گناه هرگز با نیت خوب قابل توجیه نیست و نیت خوب باید در خدمت اعمال نیک باشد.
در قرآن کریم، نیت در اعمال معنای قابل توجهی دارد. در سوره بقره، آیه 225 به این موضوع اشاره شده است که خداوند به نیت های خوب و بد توجه می کند و هیچ گناهی از بندگانش را بدون علم او نخواهد گذشت. هر شخصی موظف است نیت خود را در انجام کارهایش پاک نگه دارد. نیت خوب می تواند به عنوان یک محرک برای انجام اعمال نیک و پسندیده به کار برود، اما این به معنای توجیه گناه نیست. در واقع، اگر نیتی برای انجام کار نیکی وجود ندارد، گناه به هیچ وجه قابل پذیرش نخواهد بود. در این زمینه، در سوره التغابن آیه 4 میخوانیم: «خداوند میداند آنچه را که در دلهاست» که نشان از آگاهی خداوند بر افکار و نیتها دارد. بدین ترتیب، گناه نمیتواند با نیت خوب قابل پذیرش باشد، چراکه نیت خوب میبایست در خدمت اعمال نیک باشد. در نتیجه، مثالهای زیادی در قرآن وجود دارد که نشان میدهند اعمال خوب و نیتها باید به هم پیوند خورده و از آنها نتیجهگیریهای اخلاقی صحیح به دست آید.
خداوند هیچکس را جز به قدر توانش تکلیف نمیکند؛ برای اوست آنچه به دست آورده و بر اوست آنچه به دست آورده است.
خداوند آنچه را در دلهاست میداند.
روزی در روستایی کوچک، مردی به نام حسام با نیت انجام کاری خوب به دوستانش قول میدهد که فروشگاهی در روستا راهاندازی کند. او به درستی فکر میکرد که این کار میتواند به مردم خدمت کند. اما او برای گرانفروشی محصولات در فروشگاهش نیت دیگری نیز داشت. در نتیجه، خوشحالی و خوشبختی او از این کار کم کم تبدیل به افسردگی شد، زیرا نیت خوبش هیچگاه نیتی از قلب نیست و نتوانست آثار نیک آن را ببیند. او در نهایت تصمیم میگیرد نیت خود را پاک کند و واقعی با خود، روستاییان را یاری کند.