آیا خداوند به نیت‌های خام و ناقص من هم توجه دارد؟

بله، بدون شک و تردید، خداوند متعال نه تنها به نیت‌های ما توجه دارد، بلکه علم او بر هر آنچه در دل‌ها می‌گذرد، حتی پیش از آنکه به عمل تبدیل شود یا کاملاً شکل بگیرد، احاطه کامل دارد. این یکی از جنبه‌های اعجاز قدرت و رحمت بی‌کران الهی است که او به کوچکترین تمایلات، افکار ناپخته، و آرزوهای نیمه‌کاره‌ای که در ذهن و قلب انسان خطور می‌کند، آگاه است. قرآن کریم بارها بر علم مطلق خداوند تأکید کرده است و او را «علیمٌ بذات الصدور» (آگاه به آنچه در سینه‌هاست) معرفی می‌کند. این بدان معناست که هیچ نیتی، هرچند خام و ناقص، از دید او پنهان نمی‌ماند. تصور کنید که انسان موجودی است پیچیده با افکار و احساسات درونی که همواره در حال تحول هستند. بسیاری از اوقات، نیت‌های ما در ابتدا کاملاً واضح و شفاف نیستند؛ ممکن است با تردید، ترس، یا عدم قطعیت آمیخته باشند. گاهی اوقات، یک نیت خیر در ذهن ما جرقه می‌زند، اما هنوز مسیر، ابزار، یا حتی توانایی کامل برای تحقق آن را نداریم. در این شرایط، آیا ممکن است خداوند، خالق بی‌همتای ما، به چنین نیت‌های اولیه و شکل‌نگرفته‌ای بی‌توجه باشد؟ پاسخ قاطعانه، "هرگز" است. خداوند به دلیل کمال مطلقش، به تمام ابعاد وجودی انسان آگاه است. او می‌داند که ما موجوداتی هستیم که در حال تکامل معنوی و فکری هستیم. مسیر ایمان و عبودیت یک مسیر تدریجی است و نیت‌ها نیز در این مسیر از حالتی خام به حالتی پخته‌تر و کامل‌تر می‌رسند. مهم این است که بذرهای نیت خیر در دل کاشته شوند. خداوند به نیت‌های صادقانه و خالصانه، حتی اگر در مراحل اولیه خود باشند و هنوز به مرحله عمل نرسیده‌اند، بها می‌دهد و آن‌ها را در نظر می‌گیرد. این رحمت واسعه الهی است که به بنده اجازه می‌دهد حتی با افکار و تمایلات درونی خود، راهی برای کسب رضایت پروردگار بیابد. نیت، در اسلام، از جایگاه بسیار رفیعی برخوردار است. پیامبر اکرم (ص) فرمودند: "إنما الأعمال بالنیات" (اعمال به نیت‌ها بسته‌اند). اگرچه این حدیث بیشتر به این نکته اشاره دارد که ارزش و پاداش یک عمل به نیت پشت آن بستگی دارد، اما از نگاه وسیع‌تر قرآن، حتی نیت‌های نیکوی محض که به دلیل موانع بیرونی یا ضعف انسانی به ثمر نمی‌نشینند، مورد لطف الهی قرار می‌گیرند. فرض کنید کسی نیت خالصانه‌ای برای کمک به فقرا دارد، اما به دلیل فقر خود یا مشکلات دیگر، نمی‌تواند به آن جامه عمل بپوشاند. خداوند این نیت صادقانه را می‌داند و ممکن است به آن پاداش دهد یا حداقل آن را در میزان رحمت خود لحاظ کند. این نشان‌دهنده عدالت و فضل خداوند است که حتی در مراحل اولیه اراده و تصمیم‌گیری نیز به بندگانش نظر دارد. توجه خداوند به نیت‌های خام و ناقص ما، منبع عظیمی از امید و انگیزه است. این بدان معناست که ما نباید از شروع یک کار خیر، حتی اگر خود را ناتوان یا ایده‌هایمان را نپخته می‌دانیم، ناامید شویم. هر قدم، هر فکر خوب، و هر نیت صادقانه‌ای که در مسیر رضایت الهی برداشته می‌شود، از دید خداوند پنهان نمی‌ماند و بی‌پاسخ نخواهد ماند. او به دل‌های ما نگاه می‌کند، به عمق وجودمان، و به میزان اخلاص و تلاشمان در مسیر خیر. این مفهوم، بار مسئولیت اخلاقی ما را نیز افزایش می‌دهد؛ زیرا می‌دانیم که حتی درونی‌ترین افکار و نیت‌هایمان نیز در محضر الهی مکشوف است. پس باید همواره در جهت پاکی نیت‌ها و هدایت آن‌ها به سوی خیر بکوشیم. قرآن کریم، انسان را به تفکر و تدبر دعوت می‌کند و این تدبر اغلب با نیت‌های اولیه و سؤالاتی درونی آغاز می‌شود. خداوند این مراحل اولیه تفکر را نیز می‌بیند و ارج می‌نهد. او نه تنها نیت‌های کامل، بلکه بذر نیت‌ها را نیز می‌شناسد و با آن‌ها تعامل می‌کند. این نشان‌دهنده ارتباط عمیق و همه‌جانبه خداوند با مخلوقش است. او مانند پدری مهربان است که حتی کوچکترین تلاش‌های کودک خود را برای راه رفتن یا صحبت کردن، هرچند ناقص، تشویق می‌کند و ارزشمند می‌شمارد. خداوند نیز همین‌گونه با بندگانش رفتار می‌کند؛ او مشوق رشد و تکامل معنوی ماست. پس می‌توان با اطمینان کامل گفت که خداوند به نیت‌های خام و ناقص ما نه تنها توجه دارد، بلکه آنها را می‌داند، درک می‌کند، و در مسیر رحمت و فضل خود می‌پذیرد و راهنمایی می‌کند تا به کمال و خلوص برسند. این امیدواری، ما را به سمت پرورش نیت‌های خیر و تلاش مستمر برای عملی کردن آنها، هرچند با کاستی، سوق می‌دهد. این اطمینان به ما آرامش می‌دهد که حتی در ضعف‌ها و کاستی‌هایمان، خدایی داریم که مهربانانه به ما می‌نگرد و ما را در مسیر رشد و کمال یاری می‌رساند. این نشان از حکمت و عدل الهی است که فراتر از اعمال ظاهری، به جوهره وجود و عمق اراده انسان توجه می‌کند.