پاسخ قرآن
کمک به خانواده یکی از اصول و مبانی اخلاقی است که در فرهنگ اسلامی به شدت مورد تأکید قرار گرفته است. در تاریخ اسلام، آموزههای قرآن و سنت نبی مکرم اسلام (ص) بر این مهم دلالت دارد که خانواده به عنوان نهاد اصلی جامعه، نیازمند حمایت و توجه خاصی از سوی اعضای خود است. این حمایت و کمک نه تنها به بهبود کیفیت زندگی خانوادگی میانجامد، بلکه به کمال روحی و اخلاقی فرد نیز کمک میکند. فلسفه کمک به خانواده در اسلام در متن آیات قرآن و روایات اسلامی بهوضوح دیده میشود. خداوند در قرآن کریم در بسیاری از آیات به اهمیت روابط خانوادگی اشاره کرده و احترام به والدین و اطرافیان را از جمله واجبات شناخته است. به عنوان مثال، در سوره اسراء، آیه 23، خداوند میفرماید: 'پروردگارت فرمان داده است که جز او را نپرستید و به والدین نیکی کنید...' این آیه به وضوح نشاندهنده این است که نیکی به والدین تنها یک عمل انسانی نیست، بلکه دارای بعدی عبادی و الهی نیز هست. نیکی به والدین و خانواده به عنوان یکی از عبادات محسوب میشود و میتواند انسان را در نزد خداوند محبوب سازد. از این رو، باید به نکات مختلفی که در این راستا وجود دارد توجه کرد. یکی از این نکات، کمک مالی به خانواده است. در بسیاری از خانوادهها، حمایت مالی از پدر و مادر، به عنوان یک وظیفه شناخته میشود. این کمک میتواند به شکل پرداخت هزینههای زندگی، تحصیل فرزندان یا حتی تهیه مسکن مناسب باشد. در اسلام، این نوع کمک به عنوان یک عمل نیک شناخته شده و به آن تأکید فراوانی شده است. علاوه بر کمک مالی، کمک عاطفی و روحی نیز نقش بسیار مهمی در روابط خانوادگی دارد. بسیاری از اوقات، افراد با مشکلات روحی و عاطفی دست و پنجه نرم میکنند و در این لحظات، حمایت عاطفی اعضای خانواده میتواند به آنان احساس امنیت و آرامش بخشد. در این راستا، اسلام به پیگیری حل مشکلات خانوادگی و توجه به نیازهای عاطفی یکدیگر تأکید زیادی دارد. از این رو، اعضای خانواده باید به یکدیگر گوش دهند و در کنار یکدیگر باشند تا بتوانند با چالشهای زندگی بهتر مقابله کنند. در سوره مجادله، آیه 11، خداوند میفرماید: 'خداوند شما را به درجات عالی میبرد اگر به یکدیگر کمک کنید.' این آیه تأکید میکند که کمک به یکدیگر و تلاش برای ارتقای کیفیت زندگی خانواده، میتواند انسان را به درجات عالیتری در نزد خداوند برساند. در واقع، این آیه نشان میدهد که نه فقط نیکی به والدین، بلکه هر نوع کمک و همکاری بین اعضای خانواده، از ارزش بالایی برخوردار است و به تقویت روابط خانوادگی میانجامد. کمک به خانواده نه تنها یک عمل نیکو و پسندیده است، بلکه در واقع نوعی عبادت محسوب میشود. به همین دلیل، در هر قدمی که برای کمک به خانواده برداشته میشود، انسان در حال نزدیک شدن به خداوند متعال است. این نزدیک شدن به خداوند میتواند نتیجهای مثبتی برای فرد و خانوادهاش داشته باشد و برکات زیادی را به همراه داشته باشد. از این رو، به عنوان یک مسلمان، باید همواره در نظر داشته باشیم که کمک به خانواده شامل مسئولیتهای انسانی و دینی است که بر عهده هر یک از ما قرار دارد. در نهایت، میتوان اینگونه نتیجهگیری کرد که کمک به خانواده در اسلام نه تنها یک عمل پسندیده، بلکه به عنوان یک عبادت در نظر گرفته میشود. با توجه به آیات قرآن کریم و تعالیم پیامبر اسلام (ص)، هر چه انسان به خانوادهاش نیکی کند، در واقع در مسیری قرار میگیرد که به محبوبیت و نزدیکی به پروردگار میانجامد. با این حال، باید به یاد داشته باشیم که این کمکها باید از روی عشق و محبت انجام شود و نه به عنوان یک وظیفه اجباری. در این صورت، کمک به خانواده به معنای واقعی کلمه یک عمل نیک خواهد بود که به سعادت فرد و جامعه کمک میکند.
آیات مرتبط
وَقَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا ۚ إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًۭا كَرِيمًۭا
و پروردگارت فرمان داده است که جز او را نپرستید و به والدین نیکی کنید؛ اگر یکی از آنها یا هر دوی آنها در نزد تو به سالخوردگی برسند، پس به آنها اف نگو و آنها را تار نکن و با آنها سخنی پسندیده بگو.
اسراء : 23
يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ ۖ وَاللَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ
خداوند شما را به درجات عالی میبرد اگر به یکدیگر کمک کنید.
مجادله : 11
داستانی دلنشین
روزی مردی مهربان به نام سعید، در حال کمک به خواهرش بود که در مشکلات مالی به سر میبرد. او به خواهرش گفت: 'ای خواهرم، به یاد داشته باش که کمک به خانوادهات نه تنها یک وظیفه است بلکه عبادتی نزد خداوند است. هر قدمی که برمیداری برای کمک به من، تأثیر زیادی در زندگیات میگذارد.' با این حرفها، خواهرش احساس آرامش و اطمینان کرد و هر دو در کنار هم بر مشکلات غلبه کردند.