تفکر در قرآن به عنوان یکی از ویژگیهای مؤمنان مطرح شده است و به ما یادآور میشود که در زندگی عمیقتر بیندیشیم.
تفکر و اندیشیدن در قرآن کریم: کلیدی برای رشد و پیشرفت در دنیای امروز که اطلاعات و دانش به سرعت در حال گسترش است، تفکر و اندیشیدن به عنوان یکی از بارزترین ویژگیهای انسانی در قرآن کریم توصیف شده است. خداوند در آیه 190 سوره آل عمران میفرماید: 'إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لَآيَاتٍ لِأُولِي الْأَلْبَابِ'. این آیه به ما یادآوری میکند که در آفرینش آسمانها و زمین و اختلاف شب و روز، نشانههایی برای خردمندان وجود دارد. این مهم نشاندهنده اهمیت تفکر در مردم مؤمن و نیاز به تامل در آیات خلقت است. تفکر، نه تنها به معنای استفاده از عقل و اندیشه، بلکه به عنوان یک فعالیت مستمر در جهت رشد و تعالی فردی و اجتماعی مطرح است. خداوند در قرآن ما را به تفکر در نشانههای پیرامونمان فرامیخواند. این نشانهها، نه تنها حقیقت آفرینش را نشان میدهند، بلکه به ما کمک میکنند تا الهاماتی از این آفرینش بگیریم و به سمت فهم عمیقتر از زندگی و جهان حرکت کنیم. در آیه 26 سوره بقره، خداوند میفرماید: 'إِنَّ اللَّهَ لَا يَسْتَحْيِي أَنْ يَضْرِبَ مَثَلًا مَّا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَا'. این آیه نشاندهنده این است که خداوند بسیار دقت و ظرافت در بیان حقایق دارد و ما را ترغیب میکند که درک عمیقتری از مفاهیم داشته باشیم. این بیان به ما یادآوری میکند که حتی از کوچکترین نمادها و نشانهها نیز میتوانیم درسهای بزرگی بیاموزیم و به عمق معانی و مفاهیم برسیم. بدون شک، تفکر ابزاری کلیدی در درک اصول اخلاقی و اجتماعی است. هنگامی که ما به تفکر عمیق درباره زندگی خود و محیط اطراف خود میپردازیم، میتوانیم به نتایج بهتری برسیم. با تحلیل تجربیات گذشته، میتوانیم تصمیمات بهتری برای آینده بگیریم و از تکرار اشتباهات گذشته جلوگیری کنیم. درواقع، تفکر به ما کمک میکند تا از زندگی خود بهرهورتر باشیم و چشمانداز روشنتری از آینده داشته باشیم. تأمل در آفرینش و اتفاقات زندگی، همچنین میتواند به رشد معنوی ما کمک کند. هر روز زمانی را به تفکر درباره خوبیها و بدیها، ارزشها و اخلاقیات اختصاص دهیم، میتواند ما را به خودشناسی بهتری برساند. در قرآن کریم، ما همچنین با دعوت به تفکر در معانی عمیقتر زندگی روبهرو میشویم. به این ترتیب، میتوانیم در مسیر رشد و تعالی شخصی گام برداریم. تفکر به ما اجازه میدهد تا از زوایای متعدد به مسائل نگاه کنیم و راهحلهای متنوعی برای چالشها پیدا کنیم. این توانایی بسیار مهم است، به ویژه در دنیای امروز که با انواع چالشها و مشکلات مواجهیم. ما باید به دنبال دقیقترین و منطقیترین پاسخها باشیم و بتوانیم در مواجهه با مشکلات و پرسشها با نگاهی عمیق و هوشیارانه واکنش نشان دهیم. علاوه بر این، تفکر میتواند به ما کمک کند تا به همدیگر درک بهتری داشته باشیم. هنگامی که تفکر خود را به اشتراک میگذاریم و به نظرات و دیدگاههای دیگران گوش فرا میدهیم، خلق یک جامعهای همدل و متفکر ممکن میشود. این همدلی و هماندیشی، میتواند به توسعه روابط انسانی و بهتر شدن کیفیت زندگی کمک کند. در نهایت، تفکر به عنوان یک نیاز اساسی در زندگی بشر به حساب میآید. بدون تفکر، انسان به خطر انحطاط فکری و اجتماعی مبتلا میشود و قادر به رشد و ترقی نخواهد بود. در نتیجه، قرآن کریم ما را به تفکر تأکید میکند و آن را به عنوان یک فرض برای مؤمنان مطرح میسازد. ما باید به واسطه تفکر، از تجربیات خود درس بگیریم و نهایتاً به سمت تعالی فردی و اجتماعی پیش برویم. برای رسیدن به این هدف، آموزش و پرورش فرزندان بر مبنای تفکر انتقادی و تحلیلی از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است. در نتیجه، میتوان گفت که تفکر یکی از بنیادیترین نیازهای انسان است. با تأمل در آیات قرآن و آموزههای آن، میتوانیم به درک بهتری از زندگی و هدف وجودی خود برسیم و در راستای رشد و پیشرفت خود و جامعه تلاش کنیم.
در آفرینش آسمانها و زمین و اختلاف شب و روز برای خردمندان نشانههایی است.
قطعا، خداوند از زدن مثل به چیزی از جمله مگس و بزرگتر از آن شرمساری ندارد.
در روزهای قدیم، جوانی به نام حسن، در دشتهای سرسبز به تفکر پرداخت. او به آیات قرآن نگاه کرد و تصمیم گرفت تا در هر موضوع عمیقتر بیندیشد. بعد از مدت کوتاهی، حسن متوجه شد که دنیای اطرافش چقدر زیبا و پر از معانی عمیق است. او با تفکر به مشکلات زندگی نگاه میکرد و با آگاهی بیشتری تصمیم میگرفت. این سبب شد تا نهتنها خودش بهتر زندگی کند، بلکه دیگران را نیز به اندیشیدن ترغیب کند.