برخی انسانها به دلیل کفر، نفاق و دوری از هدایت الهی، هرگز هدایت نمیشوند.
در قرآن کریم، مسأله هدایت و گمراهی انسانها به وضوح مطرح شده است. خداوند در سوره بقره آیه 6 و 7 میفرماید: 'إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا سَوَاءٌ عَلَيْهِمْ ءَأُنذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنذِرْهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ'. این آیه نشان میدهد که برای برخی افراد، ایمان به خدا و قبول دعوت الهی ممکن است امری محال باشد. در سوره یونس آیه 100 نیز میفرماید: 'وَمَا كَانَ لِنَفْسٍ أَنْ تُؤْمِنَ إِلَّا بإذنِ اللَّهِ'. بنابراین، هدایت و گمراهی به اراده الهی مرتبط است. در حقیقت، انسانها دارای اراده آزاد هستند اما این آزادی، به همراه مسؤولیتهای بزرگی نیز میآید. هر انسانی برای انتخابهای خود آزاد است، اما باید بپذیرد که عواقب این انتخابها نیز بر دوش خود او خواهد بود. در سوره آل عمران آیه 26، خداوند میفرماید: 'اللّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُوتِى الْمُلْكَ مَن تَشَاءُ وَتَنزِعُ الْمُلْكَ مِمَّن تَشَاءُ'. بنابراین، بعضی از افراد به دلیل انتخابهای نادرست و دوری از ولایت و هدایت الهی، به گمراهی سوق داده میشوند. همچنین در سوره مائده آیه 41 آمده است: 'يَاأَيُّهَا الرَّسُولُ لَا يَحْزُنكَ الَّذِينَ يُسَارِعُونَ فِي الْكُفْرِ مِنَ الَّذِينَ قَالُوا آمَنَّا بِأَلْسِنَتِهِمْ وَلَمْ تَؤْمِنْ قُلُوبُهُمْ'. این آیات به ما یادآوری میکند که هدایت الهی بر اساس نیات و قلب انسانها است، و اگر قلبی مملو از کفر و نفاق باشد، هرگز نمیتواند به سمت هدایت سوق داده شود.
کسانی که کافر شدهاند، بر آنها فرقی نمیکند، چه هشدار بدهی و چه ندهی، هرگز ایمان نخواهند آورد.
و هیچ کس نمیتواند ایمان آورد مگر به اراده خدا.
الاه به تو او پادشاهی عطا میکند که بخواهد و پادشاهی را از آن کسی که بخواهد میگیرد.
روزی بود که دو دوست به نامهای سهراب و آرش در مورد زندگی و ایمانشان صحبت میکردند. سهراب میگفت که چرا برخی از انسانها نمیتوانند به حقیقت برسند و هدایت نشوند. آرش تنها با آرامش به او جواب داد: 'دوست من، گاهی قلبها به انحراف میروند و به محض اینکه انسان از خدا دور شود، دیگر نمیتواند به هدایت الهی دست یابد. ما باید مراقب باشیم و تلاش کنیم تا همواره نزدیک به خداوند بمانیم.' سهراب از این گفتهها تأثیر گرفت و یادش آمد که باید به ایمان خود بیشتر توجه کند.