خودبینی نه تنها ما را از صراط مستقیم دور میکند بلکه باعث برقراری ارتباطات دروغین و تصنعی میشود. این امر میتواند باعث قهر خداوند و عذاب در آخرت گردد.
در قرآن کریم، موضوع خودبینی و خطرات آن به طور غیرمستقیم مطرح شده است. خودبینی یا تکبر، به معنای احساس superiority و برتری بر دیگران است. در سوره لقمان، آیه 18، خداوند به ما هشدار میدهد که تحت هیچ شرایطی نباید خود را برتر از دیگران بدانیم: 'وَلا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ'. در این آیه، خداوند ما را از خودبینی و فخر فروشی نهی میکند و بیان میکند که این رفتار نه تنها موجب قهرو بیزاری خداوند میشود، بلکه موجب دوری ما از حقیقت خودمان هم میشود. یکی از نتایج منفی خودبینی این است که فرد به جای روابط مثبت و سازنده، روابطی دروغین و تصنعی برقرار میکند. انسانهای خودبین بیشتر به فکر جذب توجه و تحسین دیگران هستند و این امر باعث میشود تا همواره بر روی ظاهر خود تاکید کنند در حالی که معنویت و اخلاقیات نادیده گرفته میشود. از طرفی، در سوره آل عمران آیه 188، خداوند تصریح میکند که برخی افراد در دنیا به دلیل ظاهر و ثروت خوشحال میشوند، اما در واقع، در آخرت عذاب بزرگی در انتظار آنهاست. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که خودبینی نه تنها باعث از بین رفتن صفات عالی انسانی میشود، بلکه ما را از مسیر درست و الهی دور خواهد ساخت.
و به مردم تندخویی مکن و در زمین به تکبر راه مرو؛ زیرا خداوند هیچ خودپسند فخرکنندهای را دوست ندارد.
هرگز گمان نکن کسانی که به آنچه آوردهاند شادماناند و دوست دارند به واسطه آنچه نکردهاند ستایش شوند، در امان از عذاب هستند و برای آنان عذابی دردناک است.
روزی مردی به نام مهدی در یک مهمانی با دوستانش به بحث در مورد صفات نیکو میپرداخت. او از خودبینی بعضی از افراد شکایت میکرد. یکی از دوستانش به او گفت که خودبینی نه تنها مانع از موفقیت در زندگی میشود بلکه باعث نابودی روابط دوستانه نیز میگردد. مهدی به سخنان او فکر کرد و تصمیم گرفت به جای تاکید بر برتری خود، گوش به زنگ دیگران باشد و روابط مثبت و سازندهتری برقرار کند. این تغییر در زندگیاش نه تنها به دوستیهای جدید انجامید بلکه فرصتی برای رشد شخصیاش نیز فراهم کرد.