غفلت از یاد خدا و عدم توجه به دستورات او، از دلایل دور شدن از هدایت است.
در قرآن کریم، مسأله هدایت و دور شدن از آن به وضوح مطرح شده است. هدایت به عنوان یک نعمت بزرگ الهی در زندگی فردی و اجتماعی انسانها شناخته میشود. در واقع، هدایت به معنای دریافت برنامهای از سوی خداوند است که به انسان کمک میکند تا در مسیر درست زندگی قرار گیرد و از انحراف و بیراههها دور شود. اما برعکس، دور شدن از هدایت به معنای از دست دادن این نعمت و در نهایت، غرق شدن در تاریکی و فساد است. یکی از دلایل عمدهای که ممکن است باعث دوری ما از هدایت شود، غفلت از یاد خداوند و بیتوجهی به دستورات اوست. این غفلت میتواند به تدریج ما را از مسیر صحیح زندگی دور کند و ما را به گمراهی و ضلالت دچار نماید. در سوره انفال، آیه 24 میخوانیم: 'يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا استَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إذا دَعَاکُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ'؛ یعنی ای کسانی که ایمان آوردهاید، وقتی خدا و رسول شما را به چیزی دعوت میکنند که شما را زنده میکند، پاسخ دهید. این آیه نشان میدهد که اگر ما به دعوتهای الهی پاسخ ندهیم و در زندگیمان غفلت کنیم، ممکن است از هدایت دور شویم. به همین خاطر، اطاعت از دستورات خداوند و پیامبرش از اهمیت بالایی برخوردار است و نارضایتی و غفلت از این دستورات میتواند ما را از مسیر راست دور کند. همچنین، در سوره آل عمران، آیه 8 آمده است: 'رَبَّنَا لَا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا'؛ این آیه نشاندهنده نیاز همیشگی انسان به درخواست هدایت از خداوند است. ما باید همیشه از خداوند بخواهیم که قلوب ما را استوار بدارد و ما را از گمراهی دور نگه دارد. در واقع، ایمان به خدا و درخواست مداوم از او میتواند به ما کمک کند تا در برابر چالشها و وسوسههای دنیوی، استقامت داشته باشیم و خود را از گمراهی دور نگه داریم. علاوه بر این، گناهان و اعمال ناپسند نیز میتوانند عاملی برای دوری از هدایت باشند. سوره مائده، آیه 90 میفرماید: 'إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَن يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ'؛ این بدان معناست که شیطان با ترویج گناهان و به ویژه نوشیدن شراب و قمار، سعی دارد ما را از رستگاری دور کند. در حقیقت، این آیه ما را به یادآوری میکند که گناهان نه تنها ما را از مسیر هدایت دور میکند، بلکه موجب میشود روابط میان انسانها نیز آسیب ببیند. بنابراین، در زندگی روزمره خود باید تلاش کنیم تا از گناهان پرهیز کنیم و به سوی الهامهای مثبت و خیرخواهانه حرکت کنیم. برای جلوگیری از دور شدن از هدایت، باید در ایمان خود استقامت داشته باشیم و همواره در پی یاد خدا و عمل به دستورات او باشیم. یکی از راههای حفظ ایمان و نزدیکی به هدایت، نماز و دعا است. نماز به عنوان یک نوع ارتباط مستقیم با خداوند، میتواند ما را در مسیر درست نگه دارد و کمک کند تا از گمراهی دور شویم. همچنین، دعا کردن به معنای ابراز نیاز خود به خداوند و درخواست کمک از او در مسائل مختلف زندگی است. گذشته از این، مطالعه قرآن و تفکر در آیات آن نیز میتواند ما را به سمت هدایت نزدیکتر کند. قرآن به عنوان کتاب هدایت، حاوی نشانهها و مثالهایی است که انسان را به تفکر و تعمق در زندگی خود وا میدارد. به همین ترتیب، حضور در جلسات مذهبی و یادگیری از آموزههای اسلامی میتواند به ما کمک کند تا در مسیر راست قرار گیریم و از شبهات و گمراهیها دور شویم. به طور کلی، حفظ ارتباط با خداوند و توجه به دستورات او امری ضروری برای جلوگیری از دور شدن از هدایت است. ما باید همواره در تلاش باشیم تا با خودشناسی و تقویت ایمان خود، خود را از گمراهی دور نگهداریم و سعادت خود را در زندگی دنیوی و اخروی تضمین کنیم. در این مسیر، یادآوری آثار و نتایج مثبت تقرب به خداوند و دوری از گناهان میتواند ما را در ادامه راه هدایت یاری کند. در نهایت، میتوان بیان کرد که هدایت و دوری از آن کاملاً به انتخاب و تصمیمگیریهای ما بستگی دارد و تنها با تلاش و کوشش میتوانیم در راه راست باقی بمانیم.
ای کسانی که ایمان آوردهاید، وقتی خدا و رسول شما را به چیزی دعوت میکنند که شما را زنده میکند، پاسخ دهید.
پروردگارا! قلوب ما را بعد از آنکه ما را هدایت کردی، منحرف مکن.
شیطان فقط میخواهد که بین شما عداوت و کینه افکند از طریق شراب و قمار.
روزگاری در یک دهکده، جوانی به نام حسن زندگی میکرد که همیشه از یاد خدا غافل بود. او بیشتر به خوشگذرانی و لذتجویی مشغول بود و کمکم احساس کرد که زندگیاش خالی از معناست. روزی به یک عالم دینی مراجعه کرد و از او خواستار راهنمایی شد. عالم به او گفت: 'برادر، به یاد خدا باشید و در مسیر او قدم بردارید. فقط با یاد اوست که آرامش و هدایت در زندگی خواهید یافت.' حسن با بهرهگیری از این نصیحت، به یاد خدا مشغول شد و زندگیاش تغییر کرد. او دید که دیگر از هدایت دور نیست و همیشه در مسیر درست قرار دارد.