کمک به فقرا از طریق صدقه، زکات، و تأمین نیازهای آنها مورد تاکید قرآن قرار دارد.
قرآن کریم نسبت به کمک به فقرا و نیازمندان تأکید زیادی دارد. در سوره بقره آیه 177، خداوند میفرماید: 'احسان در واقع تنها این نیست که به سمت قبله خود در حال عبادت بایستی، بلکه احسان این است که به خدا و روز قیامت و فرشتگان و کتابها و پیامبران ایمان داشته باشی و مال خود را با محبت به نزدیکان و یتیمان و مسکینان و رهگذران و سائلان و برای رهایی از اسیران بدهی.' این آیه به وضوح اشاره به اهمیت صدقه و کمک به نیازمندان دارد. همچنین در آیه 261 سوره بقره به مادیاتی اشاره شده که به نیازمندان کمک میشود، و وعدهای در آن اشاره شده که 'مثل کسانی که مال خود را در راه خدا انفاق میکنند، مانند دانهای است که هفت خوشه بروید.' این تصویر زیبایی از تأثیر انفاق در زندگی اجتماعی و فردی ارائه میدهد. از اینرو، کمک به فقرا را میتوان به روشهای مختلفی اقدام کرد؛ از جمله: پرداخت زکات، صدقه، و کمک به تأمین نیازهای اساسی آنها. نیز قرآن در سوره توبه آیه 60، به ثمان مبنای انفاق اشاره میکند، که شامل زکات و صدقات برای فقرا و نیازمندان است. از طرفی میتوان با تقویت مهارتهای آنان یا ایجاد فرصتهای شغلی نیز به آنها کمک کرد. باید توجه داشت که کمک کردن نه تنها یک عمل خیرخواهانه است، بلکه فرصتی برای تحکیم روابط اجتماعی و تقویت همدلی در جامعه نیز محسوب میشود.
نه احسان این است که روی خود را به سوی شرق و غرب بگردانید، بلکه احسان این است که به الله و روز قیامت و فرشتگان و کتابها و پیامبران ایمان داشته باشید و مال خود را با محبت به نزدیکان و یتیمان و مسکینان و رهگذران و سائلان و برای رهایی از اسیران بپردازید.
مثل کسانی که مال خود را در راه خدا انفاق میکنند، مانند دانهای است که هفت خوشه بروید؛ در هر خوشه صد دانه است و خداوند به هر کس بخواهد چند برابر مینماید.
صدقات تنها برای فقرا و مسکینان و کارمندان آنها و کسانی است که دلشان به آنها گرمی میگیرد و برای آزادی بندگان و برای اضافهکاران و در راه خدا و به مسافران است؛ واجبی از جانب خداوند است و خداوند دانا و حکیم است.
روزی یک مرد ثروتمند تصمیم گرفت که بخشی از ثروت خود را به فقرا ببخشد. او برای توزیع کمکهامش به یک منطقه محروم رفت و با چهرههای شاد فقرا مواجه شد. یکی از بچهها از او خواست که به مدارس آنها توجه بیشتری داشته باشد تا بچهها بتوانند بیاموزند و از فقر نجات یابند. آن مرد تحت تأثیر قرار گرفت و تصمیم گرفت نه تنها پول بدهد، بلکه همچنین امکانات آموزشی جدیدی فراهم کند. او فهمید که کمک به فقرا فقط در حد تأمین مالی نیست، بلکه باید کل زندگی آنها را بهبود بخشد.