یادآوری میکند که انسانی که درگیر دنیا و مسائل مادی است، به راحتی میتواند از یاد خدا غافل شود و تمام تمرکز خود را بر روی دنیا بگذارد. بنابراین، در نظر گرفتن غفلت و تلاش برای غلبه بر آن از طریق یادآوری و رجوع به قرآن و معانی اخلاقی و معنوی، میتواند انسان را از این وضعیت نجات دهد. آیات قرآن کریم درباره غفلت و بصیرت، دعوت به تفکر و اندیشیدن درباره عالم وجود و زندگی مؤمنانه است. این دعوت به انسان میآموزد که باید زمان بیشتری را برای تأمل و تفکر در مورد اهداف و معانی زندگی خود صرف کند، چرا که ایمان و یاد و ذکر خداوند میتواند او را از غفلت دور کند و در مسیر رشد و تعالی قرار دهد. در نهایت، از غفلت به یادگیری و یادآوری حقایق زندگی باید اقدام کرد تا توانایی درک و شهود انسان بازگردد. یادآوری، تفکر و جستجوی معانی عمیق زندگی، نه تنها در قرآن بلکه در تمامی آموزههای دینی و علمی نیز توصیه شده است. همچنین، باید به این نکته توجه داشت که غفلت تنها یک مشکل فردی نیست، بلکه جامعه هم تحت تأثیر این غفلت قرار میگیرد و در نتیجه، باید همگان را به فکر و تامل در مورد زندگی و اهداف وجودی دعوت کنیم. با ایستادن در صف شنوندگان و به کارگیری آموزههای دینی و ارزشهای انسانی، میتوانیم به یکدیگر در مسیر رشد و تعالی کمک کنیم و از این غفلت جدی و ویرانگر رهایی یابیم. بنابراین، برای مبارزه با غفلت، ضروری است که افراد زمان خود را برای مدیتیشن و تفکر درباره خداوند و معانی بزرگ وجودی خود اختصاص دهند. این اقدام میتواند به افراد کمک کند تا زندگی خود را با هدف و معنادار سازند و از نگرانیهای روزمره و دنیای مادی فاصله بگیرند. با توجه به این تفکرات و آموزهها، ضروری است که جامعه به ایکس و آگاهی نسبت به آموزههای عمیق دینی و معنوی در مسیر رشد و تعالی بپردازد و آن را به نسلهای آینده انتقال دهد تا آنان نیز از غفلت دور بمانند و روش صحیح زندگی را بیاموزند.
آیات مرتبط
وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِّنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ ۖ لَهُمْ قُلُوبٌ لَّايَفْقَهُونَ بِهَا ۖ وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَّا يُبْصِرُونَ بِهَا ۖ وَلَهُمْ آذَانٌ لَّا يَسْمَعُونَ بِهَا ۚ أُو۟لَـٰئِكَ كَالأَنْعَامِ ۖ بَلْ هُمْ أَضَلُّ
و قطعاً ما برای جهنم، بسیاری از جن و انسانها را آفریدهایم؛ آنها قلبهایی دارند که نمیفهمند و چشمانی دارند که نمیبینند و گوشهایی دارند که نمیشنوند. آنان همچون چهارپایانند، بلکه آنها گمراهترند.
اعراف : 179
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُشْغِلْكُمْ أَمْوَالُكُمْ وَلَا أَوْلَادُكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ ۚ وَمَن يَفْعَلْ ذَٰلِكَ فَأُو۟لَـٰئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ
ای کسانی که ایمان آوردهاید، اموال و فرزندان شما نباید شما را از یاد خدا غافل کند و هر کس چنین کند، از زیانکاران است.
تغابن : 14
داستانی دلنشین
روزگاری در یک قریه، مردی به نام علی وجود داشت که همواره در کوچه و بازار مشغول کار و خرید و فروش بود. او به تدریج از یاد خدا غافل شده و دلش به سرگرمیها و دنیای مادی معطوف شده بود. روزی یکی از دوستانش به او گفت: 'علی! آیا هرگز فکر کردی که به چه چیزی در زندگی ارجحیت داری؟' علی از این سوال شگفتزده شد و تصمیم گرفت تا مدتی تأمل کند. بر اثر تفکر و رجوع به آیات قرآن، به حقیقتی دست یافت که زندگیاش را تغییر داد؛ او تصمیم گرفت تا وقت بیشتری را به عبادت و نماز بگذرانده و از این طریق از غفلت بیرون آید.