کمک به نیازمندان باید با نیت خالص و بدون ریا انجام شود تا مورد قبول خداوند قرار گیرد.
در قرآن کریم، اهمیت کمک به نیازمندان و انجام اعمال خیریه به صورت خالص و بدون ریا به وضوح مورد تأکید قرار گرفته است. این مسائل از جمله اصول اخلاقی و انسانی هستند که در دین اسلام به شدت مورد توجه قرار گرفته و درنتیجه، تأسیس یک جامعه بهتر را به دنبال خواهند داشت. در سوره بقره آیه ۲۷۱، خداوند میفرماید: 'اگر صدقهای را به طور علنی بدهید، این رایجتر است؛ ولی اگر آن را پنهانی به فقیران بدهید، برای شما بهتر است.' این آیه به ما میآموزد که نیت و اخلاص در انجام اعمال خیر اهمیت بسیار بالایی دارد و باید کمک به نیازمندان از روی صدق و خلوص نیت باشد. در واقع، این آیه تاکید میکند که انجام کارهای خیر و نیک فقط به خاطر منفعت شخصی نباید باشد بلکه باید با نیت خالص و صرفاً برای رضایت خداوند انجام شود. آیات قرآن بهویژه در مورد کمک به نیازمندان و زکات، نشاندهنده این است که خداوند بیشتر عملهایی را میپسندد که بدون ریا و با نیت خالص انجام شوند. به عبارت دیگر، خداوند از بندگانش میخواهد که در کار خیر، صداقت و راستی را حفظ کنند؛ همین موضوع است که جامعه را از فساد و ریاکاری پاک کرده و به سوی یک مسیر درست هدایت میکند. همچنین، در سوره انعام آیه ۱۴۱، خداوند تصریح میکند: 'و آن کسی که زکات خود را پنهانی به نیازمندان میدهد، او بهتر است.' این آیه مجدداً بر اهمیت نیت خالص در انجام عمل خیر تأکید میورزد و نشان میدهد که پنهانی عمل کردن در برخی موارد میتواند بهتر از آشکار کردن آن باشد. زیرا وقتی که عمل برای خداوند انجام شود، به گونهای تلقی میشود که فقط رضایت خدا در آن وجود دارد و این باعث میشود که اجر و پاداش بیشتری نصیب انجامدهنده عمل خیر شود. در زندگی روزمره، کمک به نیازمندان میتواند به صورتهای مختلفی انجام شود. از صدقه دادن و پرداخت زکات گرفته تا حمایتهای اجتماعی مثل مشارکت در موسسات خیریه، همگی به نوعی نشاندهنده روحیه انسانی و همدلی در جامعه هستند. افرادی که در این راه گام برمیدارند، نه تنها در این دنیا مورد احترام قرار میگیرند بلکه در آخرت نیز با پاداشهای الهی روبرو خواهند شد. گذشته از این، در سوره مبارکه مغاره آیه ۲۲، خداوند میفرماید: 'یاد کنید از نعمتهای خدا و طلب کمک کنید، چرا که کار نیکو در میان شما پسندیده است.' این آیه بر لزوم یادآوری نعمتهای الهی تأکید دارد و به ما میآموزد که شکرگزاری از نعمتها و در عین حال کمک به دیگران، میتواند از بهترین راههای تقرب به خداوند بشمار آید. بنابراین، در انجام کارهای خیر، نیاز است که خود را به یاد نعمتهای خدا بیندازیم و از این نعمتها برای کمک به دیگران بهره بریم. در این راستا، جامعهی ما نیازمند همکاری و همدلی است. یک جامعهای که در آن افراد به یکدیگر کمک میکنند، میتواند از مشکلات و چالشها به راحتی عبور کند. کمک به نیازمندان نه تنها باعث بهبود وضعیت اقتصادی فردی میشود بلکه به تقویت روحیه اجتماعی گروه و جامعه منجر میشود. از این رو، نهادهای مختلف اجتماعی و خیریهها نقش بسیار کلیدی در ایجاد این فضای همدلی دارند و توانستهاند با برنامهریزیهای مناسب، شرایط را برای بهبود وضعیت نیازمندان فراهم آورند. در نهایت، اینکه اعمال خیریه و کمک به نیازمندان در قرآن کریم مورد توجه قرار گرفته است نشان از اهمیت این مسئله در زندگی اجتماعی و فردی ما دارد. همچنین، با توجه به آیات قرآن، بهخوبی میتوان دریافت که انجام کار نیکویی که با روحی انسانی و با هدف کمک به دیگران انجام شود، به نحو بیشتری مورد قبول خداوند قرار میگیرد. از طرف دیگر، ما باید به این نکته توجه کنیم که جامعهای که انسانهای آن نیکوکار و خیرخواه باشند، میتواند به سرعت رشد و ترقی کند. بنابراین، وظیفهی هر یک از ماست که با نیت خالص، در انجام کارهای خیر تلاش کنیم و به نیازمندان کمک کنیم. با انجام این کارها و ترویج فرهنگ نیکی و همدلی، میتوانیم به سویی برویم که نه تنها خود را به خدا نزدیکتر کنیم بلکه در ایجاد یک جامعهی سالم و پویا نیز سهمی بزرگ داشته باشیم.
اگر آنچه را در دل دارید، علنی کنید یا پنهان دارید، خداوند شما را به حساب میآورد.
هر کس از صدقه خود چیزی را پنهان کند، این برای او بهتر است.
یاد کنید نعمتهای خدا و از او کمک بخواهید.
روزی مردی به نام حسن در حال قدم زدن در بازار بود. او دید که یک فرد نیازمند در کنار خیابان نشسته است و بسیار غمگین به نظر میرسد. حسن به یاد آیات قرآن افتاد که بر اهمیت کمک به نیازمندان تأکید میکنند. او تصمیم گرفت بدون نشان دادن خود و با نیتی خالص، مقداری پول به آن فرد بدهد. وقتی حسن این کار را انجام داد، احساس کرد که قلبش آرامش بیشتری یافته و به او روحیه خوبی بخشید. او در آن لحظه فهمید که کمک به دیگران نه تنها برای نیازمندان، بلکه برای خودش نیز برکت و آرامش به ارمغان میآورد.