در قرآن به طور مستقیم درباره نیتهای گناه صحبت نشده است، اما نیت میتواند تأثیرگذار باشد. تنها نیت بد بدون عمل گناه محسوب نمیشود.
در قرآن کریم، موضوع نیت و نیتهای قلبی به طور خاص مورد تأکید قرار گرفته است، اما در مورد نیت گناه، صراحتاً در آیات قرآن به این مسئله پرداخته نشده است. با این حال، میتوان از دیدگاه اسلامی اشاره کرد که نیت در اعمال ما بسیار حائز اهمیت است و تأثیر زیادی بر آنچه انجام میدهیم، دارد. به عنوان مثال، در سوره البقره آیه 225 به این موضوع اشاره میشود که خداوند درباره نیتهای ما و آنچه در دل داریم آگاه است. این آیه تصریح میکند که انسانها تنها به خاطر عمل خود باید مسئول باشند، نه فقط به خاطر نیتهایشان. به عبارت دیگر، در حالی که نیت میتواند بر عمل تأثیر بگذارد، اما خود نیت به تنهایی بدون انجام عمل خاص، گناه محسوب نمیشود. بر اساس حدیث نبوی، "أعمالُ النّاسِ بِنِیّاتِهِمْ" (اعمال انسانها بر اساس نیتهایشان است) این به این معنا است که نیت میتواند مؤثر واقع شود، اما در همه حالات، گناه بودن یک عمل به انجام آن عمل بستگی دارد. بنابراین، در حالی که اگر کسی نیت بدی داشته باشد، باید در تلاش برای اصلاح آن باشد، اما این نیت به تنهایی او را گناهکار نخواهد کرد. نیت کردن به انجام گناه نشاندهنده تمایل به آن عمل است، اما اگر فرد از آن جلوگیری کند و در صدد اصلاح رفتار خود برآید، به گونهای میتواند از عواقب آن در امان بماند.
خداوند شما را به لغو در قسمهایتان مؤاخذه نمیکند، ولی شما را به آنچه دلهایتان کسب کرده مؤاخذه میکند و خداوند بسیار آمرزنده و بردبار است.
یکی از روزها، جوانی به نام امیر به فکر کارهای ناپسندی که در گذشته انجام داده بود، افتاد. او نیتهای بدی در دلش داشت، ولی به لطف پیامبر اسلام آموخته بود که نیت خوب از عمل بد مهمتر است. پس از آن تصمیم گرفت که برای جلب رضایت خدا و جبران گذشته، به کارهای خیر بپردازد و به دیگران کمک کند. زندگیاش به مرور به سمتی مثبت تغییر کرد.