پاسخ قرآن
فهمیدن اینکه آیا خداوند از بندگانش راضی است یا خیر، یکی از سوالات عمیق و مهم در زندگی هر مؤمنی است. این سوال نه تنها به عنوان معیاری برای زندگی دینی و معنوی فرد محسوب میشود، بلکه به نوعی پایهگذار زندگی او نیز میباشد. در دین اسلام که در آن بر انجام اعمال نیک و جلب رضایت پروردگار تأکید بسیاری شده است، شناخت نشانههای رضایت خداوند اهمیت ویژهای دارد. در قرآن کریم، خداوند نشانههایی را برای شناخت رضایت خود قرار داده است که در این مقاله به بررسی آنها خواهیم پرداخت. یکی از مهمترین این نشانهها، انجام اعمال صالح و احسان به دیگران است. در سوره آل عمران آیه 133، خداوند به مؤمنان دستور میدهد که به سمت آمرزش و بهشتی حرکت کنند که عرض آن به وسعت آسمانها و زمین است و برای پرهیزکاران آماده شده است. این آیه به وضوح بیان میکند که خداوند از بندگانی که در مسیر نیکی و احسان به دیگران قدم برمیدارند، خشنود است. این حرکت به سمت آمرزش و بهشت، نشانهای از رضایت خداوند و جلب محبت اوست. از سوی دیگر، در سوره مائده آیه 93، خداوند میفرماید که کسی که کار نیک انجام دهد، نجات مییابد. این آیه به ما میگوید که اعمال صالح نه تنها در این دنیا سبب رضایت خداوند میشود، بلکه در آخرت نیز به نجات انسان میانجامد. بنابراین، این نکته که اعمال نیک میتواند جلب رضایت الهی کند، به وضوح در قرآن کریم منعکس شده است. همچنین در سوره بقره آیه 177، خداوند به اهمیت ایمان و عمل صالح اشاره میکند و میفرماید که ایمان واقعی نه تنها به اعتقاد بلکه باید با عمل توأم باشد. این بیان حاکی از آن است که ایمان بدون عمل، در حقیقت ناقص است و برای اینکه خداوند از بندگانش راضی شود، باید هر دو این ویژگیها در انسان وجود داشته باشد. از طرفی دیگر، اگر فردی میبیند در زندگیاش توفیق در انجام اعمال نیک و عبادات دارد و به دیگران کمک میکند، این میتواند نشانهای از رضایت خداوند باشد. توفیق در انجام کار خیر و عبادات به معنای این است که خداوند اراده کرده تا شخص، به راه راست گام بردارد و این گامها به فرد احساس نزدیکی به خدا و رضایت او میدهد. احساس درونی آرامش و سکون در دل نیز از دیگر نشانههای رضایت خداوند به شمار میآید. هنگامی که انسان در برابر مشکلات زندگی به خدا توکل میکند و با ایمان به او زندگی میکند، احساس آرامش و اطمینان بیشتری پیدا میکند. این احساس آرامش نشاندهنده رضایت خداوند از بندگانش است. باید توجه داشت که رضایت خداوند تنها به اعمال ظاهر مربوط نمیشود، بلکه نیت و روحیه فرد نیز اهمیت دارد. هنگامی که ما نیت پاک و خالصانهای در انجام کار نیک داریم، آن کار بیشتر احتمال دارد که مورد پسند خداوند قرار گیرد. بنابراین، نیت را نمیتوان نادیده گرفت و باید در تمامی اقداماتمان مورد توجه قرار گیرد. شکرگزاری و تقوای بیشتر نیز از دیگر عواملی هستند که میتوانند ما را به رضایت خداوند نزدیکتر کنند. شکرگزاری از نعمتها و موهبتهای الهی، در واقع باعث افزایش برکت و رضایت خداوند در زندگی میشود. در کنار این، تقوای الهی و پرهیز از گناهان و خطاها نیز از جمله عواملی است که موجب خشنودی خداوند میگردد. اگر فردی با تقوای راستین در زندگی خود پیش برود، بهترین راه را برای جلب رضایت خداوند انتخاب کرده است. رابطه انسان با خداوند و تحقق رضایت الهی، به عوامل متعددی بستگی دارد و هر کدام از این نشانهها میتواند ما را به شناخت بهتری از رضایت خداوند برساند. در نهایت، این درک و شناخت از رضایت خداوند میتواند به مؤمنان کمک کند تا در مسیر درست زندگی کنند و به دنبال بهبود رفتار و نیتهای خود باشند. در زندگی روزمره خود، با توجه به نشانههایی که قرآن کریم به ما میآموزد، میتوانیم خود را ارزیابی کنیم و سعی کنیم به سمتی حرکت کنیم که خداوند از ما راضی باشد.
آیات مرتبط
وَسَارِعُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ
و به سوی آمرزش پروردگارتان و بهشتی بشتابید که عرض آن به وسیله آسمانها و زمین است و برای پرهیزکاران آماده شده است.
آل عمران : 133
لَا جُنَاحَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أَنْ يَأْكُلُوا مِمَّا أَحَلَّ اللَّهُ لَهُمْ ۚ وَإِن كَانَ أَبَوَاهُمْ كَافِرَيْنِ
بر کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام میدهند، هیچ گناهی در آنچه خدا بر آنان حلال کرده، نیست، و حتی اگر پدر و مادرشان کافر باشند.
مائده : 93
لَيْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَن آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالْنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّائِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءَ وَحِينَ الْبَأْسِ أُو۟لَـٰئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا ۖ وَأُو۟لَـٰئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ
نیکوکارى این نیست که وجه خود را به سوى مشرق و مغرب کنید، ولى نیکوکارى آن است که به خدا و روز جزا و فرشتگان و کتاب و پیامبران ایمان آورید و مال خود را با اینکه دوستش دارید به خویشاوندان و یتیمان و مسکینان و در راه ماندگان و سائلان و آزاد کردن بردگان بدهید و نماز را برپا دارید و زکات دهید و به عهد خود وفا کنید آنگاه که به عهد برسید و در سختىها و آفتها و هنگام جنگ صبر پیشه کنید؛ اینها هستند که راست گفتهاند، و اینها هستند که پرهیزگارانند.
بقره : 177
داستانی دلنشین
روزی زاهدی در کنار دریا نشسته بود و به غروب آفتاب مینگریست. او در دل خود به یاد جوانانی افتاد که تمام وقتشان صرف چیزهای بیارزش میشود. او تصمیم گرفت که از تجربیاتش استفاده کند و به جوانان بیاموزد که با اعمال نیک و محبت به یکدیگر، میتوانند رضایت خداوند را جلب کنند. چندی بعد، جوانانی که او را میشناختند، به او مراجعه کردند و خواستند راههای جلب رضایت خدا را یاد بگیرند. زاهد با خوشحالی به آنها درس میداد و رضایت خداوند را در چشمانشان میدید.