پاسخ قرآن
محبت و احسان به دیگران از مفاهیم اساسی در دین اسلام و بهخصوص در قرآن کریم به شمار میرود. این مفاهیم، نه تنها در زندگی فردی بلکه در زندگی اجتماعی و تعاملات روزمره انسانها نیز تأثیرگذار هستند. در قرآن، آیات متعددی به موضوع محبت و احسان به دیگران پرداخته شده است که هر کدام به نوعی بر اهمیت این صفت انسانی تأکید دارند. یکی از آیات بسیار زیبا و مهم در این زمینه، آیه 82 سوره إنسان است که به وضوح فلسفه محبت و احسان به دیگران را بیان میکند. در این آیه خداوند میفرماید: "إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنكُمْ جَزَاءً وَلَا شُكُورًا". این آیه به ما یادآوری میکند که مؤمنان و افراد نیکوکار، کمکهای خود را تنها به خاطر رضای خدا و بدون هیچگونه توقع و انتظار از طرف مقابل، انجام میدهند. این ارزش زیبا نه تنها در اسلام بلکه در تمام ادیان الهی مورد تأکید قرار گرفته است. محبت و احسان به دیگران، به معنای کمک بدون چشمداشت و انتظاری از طرف دیگران است. این موضوع نشان میدهد که در کارهای نیک خود باید تنها به هدف خدمت به خداوند و رضایت او توجه کنیم. محبت بدون قید و شرط به دیگران میتواند ابعاد مختلفی داشته باشد. از کمک مالی به نیازمندان گرفته تا حمایت عاطفی و روانی از افرادی که در مشکلات و سختیها قرار دارند. این نوع محبت میتواند به ما کمک کند که یک جامعه سالم و همدل ایجاد کنیم. قرآن کریم، در سوره بقره، آیه 261، به زیبایی انفاق و صدقات را به درختی پرثمر تشبیه کرده است. خداوند در این آیه میفرماید که انفاق در راه خدا مشابه کاشتن یک درخت است که با زمان و تلاش مناسب، ثمراتش را خواهد داد. این تشبیه نشان میدهد که تلاش برای کمک به دیگران و احسان به یکدیگر میتواند به مرور زمان، سلامتی و آرامش بیشتری را برای جامعه به ارمغان بیاورد. به این ترتیب، محبت و احسان نه تنها نیازهای مادی دیگران را برآورده میکند، بلکه به ارتقاء روح و معنویت فرد نیز یاری میرساند. اهمیت محبت به دیگران در جامعه میتواند به اشکال مختلفی نمایان شود. به عنوان مثال، در جوامع مدرن این محبت میتواند به صورت کمپینهای جمعآوری کمکهای خیریه، حمایت از کودکان بیسرپرست یا کمک به افراد نیازمند در زمان قحطی و بحرانهای اجتماعی تجلی یابد. این نوع اقدامها میتواند به اتحاد مردم، کاهش تنشها و افزایش همدلی در میان افراد کمک کند. شایان ذکر است که محبت کردن به دیگران، ما را از قید و بند توقعات و انتظارات رها میکند. اگر بتوانیم بدون توقع و انتظار از دیگران برای محبت و کمک، به دیگران کمک کنیم، میتوانیم برچسب ناپسند خودخواهی را از خود دور کنیم و احساس رضایت و آرامش درونی بیشتری را تجربه کنیم. در واقع، محبت واقعی به دیگران نه تنها برای دیگران خوب است بلکه خود فرد نیز از این کار بهرهمند خواهد شد. از طرفی، محبت کردن به دیگران، یک عمل اجتماعی است که میتواند تأثیرات عمیقتری در جامعه ایجاد کند. ایجاد همبستگی و همفکری بین افراد، میتواند باعث کاهش مشکلات اجتماعی و افزایش رفاه عمومی شود. به همین دلیل، آموزههای قرآن در مورد محبت و احسان به دیگران، همیشه باید در ذهن ما و در روابط اجتماعیمان لحاظ شود. در نهایت، محبت به دیگران یک نعمت بزرگ است که میتوانیم از آن بهرهمند شویم. این محبت میتواند به ما یادآوری کند که هدف اصلی از زندگی باید خدمت به خلق خدا باشد. در این مسیر، باید خود را برای گسترش این محبت و یاری دیگران سوق دهیم و به یاد داشته باشیم که هر قدمی که در این راستا برمیداریم، ما را به خدا نزدیکتر خواهد کرد. در پایان، باید بگوییم که محبت و احسان به دیگران وسیلهای برای نزدیک شدن به خداوند و فهم عمیقتر از زندگی و اهداف آن است.
آیات مرتبط
إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِيدُ مِنكُمْ جَزَاءً وَلَا شُكُورًا
ما شما را تنها به خاطر رضای خدا طعام میدهیم؛ ما از شما نه پاداشی میخواهیم و نه سپاسی.
انسان : 82
مَثَلُ الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنبَتَتْ سَبْعَ سُنبُلَاتٍ فِي كُلِّ سُنبُلَةٍ مِّاْئَةُ حَبَّةٍ ۗ وَاللَّهُ يُضاعِفُ لِمَن يَشَاءُ ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ
مثل کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق میکنند، همانند دانهای است که هفت خوشه برویاند و در هر خوشه، صد دانه باشد. و خداوند برای هر کس بخواهد، میافزاید و خداوند شنوا و داناست.
بقره : 261
داستانی دلنشین
روزی مردی تصمیم گرفت که به مردم از روی محبت و بدون چشمداشت خدمت کند. او تا جایی که امکان داشت، دست نیازمندان را گرفت و از آنها حمایت کرد. همهی خدمات او فقط به خاطر رضای خدا بود و نه بابت تشکر یا پاداش. این امر به او آرامش و خوشحالی زیادی بخشید و دیگران نیز او را به خاطر محبتش میستودند. این داستان به ما یادآوری میکند که محبت خالصانه میتواند زندگی ما و دیگران را بهبود بخشد.