پاسخ قرآن
مقدمه ایمان و تسلیم به حکمت خداوند یکی از مباحث کلیدی در دین اسلام است که در قرآن کریم بهوفور مورد تأکید قرار گرفته است. انسانها در مسیر زندگی با چالشها و مشکلات فراوانی روبرو میشوند و در این راستا، ایمان به خداوند و تسلیم در برابر خواست او میتواند راهگشا باشد. در این مقاله به بررسی دو آیه از قرآن و معانی و تفاسیر آنها میپردازیم تا روشن شود که چگونه حکمت خداوند میتواند زندگی بشر را در تمامی ابعاد راهبری کند. اهمیت ایمان و تسلیم در قرآن در سوره بقره آیه 286، خداوند میفرماید: 'خداوند هیچکس را جز به اندازه تواناییاش مکلف نمیسازد.' این آیه به وضوح نشان میدهد که خداوند بر اساس حکمت و علم خود هر انسانی را به وظایفی میگمارد که مطابق با ظرفیت و توانایی اوست. اگر دقت کنیم، درمییابیم که این آیه نه تنها به ما امید میدهد بلکه بر مسئولیت ما نیز تأکید میکند. در زندگی، ما با مسائلی روبهرو میشویم که ممکن است از نظر روحی و جسمی برایمان سخت باشد، اما با ایمان به این حقیقت که خداوند هرگز بیشتر از توان ما را از ما نمیخواهد، میتوانیم از پس این چالشها برآییم. بهعنوان مثال، در مواجهه با مشکلات اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی، گاهی اوقات احساس ناکامی و ضعف میکنیم. اینجا است که باید به یاد آوردیم که هر سختی و مشقتی که خداوند برای ما مقدر کرده است، بر اساس حکمتش است و ما میتوانیم از آن درسی بگیریم. بهراستی اگر ایمان به حکمت خداوند در دل داشته باشیم، هرچند به مشکل خوبی در زندگی نرسیم، اما میدانیم که مقصود و حکمت خداوند حتماً در این مسأله نهفته است. در ادامه، در سوره آل عمران آیه 54، آمده است: 'و مکروا و مکر الله و الله خیر الماکرین.' آیه فوق به ما یادآوری میکند که انسانها میتوانند نقشههای خود را بکشند و در پی اهداف مختلف زندگی خود باشند. اما نقشه خداوند، به عنوان خالق عالم و حکیم حکمت، از همه نقشهها برتر و بهتر است. این آیه به ما این درس را میدهد که نباید به مقاصد و نقشههای خودمان دل ببندیم، بلکه باید به خداوند توکل کنیم و بدانیم که او میداند چه زمانی چه راهی مناسب است. در حقیقت، میتوان گفت که معرفت به نقشههای خداوند و حکمت او و تسلیم در برابر آن وصفی از انسانی مؤمن و باایمان است. در این راستا، شک و تردید در حکمت خداوند، نه تنها نادرست است، بلکه در نهایت میتواند منجر به ناامیدی و دوری از خداوند شود. ما به عنوان مخلوقان در برابر خالق خود، باید به خالق خود اعتماد کامل داشته باشیم و نقش خود را در این نظام هستی بشناسیم. رسول اکرم (ص) نیز در حدیثی فرمودهاند: 'موحد کسی است که در همه حال راضی به قضا و قدری باشد.' این روایت تأکید میکند که تسلیم به اراده الهی، نشانهای از ایمان واقعی است. در واقع، راز آرامش و سکون در زندگی در ایمان به قضا و قدر الهی نهفته است. انسان مؤمن بایستی در هر حالتی، اعم از سختیها یا آسایش، به حکمت خداوند اعتماد کند و از آنچه که بر او جاری میشود، راضی باشد. وظیفه امروز ما در دنیایی که ما در آن زندگی میکنیم، چالشها و تحولات روزافزون به قدری است که ممکن است برخی از افراد را دچار شک و تردید کند. اما در چنین شرایطی، وظیفه ما بهعنوان انسانهای مؤمن، تقویت ایمان و صبر در برابر مشکلات است. با درک این مفاهیم و تسلیم به خواست خداوند، میتوانیم به بهبود روحیه خود و دیگران کمک کنیم. نتیجهگیری همانطور که در آیات قرآن کریم و روایات پیامبر (ص) آمده است، ایمان به حکمت و توانایی خداوند بر تمامی ابعاد زندگی ما تأثیرگذار است. بنابراین ما باید به ویژه در دشواریها به یاد داشته باشیم که هر چه در زندگی بر ما میگذرد، به خواست و حکمت خداوند بوده و او از ما بیشتر از توانمان نمیخواهد. به علاوه، با تسلیم در برابر اراده الهی، میتوانیم به آرامش و رضایت درون دست یابیم. در واقع، ایمان به خداوند و تسلیم به حکمت او نه تنها راهگشای ما در زندگی است، بلکه مسیر روشنتری برای شناخت حکمت و قدرت او و در نهایت نزدیکتر شدن به او را فراهم میآورد.
آیات مرتبط
لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا.
خداوند هیچکس را جز به اندازه تواناییاش مکلف نمیسازد.
بقره : 286
وَمَكَرُوا وَمَكَرَ اللَّـهُ ۗ وَالَّـهُ خَيْرُ الْمَاكِرِينَ.
و مکر کردند و خداوند نیز مکر کرد و خدا بهترین مکرکنندگان است.
آل عمران : 54
داستانی دلنشین
روزی، فردی به نام حسین در زندگیاش با مشکلاتی مواجه شد و از خود میپرسید چرا این مشکلات برایش پیش آمده است. او احساس ناامیدی میکرد، اما یک روز به تلاوت قرآن نشست و به آیهای برخورد کرد که میگفت: 'خداوند هیچکس را جز به اندازه تواناییاش مکلف نمیسازد.' این آیه به او ارامش و امید داد. حسین فهمید که خداوند عادل است و حکمت او فراتر از درک انسانهاست. او تصمیم گرفت بر مشکلاتش صبر کند و به اندازه تواناییاش تلاش کند.