ریا به معنای انجام اعمال نیک برای جلب توجه دیگران است و در قرآن به عنوان گناهی بزرگ شناخته میشود.
در قرآن کریم به صراحت به مسئله ریا و نفاق اشاره شده است. ریا به معنای نشان دادن اعمال نیک بهطوری که برای دیگران قابل مشاهده باشد، نه بهخاطر خداوند، بلکه برای جلب توجه و ستایش مردم است. در سوره بقره، آیه 264، خداوند میفرماید: "اى كسانى كه به خدا و روز جزا ايمان آوردهايد! اعمال خود را به احسان و خلوص نيت انجام دهيد و نگذاريد صدقههايتان به رياى آشكار ملتهب شود." این آیه به وضوح اعلام میکند که برخی از اعمال نیک واقعی زمانی ارزش دارند که با نیت خالص و تنها برای خدا انجام شوند و هرگاه انسان به دنبال جلب نظر دیگران باشد، آن عمل به باطل خواهد رفت. همچنین در سوره مائده، آیه 54، خداوند به مؤمنان هشدار میدهد که ریا و نفاق مانع از پذیرش اعمال نیک آنها خواهد شد: "اى كسانى كه ایمان آوردهاید! كسى را كه دين خود را رها كند، به زودى خدا قومى را مىآورد كه آنان را دوست دارد و آنان هم آنان را دوست دارند،..." بنابراین، ریا به عنوان یکی از ناپسندترین گناهان در قرآن شناخته میشود و باید از آن دوری جست. در این راستا، در حدیثی از پیامبر (ص)، آمده است: "به هیچ وجه بر اعمال خوب خود ریا نکنید، زیرا کسی که ریا کند، خداوند او را در روز قیامت محشور نخواهد کرد." لذا میتوان گفت که ریا یک گناه قلبی است که ضرورت دارد با نیت پاک و الماس عمل نکنیم.
ای کسانی که ایمان آوردهاید، صدقات شما با منّت و آزار باطل نشود، مانند کسی که مال خود را برای دیده شدن به مردم خرج میکند.
ای کسانی که ایمان آوردهاید! هر کس از شما از دین خود برگشت، خداوند قومی را میآورد که آنها را دوست میدارد و آنها نیز او را دوست دارند.
روزی مردی در کنار دریا نشسته بود و درباره اعمالش فکر میکرد. او میدانست که باید برای رضای خدا عمل کند، اما درونش تردید داشت. ناگهان متوجه شد که برخی از کارهایش تنها برای جلب توجه دیگران بودهاند. تصمیم گرفت که قلبش را اصلاح کند و از آن روز به بعد، تنها برای خداوند کار کند. او با این تغییر در نیتش احساس سبکی و آرامش بیشتری کرد.