پاسخ قرآن
در قرآن کریم، به صورت خاص درباره بازیهای قمار مانند پوکر اشارهای نشده است. اما به طور کلی، قمار به عنوان عمل ناپسندی در دین اسلام شناخته شده است. در سوره مائده، آیه 90، خداوند به مؤمنان میفرماید: "ای کسانی که ایمان آوردهاید، شراب و قمار و بتها و قرعهکشیها پلید هستند و از اعمال شیطانی محسوب میشوند، پس از آنها دوری کنید تا رستگار شوید." این آیه به وضوح نشانهای از ناپسند بودن قمار و تأثير منفی آن بر روی فرد و جامعه ارائه میدهد. قمار به معنای واقعی کلمه به شرطبندی و بازی کردن بر اساس شانس و اقبال اشاره دارد که میتواند به تبعات روانی و اجتماعی منفی منجر شود. قمار با توجه به تعریف و مفاهیمی که در قرآن و سیره پیامبر (ص) در مورد آن وجود دارد، میتواند به ایجاد نفاق و درگیری اجتماعی کمک کند و فرد را از مسیر صحیح زندگی منحرف کند. در حقیقت، وقتی فردی در یک بازی قمار خوششانس باشد و برنده شود، ممکن است احساس کنند که این موفقیت نتیجه شایستگی و درک اوست، در حالی که این موفقیت در واقع به معنای شکست دیگری است. بنابراین، قمار به نوعی برنده شدن بر اساس ضرر دیگران است و این دقیقا در تضاد با اصول عدل و انصاف قرار دارد. اسلام بر شفافیت در معاملات تأکید دارد و قمار به نوعی بوی اسراف و ناپاکی به خود میگیرد. زمانی که انسانها درآمد و داراییهای خود را در بازیهای قمار خرج میکنند، منابع مالی خود را به هدر میدهند و این موضوع نه تنها به خود آنها آسیب میزند بلکه ممکن است خانوادهها و جوامع آنان را نیز در معرض خطر قرار دهد. بازیهای قمار مانند پوکر که در این روزها به شدت میان جوانان محبوبیت دارد، به طور طبیعی باعث ایجاد وابستگی و اعتیاد میشود. این وابستگی میتواند به تربیت اخلاقی افراد آسیب برساند و به تضعیف روابط اجتماعی و خانوادگی بینجامد. افراد ممکن است به دلایل مختلفی به قمار روی بیاورند؛ از جمله جستجوی هیجان، امید به کسب پول سریع و فرار از مشکلات زندگی. اما در نهایت، این اعتیاد ممکن است به بروز مشکلات جدی مالی، روانی و اجتماعی منجر شود. علاوه بر این، برنده شدن در قمار میتواند به نوعی احساس غیرمجاز برای فرد به وجود آورد. بسیاری از بازیکنان هنگامی که برنده میشوند، ممکن است احساس کنند که این پول به آسانی به دست میآید و مشغول به بازیهای بیشتر میشوند. در واقع، آنها به تدریج از واقعیات زندگی خود فاصله میگیرند و وارد یک گرداب از خیال و توهم میشوند. بر اساس آیات قرآن و آموزههای اسلامی، ورود به دنیای قمار و بازیهای شرطبندی نه تنها از نظر اقتصادی مضر است بلکه از نظر روحی و فکری نیز فرد را از مسیر صحیح زندگی منحرف میکند. زیرا در بسیاری از روایات آمده است که برنده شدن در قمار به نوعی برنده شدن از مال دیگران است و این در تضاد با اصول عدل و انصاف است. اگر بخواهیم تأثیرات اجتماعی و روانی قمار را بیشتر بررسی کنیم، میتوان به علل مختلفی که فرضاً افراد را به قمار میکشاند، اشاره کرد. در بسیاری از موارد، افراد به دلیل مشکلات روانی و اجتماعی از جمله فشار روحی، اضطراب و افسردگی به قمار روی میآوردند. این افراد ممکن است با تصور اینکه بازی قمار میتواند به آنها کمک کند تا از مشکلاتشان فرار کنند، به این کار روی بیاورند و به تدریج به اسیر قمار تبدیل شوند. از دیدگاه اسلام، قمار نه تنها به عنوان یک عمل ناپسند شناخته میشود بلکه به نوعی غفلت از ذکر خدا و زندگی واقعی و هدفمند تلقی میشود. آنچه مسلم است، این است که وارد شدن به دنیای قمار، مسیر زندگی فرد را به سمتی میبرد که به طور حتم با اصول اسلامی و انسانی در تضاد است. شرایط اقتصادی نیز میتواند نقش بسزایی در رشد قمار داشته باشد، بدین شکل که برخی از افراد در مواجهه با مشکلات اقتصادی، به خیال حل مشکلات مالی خود، به قمار روی میآورند. اسلام به شدت بر پرهیز از قمار و بازیهای سالم تأکید دارد و افراد را به اعمال نیک، کار و کوشش و استفاده از استعدادها و منابع خود ترغیب میکند. در نهایت، میتوان گفت که برگزاری بازیهای قمار همچون پوکر نه تنها از دیدگاه قرآن بلکه از لحاظ اخلاقی نیز تحت تأثیر قوانین اسلامی مورد تأکید قرار دارد. باید به یاد داشت که دوری از قمار و شرطبندی میتواند سلامت روحی و روانی افراد را حفظ کند و به گفتوگوهای سازنده و روابط اجتماعی بهتر کمک نماید. این اقدام نه تنها در راستای آرمانهای اسلامی است، بلکه در نهایت به هدف خیر و بهروزی جامعه نیز میانجامد.
آیات مرتبط
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالْأَزْلَازُ وَالأَصْنَامُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ.
ای کسانی که ایمان آوردهاید، شراب و قمار و بتها پلیدند و از اعمال شیطانی شمرده میشوند، پس از آنها دوری کنید تا رستگار شوید.
مائده : 90
داستانی دلنشین
روزی روزگاری مردی به نام مسعود به قمار بازی رو آورد و شبها را با بازی پوکر سپری میکرد. او به تدریج از خانواده و دوستانش فاصله گرفت و در این خصوص گرفتار مشکلات مالی شد. روزی، مسعود در حال فکر کردن به زندگیاش بود و ناگهان به یاد آیهای از قرآن افتاد که در آن به دوری از قمار تاکید شده بود. او تصمیم گرفت که این عادت ناپسند را ترک کند و نزد خانوادهاش بازگردد. از آن روز به بعد، مسعود تلاش کرد به ارتباطات انسانیاش برگردد و زندگی موفقتری را تجربه کند.